Gemeenskap Archives - Page 3 of 3 - Solidariteit Beweging

‘Ek het my aptyt om by Spur te eet verloor’

Posted on Mei 10, 2017Julie 10, 2024 by marisa@solidariteit.co.za

Dr. Dirk Hermann, bestuurshoof van die vakbond Solidariteit, het hierdie ope brief aan Mark Farrelly, hoofbedryfsbeampte van Spur, geskryf na Farrelly verlede week oop kaarte gespeel het oor die impak van die boikot teen dié restaurantgroep.

Beste Mark

Ek het my aptyt om by Spur te eet verloor. Ek boikot Spur nie. ŉ Boikot maak dit te klein, so asof dit net ŉ geïsoleerde Spur-insident is wat ŉ tik op die vingers van die publiek verdien.

Dit is nie die geval nie, Mark. Dit gaan hier oor wit mense wat keelvol is om geboelie te word. Hul woede het Spur-woede geword – nie oor wat daar gebeur het nie, maar oor hoe julle dit hanteer het.

Daar heers algemene eenstemmigheid dat die twee volwassenes soos kinders opgetree het. Ek het geen behoefte om vir hulle in te staan nie. Inteendeel, ek het my vir al twee geskaam.

Spur besluit egter wie die aggressor is; verbied hom toegang tot alle Spurs en vra die vrou om verskoning asof haar gedrag geregverdig was.

Ek het my aptyt vir julle verloor toe ek sien hoe politiek korrek julle die aangeleentheid hanteer. Ek is moeg daarvoor. Ek het kwaad geword vir julle toe ek sien hoe julle die aankondiging dat ŉ boikot julle seermaak, hanteer. Julle het geensins mense se woede teenoor julle erken nie. Julle verstaan nie die kwaad in die harte van wit Suid-Afrikaners in die algemeen nie.

Toe etiketteer julle hulle: dit is die ou klomp KP’s; dit is mense wat nog in die gewese Konserwatiewe Party se kiesafdelings bly; dit is die regses, sê julle. Die klomp wat kwaad is, is agter die tyd en kom uit ŉ vorige era. Hulle woon in plekke soos die Moot en in Phalaborwa, sê julle.

Dit is twak, Mark. Die mense wat kwaad is, is kwaad oor wat in die huidige tydsgewrig gebeur. Dit is nie net ŉ klein radikale groepie nie; dit is ŉ algemene gevoel. Daardie gevoel is groter as Spur. Spur het bloot ŉ simbool geword.

Ek woon in die Moot. Die mense wat daar woon, is gesinsmense en jul tipiese kliënte. Hulle is hardwerkende middelklasmense wat ŉ groot verskil in die land maak.

Deur mense te etiketteer maak jy hulle stil. As jy iets sê, dan is jy regs. Dit is wat die bedeling nou doen. Hulle maak ons stil, maar dan weet hulle nie wat ons dink nie. Ons is egter nie stil nie; ons praat, al is dit om die braaivleisvure. Dit is daardie praat wat jy nie hoor nie.

Ná my twiet oor die Spur-debakel sien ek in die media jy nooi my uit om na die opnames van die gebeure te kom kyk. Jy mis die punt. Die dieper kwessie lê anderkant die opnames van die voorval. Dit gaan hier oor iets groters. Die voorval het na ŉ ander vlak beweeg en dit moet op daardie vlak hanteer word. Dit gaan naamlik oor ŉ gemeenskap wat vervreemd voel in die land en nou voel hulle nog vreemd by hul gunsteling-eetplek ook. Afrikaners is Spur-mense, familiemense. Hulle het Spur as ŉ eetplek gesien waar hulle tuis voel. Mark, julle het na hulle gehap. Dit was ŉ fout.

Jy sê in die media ek reageer oorhaastig. Nee Mark, ek het aanvanklik nie aptyt vir die debakel gehad nie, maar jul hantering daarvan het my aptyt mettertyd opgewek. Ek was nie oorhaastig nie.

Julle het die nasionale diskoers reg gelees. Dit boelie wit mense. Ek het gehoor hoe baljaar die hoofstroom-radiostasies oor die Spur-boikot. Hulle het lekker oor die “regses” gal gebraak. Eintlik was dit op Afrikaners gemik en dit het my naar gemaak. Julle het ook aan die onderhoude deelgeneem.

Julle het egter die diskoers in die wit gemeenskap in die algemeen en in die Afrikaanse gemeenskap spesifiek totaal verkeerd gelees. Inteendeel, julle het dit misken.

Daar is ŉ ander moontlikheid en ek is bevrees dit is inderdaad die ware rede vir jul optrede –en dit is ŉ ekonomiese rede. Wit mense se som tel nie meer vir julle nie. Julle kyk na demografiese verandering en kom tot die slotsom dat jul mark gaan verander. Julle moet die “boikot” net deursien want dit word gevoer deur ŉ mark wat uit die vorige era kom. ŉ Nuwe middelklas-mark lê en wag. Julle glo julle moet net nie die nuwe mark vervreem nie. Bemarking 101 leer egter dat jy na ŉ nuwe mark skuif deur eers jou bestaande mark te konsolideer. Julle het die koopkrag van jul tradisionele mark onderskat.

Julle het drooggemaak, Mark. Sê julle is jammer daaroor. Julle het ŉ gemeenskap wat vir jare jul lojale kliënte was, misken. ŉ Verskoning is die aangewese ding. Mense het hul aptyt verloor om by julle te gaan eet.

ŉ Brief aan Julius: Oor grond en plek

Posted on Januarie 10, 2017Julie 10, 2024 by marisa@solidariteit.co.za

Beste Julius

Ek hoor Afrikaners moet hul plek ken. Ons is glo besoekers en volgens jou moet besoekers hulle gedra. Ek hoor ons het jul grond gesteel. Dankie, Julius, ek sien darem jy sê jy gaan ons nie die see injaag nie. Ek hoor ook jy sê dat indien wit mense nie al die grond vredeliewend oorhandig nie, jy nie sal kan waarborg wat met hulle gaan gebeur nie. Dankie ook vir die vriendelikheid dat jy ons nie gaan doodmaak nie, ten minste nie nou nie.

Maar Julius, jy’s verkeerd, jy’s so verkeerd.

Ek sal met jou oor grond praat as jy met my oor geslagte praat, geslagte op die grond. My dogters is die elfde geslag op Afrikagrond. Hans, Nicolaas, Hendrik, Marthinus David, Marthinus Nicolaas, Willem Adriaan, Marthinus Nicolaas, Jacobus Johannes, Marthinus Nicolaas, Dirk Johannes en dan my vier dogters. Ek kan hulle opnoem, naam vir naam, geslag vir geslag, op hierdie grond. Kan jy, Julius?

Ek ken my plek; dis hier.

Ons het nie as Afrikaners hier aangekom nie. Ons het hier Afrikaners geword. Ons naam en taal is vernoem na Afrikagrond – Afrikaner en Afrikaans. Afrika is in ons bloed en ons bloed is in Afrika.

Kort nadat ons hier aangekom het, het die Kompanjie die eerste vryburgers toegelaat om te boer. Hulle het hul rûe op Europa gekeer en hul gesigte na Afrika gedraai.

Afrikaners het nie teruggedraai Europa toe nie; hulle het vorentoe getrek, Afrika in.

Rakende grond is daar drie lyne. Die eerste is die imperiale lyn waar grond gebruik is om minerale en rykdom te onttrek en uit te voer. Die tweede is waar grond as simbool van mag verower is. Ander Afrikastamme en hul grond is ingelyf om mag te toon. Die derde lyn van grond is waar grond gebruik is om te bewoon, te bewerk en te bewaar. Ons Boere glo aan die derde lyn.

Om ons te verstaan, moet jy grond verstaan. Ons het maar almal ŉ stuk grond in ons al bly ons in die stad. Filosoof en teoloog dr. Wikus Buys sê Afrikaners sien die stad as ŉ noodsaaklike euwel. Ons het nooit regtig stadsmense geword nie; ons hunker terug na die landelike. Daar is ŉ rede waarom Engelse mense ŉ “yard” het en Afrikaners ŉ agterplaas. Afrikagrond en oopheid is deel van ons identiteit.

Van 1835 af het etlike honderde ontevrede Boere, wat spoedig etlike duisende geword het, uit die Oos-Kaap getrek met die oog daarop om ŉ nuwe toekoms in die Suid-Afrikaanse binneland, vry van Britse beheer, te bou. Dit word genoem die Groot Trek. Dit is histories net gedeeltelik korrek, want in daardie tyd was daar veel groter trekke aan die gang.

Die Afrikaner se Groot Trek was maar bloot ŉ klein deeltjie van geweldige groot bevolkingsmigrasies van daardie tyd. Julius, hoekom swyg jy oor die ander trekke, die groter uitbuiting, gronddiefstal, moorde en geweld van swart mense teenoor ander swart stamme? Miljoene moes vlug en honderde duisende, sommige bronne praat van tussen een en twee miljoen, is doodgemaak.

Die suidpunt van Afrika is gedestabiliseer. Sotho’s, Matabeles, Tswanas moes vlug. Vandag nog sien ons die strukturele gevolge van daardie tyd: Swaziland, Lesotho, Zimbabwe.

Julius, gaan lees die brief wat Rian Malan, die navorsingsgenoot van die Suid-Afrikaanse Instituut van Rasseaangeleenthede, aan jou geskryf het. Daarin skryf hy dat die grondbesit en migrasie glad nie so ŉ eenvoudige swart/wit-verskynsel is soos wat jy dit wil maak nie.

Die Voortrekkers se trek is bykans tot stilstand geruk deur die moord op Piet Retief en sy manskappe. Julius, die dispuut het oor grond gegaan, maar daar is ŉ goue woord om die gronddispuut te verstaan en dit is “traktaat”, met Retief se handtekening op en Dingaan se merk. Of daar begrip was vir eiendomsreg kan tereg gevra word, maar dit is duidelik dat die bedoeling nie verowering was nie, maar onderhandeling; nie diefstal nie, maar ŉ transaksie.

Daarna volg die wrede moorde by die Bloukrans- en Boesmansrivier.

Meer as 500 mense, onder wie 185 kinders en 250 huiswerkers, is koelbloedig vermoor met ’n barbaarsheid waarvan ’n kuns gemaak is – ’n toneel van dood en verwoesting.

Julius, dis tonele waarvoor nog nie verskoning gevra is nie. As jy wil praat van growwe menseregteskendings, gaan kyk na die kindermoorde van Bloukrans, Wenen en Moordspruit, die grootste kindermoord in Suid-Afrika se geskiedenis.

Die naaste wat nog aan ŉ verskoning gekom is, is prins Mangosuthu Buthelezi wat verskoning gevra het vir die moord op Piet Retief.

Hoekom is hierdie historiese vergrype teenoor die Afrikaner nie ’n misdaad nie? Is dit omdat Afrikaners anders lyk? Afrikaners het ook geveg, oorwin en verloor vir ’n plek in Afrika.

Julius, waarom word beelde gebou om die moordenaars van die Mfecane te herdenk, maar Afrikaners word as uitbuiters gesien? Hoekom is Shaka ’n vryheidsheld, maar Piet Retief, die vermoorde, en ander Voortrekkerleiers gee aanstoot?

Hoekom is die swart-teenoor-swart volksmoorde nie misdaad teen die mensdom nie? Waarom swyg jy oor vroue en kinders wat ingelyf is, mans wat doodgemaak is en grond wat gebuit is? Hoekom is jy so geduldig met historiese swart-teenoor-swart geweld?

Ek kan vir jou sê, Julius. Die rede daarvoor is dat dit vir jou nie gaan oor onreg nie; dit gaan oor ras.

Kom ons neem die verhaal verder as die Groot Trek.

Twee republieke, die Zuid-Afrikaanse Republiek en die Republiek van die Oranje-Vrystaat, is gestig. Die Engelse kolonialiste het ons nie uitgelos nie. As Afrikastam veg Afrikaners in die Eerste Vryheidsoorlog en word die eerste Afrikastam wat ’n koloniale mag in ŉ oorlog, nie net ŉ veldslag nie, verslaan.

Die kolonialiste wil Afrikaners se minerale rykdom weer kolonialiseer en die Tweede Vryheidsoorlog begin. Dit was ’n duur, wrede oorlog – die duurste prys nóg vir Afrikaners se plek in Afrika. Vroue en kinders is in konsentrasiekampe geplaas. Sowat 34 000 van hulle is dood. Ongeveer 30 000 van die mans is as bannelinge weggestuur, plase is afgebrand en 20 000 oorlogswesies het agtergebly.

Julius, moet my nooit weer ’n kolonialis, al is dit van ’n spesiale aard, noem nie – dis vir my en die grafte van my voorouers ’n belediging.

Soos tipiese kolonialiste wou die Engelse ná die oorlog die Afrikaners by hulle inlyf. Hulle wou ons van Afrika ontneem en Engels maak. Afrikaners moes ’n bordjie “I am a donkey” dra as hulle hul taal wou praat.

Ten spyte van die regering het Afrikaners opgestaan. Onderliggend aan die opstaan was ŉ kernwoord, naamlik roeping. Roeping beteken jy doen waartoe God jou geroep het op ŉ spesifieke tyd en spesifieke plek en dan glo jy in sy toekomsbelofte.

Ons het gemeenskapsinstellings begin vestig: die Vrouefederasie om die mense se armoede aan te pak, asook onderwysinstellings en selfs ekonomiese instellings. Ons het ons maatskappye na Suid-Afrika vernoem, soos Sanlam, Santam, en inheemse name soos Volkskas, Federale Volksbeleggings. Ons het nie koloniale name gebruik soos Anglo-American wat met die een voet in Engeland en die ander in Amerika staan terwyl hulle hier ontgin en uitvoer nie.

Droogte, depressie en armoede het ons swaar getref, veral in die 1930’s met die armblankevraagstuk.

Om uit armoede te kon opstaan, het ons geglo ons moet kultureel ryk wees en in dié swaarkrytyd is die Bybel in Afrikaans vertaal, Afrikaans het ŉ amptelike taal geword, en die Afrikaanse Taal- en Kultuurvereniging, die Federasie van Afrikaanse Kultuurverenigings, die Afrikanerbond, Voortrekkers, ensovoorts is gestig. So het Afrikaans deel van die Afrikaners se opstaan-identiteit geword. Ons praat nie net Afrikaans nie; ons is Afrikaans. Afrikaans het ons taal van aspirasie geword en deur Afrikaans het ons gemoderniseer.

Afrikaners het egter aan die “nooit weer nie-sindroom” gely. Hulle wou finaal vry wees en nooit, ooit weer deur iemand onderdruk word nie. ŉ Republiek was die droom. Die kinders van apartheid het die doodskampe van die oorlog nog in hul huise beleef. Apartheid is nie so simplisties nie, maar die “nooit weer nie-sindroom” het ’n groot invloed gehad.

Dit was ook die tydperk van die groot Afrika-bevryding, dekolonisasie, die tyd van Uhuru, die Afrika-bevrydingskreet en die Mau-Mau-moorde in Kenia. Dit was die tydperk van Europeërs wat na hulle moederland vlug, ŉ sterk Rusland en ŉ lewendige kommunistiese ideologie. Dit was ŉ tydperk van angs omdat Afrikaners Afrika gekies het en geen moederland gehad het om na terug te keer nie. Dit was ook ŉ tydperk toe wit demografie, veral in die stede, totaal anders gelyk het as nou, ŉ tydperk toe segregasie nog wêreldmode was. Dit het ŉ bepaalde konteks vir apartheid geskep.

Foute is gemaak. Met die wysheid van terugskouing moes dinge anders aangepak gewees het. Daar was te veel hartseer en vernedering. Dit het in ŉ stelsel van kleurskeiding ontaard.

Ons almal se stories, goed en sleg, maak ons deel van ŉ groter Afrika-storie.

Julius, jou idees van nasionalisering en meer staat, ŉ groot sentrale idee, stelsel en staat (of “empire”) waar almal moet inskakel, gaan niks herstel nie en gaan nie jou mense bevry nie. Dit gaan juis nié regkry wat moet gebeur en wat dit poog om te doen nie. Dit gaan jou mense afhanklik maak van ŉ stelsel.

Wat my die meeste verstom, is dat jy iemand anders se taal jou taal van aspirasie gemaak het. Jy het jou eie taal prysgegee en hang die kolonialiste se taal aan. Hoe kan iemand sê: “My taal kan nie”? In my wêreld beteken dit ek kan nie. Solank jy jouself afhanklik maak van ŉ stelsel en iemand anders se taal, is jy nie vry nie.

Afrikaners se antwoord is anders. Ons glo die krag van die gemeenskap is sterker as die mag van die staat. Ons glo in die krag van “help mekaar” waar baie bietjies baie maak. Ons glo aan die krag van roeping waar elkeen bloot doen wat hy/sy moet doen, en dan glo in God se toekomsbelofte.

Ons bou ŉ nuwe wêreldklas Afrikaanse universiteit, Akademia; ons bou Sol-Tech, nou reeds geag as een van die top drie tegniese kolleges in Suid-Afrika, wat Afrikaanse ambagslui oplei. Ons help mekaar deur die Solidariteit Helpende Hand wat die afgelope jaar R31 miljoen in die vorm van studiehulp uitbetaal het. Solidariteit Helpende Hand het 160 takke landwyd en het die afgelope jaar meer as 1 000 gemeenskapsprojekte aangepak. Solidariteit stel mense in staat om te kan werk, nie om te kan staak nie.

Ons ontwikkel ŉ nuwe media-instelling, Maroela Media, wat nou die grootste Afrikaanse nuusblad in die land is. Ons vestig 70 gemeenskapsbeveiligingstrukture deur AfriForum met meer as 3 000 mense wat deur dié strukture elke aand patrollie ry, ons maak deur AfriForum-takke 15 900 slaggate reg en verf 12 000 meter se verkeerslyne op paaie. Nie net Afrikaner-slaggate of -lyne nie Julius, almal sŉ.

Terwyl die land gebuk gaan onder ŉ krisis weens jou en die regerende partye se stiksienige ideologie, bou ons.

Ons breek nie, ons bou, want ons glo dit is wat ŉ mens doen.

Groete

Dirk Hermann

Ope brief aan almal wat Afrikaans is

Posted on Julie 27, 2011Julie 10, 2024 by marisa@solidariteit.co.za

Beste Wieookal,

Ek weet dat jy Afrikaans praat, ek weet ook Afrikaans is nie ŉ witmanstaal nie, ek weet ook van die wonderlike invloed van almal op ons taal. Ek weet van ŉ verskeidenheid taaldialekte, aksente, idiome en sêgoed. Ek weet jy’s bruin, jy weet ek’s wit. Ek weet jy was tóé te swart en nóú te wit, en ek moet glo nou skaam wees oor my ‘witgeit’. Ek weet alle wittes wat Afrikaans praat is ook nie dieselfde. Party is van die Noorde en ander van die Suide en ander sommer net anders. Party het getrek en ander het gebly. Ek skryf sommer vir julle almal.

Ek weet al die goed, maar wie is jy? Ek weet nie waar jy vandaan kom nie, ek weet nie wat jou gebruike is nie.

Kortweg, ek ken nie jou storie nie.

Ons stories het verdrink in taal en rasdebatte. Die debatte is bruin, wit en Afrikaans, maar ons stories is baie dieper as dit. Ek het ŉ noordelike-Afrikanerstorie; Tannie Nora is bruin, maar is ŉ nooi van Graaff Reinet; Hans du Plessis skryf Griekwapsalms; Hendrik-Thys het ŉ Khoi-Sanstorie; Oom Waterboer moet sy Griekwastorie vertel; die Nels het ŉ Richterveldstorie; ander is suidelike-Afrikaners of sendeling-Afrikaners; ander het slawestories; stories met Maleisiese wortels en so kan ek aangaan… Waarskynlik ken ek nie eers jou storie se naam nie.

In hierdie skrywe wil ek jou vra om jou storie vir my te vertel. Vertel vir my, wie is jy?

Ek wil nie hê jy moet ek word of ek moet jy word nie, maar ek wil hê ons moet mekaar verstaan. Daar lê ŉ ‘ons’ in bloot verstaan.

Kom ek vertel vir jou my storie.

Ek is van Afrika.

Ek is deel van, soos president Zuma ons noem, die wit stam van Afrika. Ek het nie twee paspoorte nie.

My taal is Afrikaans en ek is ŉ Afrikaner; my mense het hulle taal en hulleself na Afrika vernoem. My eerste voorvader, Hans, het in 1657 in Suid-Afrika aangekom.

Hans was ŉ jaar later ŉ vryburger en het sy rug op Europa gedraai en sy gesig na Afrika. Hy is deur ŉ leeu doodgebyt, wat wys ons storie is ŉ harde Afrika-storie.

My mense was deel van die Groot Trek – eers na Natal en vandaar oor die Drakensberge na die Transvaal. Ons mense is gedryf deur vryheid.

My voorouers was deel van die eerste volk in Afrika wat ŉ koloniale moondheid in ŉ oorlog verslaan het. My oupagrootjie, Marthinus Nicolaas Ras, het saam met sy mede-Boere die Engelse op Majuba verslaan.

Talle grafte van my mense, die gevolg van gevegte vir ŉ plek in Afrika, lê regdeur Suid-Afrika versprei.

My oupagrootjie was ŉ banneling in Bermuda en my oumagrootjie is as gevolg van die ontberings in ŉ konsentrasiekamp dood. My ouma het as kind die konsentrasiekamp oorleef, maar haar boetie is dood.

My ouma se pa is dood tydens die Groot Griep van 1918 en haar ma was ŉ bediende wat wasgoed gewas het. My ouers is produkte van die Depressie en het ŉ obsessie gehad om uit hulle omstandighede te ontsnap.

My pa is nou nog baie bewus van wat die Engelse aan sy ma, oupa en ouma gedoen het. Republiekwording was die finale oorwinning oor die Engelse. Die swart vraagstuk was baie laer op sy agenda as die stryd teen die Engelse.

My pa was ook ŉ kind van apartheid, maar hy’s geen krimineel nie. Ek is trots op my pa en trots op wat hy bereik het. Ek dink sy en my familie se storie van opstaan is merkwaardig en moenie verswyg word nie.

Ek het begrip vir die apartheidskonteks waarbinne my pa-hulle geleef het en ek is trots op my geskiedenis en erken die goed en die kwaad.

Ek is opreg jammer oor dit wat fout geloop het in my verlede, maar dit trek nie ŉ lyn deur my geskiedenis nie, en veral nie deur my toekoms nie. Ek glo aan berou en vergifnis en vorentoe gaan.

Ek hou van Suid-Afrika. Ek hou van die natuur, die klimaat, die oop omgewing en die vriendelike mense. Ek hou van tipiese Afrikaanse humor en lag vir Suid-Afrikaanse grappe.

Ek hou daarvan om hier te kampeer, te braai, te kuier en vakansie te hou. Ek skreeu graag vir ŉ Suid-Afrikaanse rugbyspan en is deel van ŉ unieke rugby- en sportkultuur. Ek hou van blatjang, biltong, braaivleis en potjiekos.

Ek hou daarvan om hier kerk toe te gaan en God in my taal te aanbid en te besing. Tussen die mense waar ek leef, is dit nie vreemd om ŉ Christen te wees nie. Ek glo my roeping is hier in Suid-Afrika.

Ek is ŉ Christen en in Christus is ek vry. Ek glo aan hoop in Christus en die sekerheid van sy toekomsbelofte.

Ek kan my taal, Afrikaans – ŉ inheemse Afrika-taal – hier gebruik en uitleef. Ek is mal oor Afrikaanse musiek en is trots op die Afrikaanse letterkundeskatkis. Ek wil hê my kinders en kleinkinders moet in hulle moedertaal onderrig word.

Ek wil nie emigreer nie; ek wil ter wille van my, my familie en my gemeenskap hier in Afrika en, in besonder, in Suid-Afrika bly. My agterdeur is toe; ek gaan nêrens heen nie. Die grootste daad van politieke protes is waarskynlik om te sê: “Weggaan is nie ’n opsie nie. Ek is van Afrika.”

Omdat ek nêrens heen gaan nie, het ek geen alternatief as om vir my ŉ demokratiese ruimte in Suid-Afrika oop te kap nie. Ek steek my hand uit na ander Suid-Afrikaners om ŉ toekoms hier te skep.

Ek is ŉ pa en baie lief vir my dogters en vrou. Dit is vir hulle wat ek my arms sal stomp baklei vir ŉ veilige ruimte in Suid-Afrika.

Dit is ek. Wie is jy?