Category: Tema

Krisisberaad: Raamwerk vir ’n toekomsplan van hoop

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak is gelewer deur Flip Buys, voorsitter van die Solidariteit Beweging, tydens die Beweging se Krisisberaad wat op 5 Mei 2015 in Pretoria gehou is.)

 Waarom ʼn krisisberaad?

Die Solidariteit Beweging het die Krisisberaad saamgeroep om te besin oor die groeiende krisis in die land en om oplossings daarvoor te ontwikkel. Ons doel is nie om net te praat oor die probleme nie, maar om iets daaraan te doen, want ons is hier om te bly. Daarom is hierdie beraad eerder ’n doenskrum as ’n dinkskrum. Vandag is die begin van ’n groter proses om omvattende oplossings te ontwikkel en in werking te stel. Natuurlik besef ons goed dat die land en ons gemeenskap se probleme nie oornag opgelos kan word nie. Ons gaan nietemin nie sit en wag vir langtermynplanne nie, maar ons gaan vandag reeds ’n pakket met korttermyn-aksieplanne ter tafel bring om solank die bal aan die rol te sit. Wees egter verseker dat u vorentoe nog ruim geleentheid sal kry om verdere insette te lewer.

Ons beweging het die afgelope paar jaar van krag tot krag gegaan en gegroei, en dit is nou ’n hedendaagse Helpmekaar-beweging van selfhelp-doenorganisasies wat ’n omvattende reeks dienste aan ons gemeenskap lewer. Dit is met groot dankbaarheid dat ek vandag kan aankondig dat ons ledeorganisasies (die vakbond Solidariteit, AfriForum, die Solidariteit Helpende Hand en ons kultuurvennoot die FAK) die afgelope maand gesamentlik ’n ledetal van 300 000 bereik het! As ons lede se gesinne by hierdie syfer ingesluit word, beteken dit waarskynlik dat ons nou nagenoeg ’n miljoen mense verteenwoordig. Daarmee probeer ons nie voorgee dat ons nou namens alle Afrikaners kan praat en besluit nie, maar ons aksieplanne is ten bate van Afrikaners se reg om blywend vry, veilig en voorspoedig in Afrika te kan voortbestaan, ook tot voordeel van die land en sy mense.

Die dubbele krisis van staatsverval en tweedeklasburgerskap: die gevaar van staatsverval

Wat bedoel ons daarmee dat Suid-Afrika in ’n krisis verkeer? Daar is toenemende tekens dat die agteruitgang in die land besig is om al vinniger te versnel. Die groot gevaar is dat dit lateraan ingevolge die “wet op versnelde agteruitgang” tot staatsverval kan lei. Dit gebeur wanneer iets wat op ’n glybaan na onder is, al hoe vinniger begin afgly totdat dit naderhand in ’n onkeerbare spiraal na die bodem toe spoed. Die “sneller” hiervoor is gewoonlik ’n onverwagse gebeurtenis wat soos ’n vallende domino ’n ketting van gebeure ontketen. Dink maar net hoe die aanvalle op vreemdelinge soos ’n vinnige veldbrand versprei het.

Wanneer ’n Derdewêreldland inplof, is dit soos iemand op ’n fiets wat op ’n plaaspad val. Dit is seer en stowwerig, maar jy kan dadelik weer opklim en verder aanry. As ’n moderne land egter verval, is dit soos ’n vliegtuig wat neerstort. Dit gebeur nie baie nie; dit neem lank voordat dit gebeur omdat ’n vliegtuig ver kan sweef, maar as die vliegtuig val, is dit ’n ramp waarvan nie gou weer opgestaan kan word nie.

Suid-Afrika het gelukkig nog nie “geval” nie, en daar is nog baie positiewe dinge in die land ook, wat ’n mens hoop gee dat die land nie sommer totaal sal verval nie. Maar die rooi ligte flikker, want groot dele van die staat het al verswak of geval en dit kan die res begin omstamp soos die domino waarna ek verwys het. Dink maar aan die 80% van die openbare skole wat al verval het; die talle dorpe wat nie meer behoorlike munisipale dienste kan lewer nie; soveel staatshospitale wat faal om ’n gesondheidsdiens te lewer en waar mense doodgaan weens ’n gebrek aan mediese diens; ’n polisiediens wat nie meer die land se mense kan veilig hou nie; en die talle staatsdepartemente wat in werklikheid eerder werkskeppingsprojekte is wat nie werk nie. Die feit dat sommige mense nog nie hierdie verval raaksien nie omdat hulle op Eerstewêreld-eilande leef wat nie van die staat afhanklik is nie, verander niks aan die feit van ’n falende staat nie. Buitendien het beurtkrag die verval tot in ons huise gebring; is die vandalisering van ons monumente wyd beleef as ’n simboliese aanval op ons gemeenskap; en het die geweld teen vreemdelinge mense laat wonder waartoe mense, wat normaalweg vreedsaam is, binne ’n oogwink in staat is. Gelukkig bestaan ’n land nie net uit die staatsektor nie, maar het die land ook lewendige en sterk privaat en burgerlike sektore.

Ek wil die sewe ergste staatskrisisse kortliks opsom voordat ons na oplossings begin kyk:

  1.  Die ideologiese krisis: Die krisis hou daarmee verband dat die regering ná 21 jaar nog nie ’n werkbare regerende ideologie kon ontwikkel nie, maar steeds vasklou aan uitgediende opposisie- /struggle-resepte uit die Koue Oorlog-era. Dit word al duideliker dat die regerende party tydens die destydse grondwetlike onderhandelinge toegewings gemaak het om die mag te kry, en nou die mag gebruik om hul oorspronklike doelwitte deur te stoomroller. Dít is ’n giftige mengsel van rassenasionalisme onder die dekmantel van “transformasie” en outoritêre politieke en onbekostigbare ekonomiese sosialisme. Die ANC het dit herhaaldelik duidelik gestel dat die doel van hul transformasiebeleid is om beheer van alle “magsentrums” oor te neem, met “African”-heerskappy (hegemonie) as doelwit.
  2.  Die politieke krisis: Ons stelsel, wat deur een party oorheers word, lei tot al minder vryheid vir die ekonomie; die opposisie; die media; die regbank; grondwetlike instellings soos die openbare beskermer; staatsinstellings; die burgerlike samelewing; en die beperking van die vryheid van taal- en kultuurgroepe. As dit nie gekeer word nie is die uiteinde hiervan ’n vryheidslose, ondemokratiese “demokrasie.”
  3. Die regeringskrisis: Dit word al duideliker dat die regering nie ’n moderne land kan regeer nie. Dit is die hoofoorsaak van die versnellende verswakking van die staat en dít deur self-toegediende wonde soos byvoorbeeld die regering se rassebeleid. Daarom ontstaan daar ’n groeiende gaping tussen wat die regering wil doen en wat die staat kan doen.
  4. Die grondwetlike krisis: Die grondwetlike gesag raak al meer ondergeskik aan politieke mag. Vanweë “Zumafikasie” word Suid-Afrika al meer deur persoonlike en politieke netwerke, in plaas van deur grondwetlike instellings, regeer.
  5. Die ekonomiese krisis: Die politiek het verwagtings geskep waaraan die ekonomie nie kan voldoen nie en wat die onvolhoubare toestand dat 3 miljoen belastingbetalers ’n bevolking van 55 miljoen mense moet versorg, tot gevolg het.
  6. Die bedelingskrisis: Die krisis het tot gevolg dat die ingeboude struktuurfoute onder meer daartoe lei dat meerderheidsregering oorgaan in meerderheidsoorheersing.
  7. Die kulturele krisis: Die krisis vergestalt hom daarin dat die demokratiese ruimtes van grondwetlik erkende kultuurgemeenskappe algaande kwyn vanweë die krimpende politieke ruimtes, en dié kultuurgemeenskappe se instellings oorgeneem en elke aspek van hul lewens deur die meerderheid beheer/oorheers word en dít deur die beleid van “verteenwoordigendheid.”

Hiermee tesaam kan nog talle ander krisisse genoem word, soos die maatskaplike krisis weens gesinsverbrokkeling; die misdaadkrisis; die groeiende krisis van die land se infrastruktuur soos elektrisiteits- en waterverskaffing; die omgewingskrisis; die waardekrisis; die krisis in die arbeidsmark wat blyk uit hemelhoë werkloosheid en armoede; die tekens van agteruitgang in ons regstelsel met gevalle van straflose korrupsie van politieke leiers; en die demografiese krisis wat homself uitspeel.

Gelukkig is daar ook nog sterk dryfkragte wat staatsverval teenwerk, soos die meervoudige magsentrums in die land; die sterk moderne sektor met sy groeiende middelklas; die veelvlakkige verskeidenheid in die land wat algehele magsentralisasie bemoeilik; die groot groep goed opgeleide mense; die gedeelde Christelike waardes; die onafhanklike howe en die regstelsel; die luide opposisiepolitiek; tegnologie wat mense bemagtig; die kulturele kapitaal in talle gemeenskappe; en die wakende oog van die buiteland.

Die dubbele krisis van staatsverval en tweedeklasburgerskap: Die gevaar van tweedeklasburgerskap

Daar word dikwels gesê dat dit ekonomies nog goed gaan met wit mense in die algemeen en met Afrikaners in die besonder, en dit word as bewys voorgehou van ons voortgesette bevoorregting in die nuwe bedeling. Gewoonlik word die welvaart van ’n handvol Afrikaanse wêreldklas sakelui dan gebruik as bewys van hoe goed dit met Afrikaners gaan, asof dit die algemene standaard is. Dit herinner aan die ou NP-regering se poging om die vorige bestel te regverdig deur daarop te wys dat die lewenstandaard van swart mense in Suid-Afrika veel hoër was as in die res van Afrika. Die betreklik goeie ekonomiese prestasie van Afrikaners in weerwil daarvan dat die ANC téén hulle regeer, kan tog nou nie as ’n regverdiging van ’n toenemend onregverdige stelsel aangevoer word nie!

Verskeie grondwetlike ruimtes bestaan vir taal- en kultuurgemeenskappe se regte soos taal; moedertaalonderwys; enkelmediumskole en -universiteite; kulturele instellings; en selfs die erkenning van dié gemeenskappe se reg om na geografiese en ander vorme van “selfbeskikking” te streef. Almal se reg op vryheid, menswaardigheid en gelykheid word ook in die Handves van Menseregte gewaarborg. Daar is selfs grondwetlike instellings soos die Pan-Suid-Afrikaanse Taalraad (Pansat); die Menseregtekommissie; en die Kommissie vir die bevordering en beskerming van die regte van kultuur-, geloof-, en taalgroepe om oor dié regte te waak. Boonop kan gemeenskappe hulle nog op die howe ook beroep as hulle steeds ontevrede is. Dit is nou wigte en teenwigte so ver as wat die oog kan sien. Dit het alles in 1994 baie goed geklink. Intussen het daar egter ’n groeiende kloof ontstaan tussen die grondwetlike teorie en die politieke praktyk. My enigste verklaring daarvoor is dat die krisisse in die land alles tekens is dat die 1994-ooreenkoms besig is om uit te rafel. Navorsers verbonde aan die Cornell Universiteit voer aan dat die gemiddelde lewensduur van grondwette in die wêreld net 17 jaar lank is, moontlik omdat die “politieke leeftyd” van die opstellers daarvan hoogstens twee dekades is. Kyk maar na ons parlement waar nog net twaalf van die 1994-parlementslede nog in die parlement dien en net agt van hulle is ANC-lede. Maar kom ons kyk hoe die bedeling reeds in die praktyk verander het:

  •  Veeltaligheid het ná ’n oorgangstyd oral eentaligheid geword;
  • Gelykheid en “regstelling” het “verteenwoordigendheid” geword;
  • Afrikaanse skole word deurlopend deur staatsweë vir “transformasie” geteiken;
  • Die grondwetlike voorsiening vir Afrikaanse universiteite word polities toegestop;
  • Die betrokke grondwetlike instellings wat hieroor moes waak, is tandeloos, disfunksioneel of is deur die regering gekoöpteer;
  • Rassetransformasie volgens bevolkingsyfers het die meeste instellings onder ANC- en swart politieke beheer laat beland;
  • Die goedkeuring van hierdie grondwetlike regte berus ook by die meerderheid, wat dit betekenisloos maak omdat die ANC dit skynbaar as voortgesette bevoorregting beskou; en
  • Die meerderheid se individuele regte weeg nou, kortom, swaarder as die minderheid s’n.

Al die nie-bindende gerusstellings en versekerings in plaas van strukturele voorsiening vir ons regte, het dit duidelik gemaak dat ons bestel se individuele sentralisme te simplisties is om die kompleksiteite van ’n heterogene samelewing te reguleer. Minderheidsoorheersing is bloot deur meerderheidsoorheersing vervang, soos die bekende politieke wetenskaplike, Donald Horrowitz, gewaarsku het. Dit is hoekom demokrasie in ’n multi-etniese land nie as vryheid beleef word nie, maar as oorheersing deur die meerderheid – soos wat die staatskundige Timothy Sisk gesê het.

  1. Raamwerk vir ’n toekomsplan van hoop: ’n Strategie vir volksveelheid

Dit is nou genoeg oor die krisis. Kom ons kyk na oplossings en die Solidariteit Beweging se raamwerk vir ’n toekomsplan van hoop. Ek het vroeër gesê dat ons ’n merkwaardige prestasie behaal het deur die 300 000-ledetal te bereik.

Die vraag is wat ons moet doen met hierdie oorweldigende steun wat daagliks aan die toeneem is? ’n Belangrike rede vir ons historiese groei was die suksesvolle verdediging van ons lede se gevestigde regte en belange. Tweedens probeer ons om, so goed as wat ons kan, die impak van die verswakkende staat en landsomstandighede op ons lede te versag. Derdens word dienste aan lede gelewer wat die staat of maatskappye nie kan of wil lewer nie. Vierdens steun mense ons projekte om hulle te beskerm teen ’n bedeling wat hulle struktureel benadeel. Vyfdens ondersteun lede ons aksies om die bestaande orde se verval te vertraag en aktief teen te werk.

Dit is alles baie nodig, maar dit bring tog sekere vrae na vore. Dit is nie volhoubaar om net in die pad van verdere agteruitgang te staan nie; ons moet ook bou aan ’n pad van vooruitgang! Ons uitdaging is ongelukkig nie net ’n swak regering nie, maar ’n verswakkende bedeling.

Dit help ook nie om net as brandweermanne vure in bestaande geboue te blus nie; ons moet soos bouers ook nuwe geboue oprig. Om reddingsboeie vir drenkelinge te gooi is noodsaaklik, maar daar moet ook nuwe skepe gebou word. Om te waarsku dat die land kan misluk is tydig, maar ’n vars alternatiewe visie wat die verbeelding aangryp, skep werklik hoop en energie en ’n toekoms vir ons kinders. Taktiese oorwinnings en suksesse verseker ons nog nie van ’n volhoubare en menswaardige vry, veilige en voorspoedige voortbestaan nie.

Die Afrikaner het volgens N.P. van Wyk Louw sy toekoms nog altyd met daadkragtige waagstukke geskep, waarvan nie een se uitkoms aanvanklik seker was nie. Louw het drie historiese waagstukke genoem:

  • Die Groot Trek (en die stigting van die Boererepublieke);
  • Die aandurf van die Britse Ryk as die destydse supermoondheid in 1899;
  • Die aanvaarding van Afrikaans as amptelike taal in 1925.

Hierna is ’n vierde en onsuksesvolle waagstuk aangepak, naamlik die poging om ons rasseprobleem deur afsonderlike ontwikkeling op te los.

Die vraag is of die tyd nie nou aangebreek het vir ’n volgende en vyfde waagstuk nie.

Die voorwaarde vir die sukses van enige plan is dat soveel moontlik Afrikaners (dalk 80%) dit uiteindelik steun, wat beteken dat ons gemeenskap se belangrikste uiteenlopende sienings deel van hierdie plan moet wees. Planne vir “volkseenheid” werk nie omdat dit veronderstel dat almal by een plan moet inval. Dit is wensdenkery dat almal met alles saamstem; dit gebeur nêrens ter wêreld nie, behalwe miskien in Noord-Korea waar dít wat nie verpligtend is nie, verbode is. Daarom is hierdie raamwerkvoorstel gegrond op “volksveelheid” met die uitgangspunt dat mense nie oor alles saamstem of hoef saam te stem nie – dit is doodnormaal. Die plan maak daarom voorsiening vir die drie belangrikste historiese denkstrome in ons geskiedenis. Laat ek verduidelik.

Daar was nog altyd drie groepe Afrikaners wat volgens hul steun ingedeel is in:

  • Die groep, die individualiste, wat individuele regte voorstaan soos vergestalt in ’n “Engelse” demokrasie;
  • Diegene wat ten gunste is van groepsregte of minderheidsregte soos wat dit in plurale demokrasieë aangetref word (Artikels 6, 30, 31, 185); en
  • Ondersteuners van gebiedsregte, selfbeskikking of federalisme soos wat die geval in Europa is (die bogenoemde Artikels, asook Artikel 235).

Hierdie indeling val natuurlik saam met die politieke modelle wat elke groep verkies. Vir die eerste groep is ’n gewone een mens, een stem-demokrasie voldoende; die tweede groep voel dat groepsregte ook nodig is; terwyl die derde groep na geografiese oplossings, soos verskillende vorme van selfbeskikking, streef. Die eerste groep wil bloot goeie en regverdige regeerders hê; die tweede groep wil self besluite kan neem oor belangrike sake soos onderwys; en die derde groep beskou vorme van federale of gebiedsoutonomie as die enigste blywende staatkundige opsie.

Daar heers natuurlik hewige verskille tussen Afrikaners oor die haalbaarheid van elkeen van hierdie drie sienings, en daar bestaan inderdaad groot praktiese struikelblokke vir elkeen. ’n Strategiese plan, wat nie net vir ’n faksie onder die Afrikaners nie maar vir ons hele gemeenskap voorsiening maak, moet dus al drie hierdie groepe se menings in berekening neem – hoe moeilik dit nou ook al mag wees. Die voorwaarde is natuurlik dat die betrokke voorstelle nie lugkastele is of op ’n hunkering na die verlede gebaseer is nie. Sulke voorstelle sal meer weerstand as steun ontlok. Daarom moet alle voorstelle aan die maatstawwe van grondwetlikheid; demokrasie; moderne staatspraktyk; en die werklikhede van ons land voldoen.

Daarom is die voorgestelde vyfde waagstuk gevolglik eerder op volksveelheid as op volkseenheid gebou. Ons is té min en té versprei dat een groep sy eie oplossing op die ander kan afdwing of dit kan deurstoomroller. Die voorwaarde vir die sukses van ’n strategie vir volksveelheid is natuurlik demokratiese verdraagsaamheid. Dit beteken dat dít waaroor ons verskil ons nie hoef te verdeel nie. Beskou mekaar se aksies as waardetoevoeging eerder as volksverraad of ’n verwerping van die huidige bedeling!

Demokratiese verskille is nie noodwendig dieselfde as verdeeldheid of eie aan die Afrikaner nie; dit is ’n menslike eienskap. Ons navorsing wys dat 80% of meer Afrikaners saamstem oor sake soos Christenskap; Westerse waardes; taal en kultuur; die vrye mark; gemeenskap, gesin en geskiedenis; die oppergesag van die reg; selfstandigheid, federalisme; tradisies; en gesonde rassebetrekkinge. Dit is vir my die tien pilare waarop ons hierdie volksveelheid moet bou. Dit is breedweg ons idees in die stryd om idees.

Tyd vir die vyfde waagstuk: Afrikanerselfstandigheid en gemeenskapsfederalisme

Staatsafhanklikheid of onafhanklikheid is nie nou prakties haalbaar nie. Daarom behels ons voorstel ’n derde moontlikheid, oftewel ’n middeweg en dit is Afrikaner-selfstandigheid – wat ook nie ’n kortpad is nie. Daar is ’n noodsaak vir groter ooreenstemming oor die spesifieke staatkundige stelsel wat ons voorstaan. Daarom wil ek hierdie model beskryf as “gemeenskapsfederalisme.

Omdat die Solidariteit Beweging glo dat die staat se sentralisme demokratiese vryheid bedreig, is ons plan in wese federalisties. Dit beteken dat ons glo aan maksimale selfstandigheid vir gemeenskappe. Federalisme word wêreldwyd gesien as die beste teenvoeter vir regerings se drang om die samelewing met sentralistiese mag te oorheers. Ons strategie is om die bestaande grondwetlike ruimtes vir selfstandigheid te gebruik, en om deur sterk selfhelporganisasies groeiende selfstandigheid op elke noodsaaklike gebied te bevorder. Ons weet oplossings val nie uit die lug uit nie, maar moet van die grond af opgebou word. Dit beteken nie dat ons onsself téén die regering opstel nie, maar dat ons die sentralistiese verstaatliking van die samelewing teenwerk deur die ruimtes vir die selfstandigheid van gemeenskappe te beskerm.

Hierdie voorstel moet egter nog die toets van behoorlike navorsing, ondersoek, bespreking en raadpleging deurstaan, en is ’n oop voorstel wat verder ontwikkel kan word. Ons beoog om by ’n opvolgberaad op 10 Oktober vanjaar daaroor aan u te kom terugrapporteer.

Die enigste voorwaarde is dat die gekose model die verbeelding moet kan aangryp en dat dit die energie wat nodig is om dit in werking te kan stel by ons instellings moet kan opwek.

Kortom gaan dit oor ’n plan vir selfstandigheid. Dit behels ’n strategie van groeiende selfstandigheid deur gemeenskapsorganisasies soos ons moderne Helpmekaar-beweging wat die selfstandigheid vanaf grondvlak opbou. Die vlak van selfstandigheid van ’n spesifieke lewensterrein word bepaal deur die wil en vermoë, en prestasies van die instellings wat op daardie terrein werksaam is.

Die model werk soos ’n piramide: Help sover jy wil, maar moenie ander beveg wat hoër of verder wil nie, en moet ook nie diegene beveg wat nie verder as jy wil gaan nie. Natuurlik behels dit ook die neem van moeilike besluite wat nie langer uitgestel kan word nie.

Die piramide se eerste vlak is individuele regte; die tweede groepsregte; en die derde gebiedsregte. Kortliks kan die voorgestelde strategie soos volg uiteengesit word:

Gebruik die individuele regte waaroor ons beskik:

  • Stemreg en verkiesings;
  • Grondwetlike regte en vryhede;
  • Howe en die regsorde;
  • Die media en spraakvryheid;
  • Grondwetlike instellings soos die openbare beskermer;
  • Die markekonomie en eiendomsreg;
  • Die Handves van Menseregte;

Gebruik die beskikbare groepsregte:

  • Moenie teen ’n oop deur skop nie, al is dit op ’n skrefie oop;
  • Gebruik die bestaande grondwetlike voorsiening;
  • Onderwys: beheerliggame en universiteitsrade;
  • Gemeenskapsorganisasies, Sol-Tech, Akademia, Helpende Hand, AfriForum;
  • Wetgewing soos die Talewet en munisipale wette;
  • Inspraak in plaaslike regering;
  • Veiligheid byvoorbeeld gemeenskapspolisiëringsforums, buurtwagte en sekuriteitsmaatskappye;
  • Privatisering, howe, media;
  • Vennootskappe met ander gemeenskappe;
  • Skakeling met die owerhede; en
  • Kulturele “selfregering” deur landswye gemeenskapsrade ingevolge artikel 185 van die Grondwet kan ondersoek word.

Groeiende selfstandigheid op gebiedsbasis

Hoewel die Grondwet wel in artikel 235 voorsiening maak vir “selfbeskikking”, het dit tot dusver nie ernstige aandag gekry nie. Dit is ’n omstrede begrip weens bepaalde politieke konnotasies daaraan verbonde, en dit sal baie omsigtig hanteer moet word. Dit ís egter in die Grondwet, en die lewensvatbaarheid daarvan regverdig ’n behoorlike ondersoek omdat ons graag alle moontlike grondwetlike ruimtes op meriete wil oorweeg. Daar sal dus nie sprake wees van modelle wat na apartheid hunker nie.

Ons kan weer ’n toekoms opbou waarin ons blywend vry, veilig en voorspoedig kan wees. Ons voorouers het dit reggekry in baie moeiliker omstandighede, en daar is mos niks fout met ons nie. Ons het net die kulturele selfvertroue daarvoor nodig en die “kan doen”-kultuur waarmee ons voorouers die voorste landsekonomie in Afrika se geskiedenis opgebou het. Ons vier met reg ons voorouers se prestasies. Maar laat ons aan die werk spring om weer vir ons nageslag ’n rede te gee om die toekoms wat ons vir hulle geskep het te vier!

Ten slotte

Van Wyk Louw het vier bestaanskrisisse vir ’n volk genoem:

  • Fisieke uitwissing;
  • Oorstroming deur getalle;
  • Vrywillige ontbinding; en
  • Wanneer blote voortbestaan belangriker word as voortbestaan in geregtigheid.

Die vorige bedeling het tot ’n einde gekom omdat Afrikaners self besluit het dat die groot eis van die tyd “geregtigheid” is. Daar is nou geregtigheid teenoor die meerderheid. Daarom is die eis van ons tyd nou om te sorg dat daar vir ons gemeenskap ook geregtigheid is, en die klem moet nou op “voortbestaan” lê.

Dames en here, ons is hier om te bly. Ons sal egter die voorwaardes moet skep om hier te kan bly. Ons omstandighede is uiters ingewikkeld, en ek wil nou al waarsku teen eenvoudige mooiklinkende “oplossings”. Die tyd vir vinnige en maklike antwoorde is lankal verby, en ons wil beslis nie voorgee dat ons al die oplossings het nie. Daarom is dit vandag net die begin van ’n langer proses om alle moontlike oplossings te ondersoek, en sien ek saam met u uit na die res van die dag se besprekings. Baie dankie dat u soveel omgee dat u vandag hier saam met ons is.

 

Solidariteit: Reg vir die volgende 100 jaar

Posted on by Paul Maritz

(Flip Buys het hierdie toespraak in Junie 2012 gelewer)

Ons is nou in die jaar 2102 en Solidariteit vier sy twee honderdste verjaardag. Dit was ‘n lang pad tot hier en een wat baie durf en waagmoed gekos het.

Die verhaal begin by die probleme wat Suid-Afrika ervaar het aan die begin van die eeu, veral vanaf 2008. Sommer met die afskop van daardie jaar was die land geteister deur ‘n kragkrisis, vaardigheidstekort, geweldsmisdaad, verval van infrastruktuur, politieke onstuimigheid en ekonomiese probleme. Dit het later so erg geword dat al duideliker tekens van staatsverval oor die hele spektrum  van die landsbestuur sigbaar geword het. Baie mense het begin twyfel in die toekoms van die land, en die getalle kundige mense wat uit die land uit begin stroom het, het in later jare ‘n vloedgolf geword. ‘n Oplossing was nêrens in sig nie, en mense het op groot skaal begin moed verloor.

Solidariteit was een van die min ligpunte in die Afrikaanse gemeenskap, maar die vakbond se plan was kleiner as die probleem en is te stadig uitgevoer. Maar toe het daar ‘n paar dinge gebeur. Die vakbond se hoofraad het ‘n Tienpunt plan goedgekeur, en ook die Solidariteit Waardeketting as die organisasie se strategie aanvaar. Daar was nou ‘n goeie werkbare plan op die tafel, maar daar was nog nie genoeg hulpbronne om die plan vinnig en doeltreffend uit te voer nie. Dit het steeds gelyk of die land se probleme met die tyd oor die vakbond en sy lede gaan spoel. Die groot deurbraak het gekom toe die vakbond besluit het om ‘n spesiale Solidariteit Groeifonds te stig, deur van elke lid ‘n maandelikse R10 bydrae te vra. Hierdie maandelikse som geld is in ‘n afsonderlike fonds gestort, wat aangewend is om vinniger te vorder met die plan om die dienste aan ons lede op ‘n nuwe vlak te plaas en ‘n veiliger toekoms vir hulle te skep. Die Groeifonds was die moderne weergawe van die geskiedkundige Reddingsdaadfonds en Helpmekaar beweging van die dertigerjare van die twintigste eeu.

Die eerste groot projek van die Groeifonds was om die vakbond se Opleidingskollege uit te bou tot ‘n volwaardige Tegniese Kollege. ‘n Nuwe gebou is dieselfde jaar reeds gekoop en binne ‘n jaar was daar al 500 studente wat volstoom in hulle eie taal besig met opleiding was. Reëlings is ook met Opleidingsentrums in ander dele van die land getref om jongmense op te lei wat ver van Pretoria af gewoon het. Later het baie van die vakbond se bestaande lede hulle kwalifikasies daar verder verbeter, en die sentrum is 5 jaar later aangewys as een van die top drie in die land. Terselfdertyd het die Groeifonds in ‘n Afstand onderrig kollege belê, wat die hele spektrum van nie-tegniese beroepsopleiding aan vakbondlede en hulle gemeenskappe gebied het. Maar dit was nie al nie. Die Solidariteit Helpende Hand se beursskema is ook verdriedubbel, en die vakbond nou al oor ‘n duisend jongmense per jaar gehelp om hulself vir die werkslewe te bekwaam aan Universiteite en die vakbond se Opleidingskolleges. Daarby was die vakbond ‘n vennoot van studiefondse soos die Rapport Onderwysfonds, wat gesorg het dat daar genoeg onderwysers vir die toekoms was. In 2012 is daar formele bande met Europese kolleges vir beroepsopleiding gesluit, wat verseker het dat die vakbond se kolleges aan wêreldstandaarde voldoen het. Teen hierdie tyd het die vakbond al 3 000 jongmense en ‘n duisend lede per jaar gehelp om hulself beter te bekwaam, en die droom dat almal wat wil studeer die geleentheid moet kry was binne bereik. Die vakbond se mededingende voordeel was nou dat sy lede en hulle kinders altyd op die voorpunt van opleiding was. In ‘n land waar goeie vaardighede baie skaars was, het dit gou deurgevloei na beter werksgeleenthede, salarisse en bevorderingsmoontlikhede. Dit was ook in hierdie tyd dat affirmative action prakties tot stilstand gekom het as gevolg van die vaardigheidstekort en verval van infrastruktuur.

 Die Groeifonds was ook ‘n inspuiting vir die versnelde groei van die vakbond se personeel agentskappe wat onder die vaandel van Express Personnel Professionals bedryf is. Binne 5 jaar het Solidariteit oor ‘n landswye netwerk van werksverskaffings maatskappye beskik wat werk aan lede en hulle families verskaf het. Hierdie Express agentskappe het baie goed ingeskakel by die opleidingskolleges, en talle maatskappye het ooreenkomste met Solidariteit gesluit om vir hulle opgeleide en ervare personeel te verskaf. Baie Suid-Afrikaners wat na die land teruggekeer het met die hulp van AfriForum se “Kom huistoe” veldtog, is deur Express van werk voorsien. Express het teen 2015 al een van die vyf grotes op die gebied van werksverskaffing geword, en is selfs deur die President in sy Staatsrede bedank vir hul rol in die oplossing van die vaardigheidskrisis na die groot kragonderbrekings van 2011. Vakbondlede se salarisse het ook vinnig gestyg, want werkgewers het geweet dat die vakbond vir hulle vinnig ander werk sal kry as  hulle nie genoeg betaal word nie.

Die vakbond het self in hierdie tyd van krag tot krag gegaan, en is wyd erken as die leier op sy gebied. Vanaf die 2008 onderhandeling seisoen het vakbondlede beter verhogings as lede van ander unies gekry. Die nuwe kollektiewe bedinging stelsel en strategie wat in 2009 ontwikkel is, het die vakbond verder op die voorpunt geplaas. Die baanbrekerswerk van die navorsingsafdeling en die Solidariteit Akademie het ‘n groot bydrae tot hierdie sukses gelewer. Die vakbond se kantoornetwerk is opgeknap, en die kantore is omskep in volwaardige Dienskantore. Die vakbond se regsdiens was reeds gereken as die beste op hul gebied, en belangrike dienste soos beroepsveiligheid is nou ook aan lede verskaf. Dit was nie lank voordat die vakbond al vinniger begin groei het nie. Groot werk is hier gedoen deur die Werwings- en Kommunikasie departement saam met al die Organiseerders van die vakbond. Daar is ook ‘n nuwe Bemarkingsafdeling gestig, wat met groot sukses met hulle splinternuwe metodes gehad het. Teen 2015 het die vakbond die 250 000 kerf oorskry, en was ‘n krag in bedrywe wat voorheen as onorganiseerbaar beskou is. Hierdie groei het egter nie die diensgehalte beïnvloed nie, omdat die vakbond se diensstelsels en administratiewe steundienste saam met die ledetal gegroei het. Die Dienssentrum het ook gesorg vir maklik toeganklike dienste aan alle lede. Solidariteit het homself nooit isoleer nie, en met behulp van ‘n alliansie strategie ‘n nasionale invloed uitgeoefen sonder om sy karakter te verloor. Goeie bande is ook met buitelandse vakbonde gebou, en die vakbond het veral op hulle hulp gesteun wanneer swak regerings aan bewind was.

Die Solidariteit Helpende Hand het in moeilike tye hoop geskep vir die Solidariteit familie. Teen einde 2008 was die organisasie landswyd gevestig met takke in elke groot dorp en stad. Die Helpende Hand het mettertyd maatskaplike werkers in al die vakbond kantore aangestel, om na lede in nood om te sien, armes te versorg en gemeenskappe by te staan. Hulle het ook gehelp om jaarliks staatspensioene te reël vir meer as 5 000 gestremdes en bejaardes. Die organisasie se beursfonds het gehelp om jongmense dieselfde en beter geleenthede te gee as wat hul ouers gehad het, en duisende is oor die jare voorberei vir hulle werkslewe. In 2009 is meer as 20 buitelandse takke gestig, en fondswerwing onder Suid-Afrikaners in die buiteland het miljoene rande na hulpbehoewendes in Suid-Afrika laat stroom. Teen 2011 het die organisasie goedkoop behuising aan armes begin voorsien, noodvoedingsprojekte by 78 laerskole bedryf, sowat 5 000 kinders per jaar van skryfbehoeftes voorsien, duisende jongmense gehelp met beroepsvoorligting, en het landswyd Omgeeprojekte soos ambulansdienste in arm gebiede te bedryf. Sowat 3 000 kinders is per jaar na ‘n bekende kinderstrand geneem waar hulle meer van die Evangelie kon leer en ook beroepsvoorligting ontvang het.

Die vakbond het vroeg in die eeu reeds besef dat beskerming op die werksterrein nie genoeg was nie, omdat die grootste bedreiging soms daarbuite gelê het. Daarom is AfriForum gestig, om in die besonder na die beskerming van lede se grondwetlike- en burgerregte om te sien. Die organisasie het gou naam gemaak met oorwinnings in die Grondwetlike- en ander howe oor kernsake soos misdaad en die plig van die staat om sy burgers veilig te hou. Mettertyd het die organisasie uitgebrei na ‘n sambreel organisasie vir Afrikaner belange buite die party politiek, en het ook ‘n leidende rol gespeel om ‘n Afrikaner raad tot stand te bring. Na uitgerekte onderhandelinge met die regering saam met ander goedgesinde organisasies, is ‘n “Opvolgskikking “ uiteindelik met die regering in 2012 beding. Dit het die kroon gespan op ooreenkomste wat reeds oor knelpunte soos regstellende aksie met die regering beding is, en het gehelp om onbillike rassediskriminasie in die werksplek stop te sit. Dit was eintlik ‘n nuwe “sosiale kontrak” oor sake soos onderwys, veiligheid, taalregte en groter selfstandigheid. Die onderhandelinge met die regering het baie soos vakbond onderhandelinge gewerk. Vakbonde onderhandel en sluit ooreenkomste met werkgewers om die regte en belange van hulle lede te beskerm. Hierdie beproefde model is soos elders in die wêreld uitgebrei en aangepas en daar is saam met ander Afrikaanse instellings met die regering onderhandel oor sake wat ons gemeenskap geraak het. Solidariteit het nooit by die party-politiek betrokke geraak nie, maar die vakbond se beleid was om binne die soms harde werklikheid sy lede en sy gemeenskap se belange te beskerm deur met die regering  van die dag te beding.

Solidariteit het geweet dat ‘n gemeenskap homself nie kan of moet isoleer nie, en het reeds in April 2008 ‘n buitelandse kantoor in Brussel, die setel van die Europese unie geopen. Die doel van die kantoor was om die vakbond se buitelandse skakeling te koördineer, met goedgesinde vakbonde te skakel, fondse te werf, en om samewerkings ooreenkomste met Opleidingskolleges te sluit. Die kantoor het seker gemaak dat buitelandse regerings onpartydige inligting oor Suid-Afrika ontvang, wat gehelp het dat hulle by tye groot druk op die Suid-Afrikaanse regering geplaas het om grondwetlike bepalings oor veiligheid, eiendomsreg en gelykheid na te kom. Vanaf 2009 is meer skakelbeamptes in die buiteland aangewys. Dit was hoofsaaklik goedgesinde oud-Suid-Afrikaners wat dit vir die liefde van die saak gedoen het. Daar was groot buitelandse druk op die regering om misdaad stop te sit, veral nadat daar in 2009 gelyktydig 78 buitelandse betogings oor geweld in Suid-Afrika in talle hoofstede in die wêreld gehou is. Teen 2014 het die vakbond se buitelandse netwerk vir die eerste keer oor die R20 miljoen rand ingesamel. ‘n Jaar later het die nuwe Vlaamse regering ‘n groot Tegniese kollege in die Oosrand finansier, en Europese maatskaplike organisasies het fondse vir talle Solidariteit projekte bewillig. Namate die veiligheid in die land verbeter het en misdaad afgeneem het, het al meer Suid-Afrikaners na die land teruggekeer. Dit is insiggewend dat veral baie kinders wat in die buiteland gebore is hulself weer permanent gevestig het na besoeke wat deur Solidariteit se buitelandse kantore gereël is.

Solidariteit se Besigheidsafdeling en Groeifonds was die finansiële dryfkrag agter die meeste van hierdie projekte. ‘n Wye reeks dienste is aan lede gelewer, vanaf mediese-, pensioen-, versekerings- en opleidingsdienste. Die vakbond se mediese fonds het in 2014 sy eerste hospitaal geopen, terwyl die Solidariteit pensioenfonds duisende afgetredenes se spaargeld veilig bestuur het. ‘n Eie Versekeringsmaatskappy het uit die vakbond se begrafnisskema gegroei, wat later ook die korttermyn versekering van ons lede hanteer het. In 2015 het die Solidariteit Beleggingsmaatskappy sy eerste aftree oord vir lede geopen. Die maatskappy het ook mettertyd beleggings in ‘n privaatskoolnetwerk en in  radiostasies gedoen.

Die vakbond het vroeg in die nuwe eeu al besef dat hulle nie kan bestaan as ‘n eiland van voorspoed in ‘n see van armoede en ellende nie. Daarom is daar uitgereik na swart vakbonde en ander organisasies wat onder die swart armes gewerk het, en is hulp verleen waar dit moontlik was. Die Helpende hand se suksesvolle maatskaplike agentskappe is in arm gebiede gekloon en mense is opgelei om projekte soos kleuterskole, voedingsprojekte, en bejaardesorg te bedryf, terwyl Sol-Tech daar ook Opleidingskolleges gestig het om beroepsopleiding aan werkloses te gee.

Hierdie merkwaardige suksesverhaal van Solidariteit het die doemprofete verkeerd bewys en gewys dat ‘n gemeenskap wat verantwoordelikheid neem vir sy eie toekoms ‘n sukses daarvan kan maak. Hulle positiewe voorbeeld het moed en hoop geskep en is mettertyd nagevolg, selfs deur sosialistiese organisasies wat vroeër vir die staat sou gewag het om iets vir hulle te doen

Vandag kan ons met die perspektief wat tyd bring sien wat die redes vir hulle sukses was, sê die professor. Solidariteit was altyd ‘n doenorganisasie,  mense was en is hulle kernbesigheid, en hulle het hulle roeping om hulle mense te beskerm vervul.

Midde in die baie probleme wat in die land was, was die afgelope honderd jaar vir Solidariteit ‘n eeu van sukses terwyl baie ander platgeval het.

In ‘n tyd waar baie mense gesê het dat daar nie meer ‘n toekoms was nie, het hulle in 2008 begin om ‘n toekoms te skep.

In ‘n tyd waarin so baie belowende jongmense oorsee gegaan het omdat hulle nie meer hier geleenthede gesien het nie, het Solidariteit begin om vir hulle geleenthede te skep.

In ‘n tyd waarin mense moedeloos gevoel het oor die politiek, het Solidariteit hoop buite die politiek begin skep.

In ‘n tyd waarin selfs baie werkende mense nie genoeg gehad het om hul gesinne te versorg nie, het die vakbond se onderhandelaars met goeie navorsing, voorbereiding en beplanning vir derduisende werknemers beter diensvoorwaardes onderhandel.

Terwyl opnames getoon het dat werksonsekerheid een van die grootste probleme in die land was, het hulle die vakbond se landswye netwerk van werksbeskerming verder uitgebou en ook vir duisende mense van werk voorsien.

Terwyl die nood van mense wat hul werk verloor het a.g.v. beroepsbeserings en –siektes net groter geraak het, het die Solidariteit spanne miljoene rande se regmatige vergoeding vir hierdie lede beding. Maar meer belangrik, het hulle voorkom dat mense seerkry of siek word deur veiligheid in die werksplek te verbeter.

Terwyl die meeste mekaar net moedeloos gepraat het oor die vaardigheidstekort, het hulle in 2006 met Sol-Tech en hulle ander kolleges en beursfondse aan die probleem begin werk.

In ‘n tyd waarin almal gekla het oor werksgeleenthede, het  hulle deur hulle personeel agentskappe ‘n werkverskaffingsnetwerk gevestig.

Terwyl ander vrugteloos vir die regering gewag het om hulle probleme op te los omdat hulle nie die geld gehad het om iets daaraan te doen nie, het hulle met die Groeifonds en hulle sakebeen geld bymekaar begin maak en hulle selfhelp planne self befonds.

Terwyl die meeste mense nie weet of nie omgee vir die opkomende armoede in die wit gemeenskap nie, het die Helpende Hand met die ondersteuning van duisende lede ‘n verskil in baie lewens gemaak.

Terwyl mense net gekla het oor dienslewering wat al swakker geword het, het Solidariteit hulle dienste en diensgehalte op alle terreine verbeter.

In ‘n tyd waarin baie mense net berade gehou het oor die agteruitgang van Afrikaans, het Solidariteit oor die jare in Afrikaans nuut gedink én gedoen, terwyl hulle Engelssprekende lede se taal ook respekteer en bevorder het.

Terwyl baie ander organisasies net gekerm en gekla en by die dag agteruitgaan het, het Solidariteit van krag tot krag gegaan.

Terwyl baie mense baie bekommerd begin raak het oor onbillike rassediskriminasie, is Solidariteit se gebalanseerde  standpunt uiteindelik reg bewys en deur die land aanvaar.

In ‘n tyd waarin daar nog baie wantroue tussen wit en swart bestaan en rassisme gedy het, het Solidariteit goeie verhoudings met almal nagestreef.

Terwyl baie dinge in Suid-Afrika al slegter gegaan het, het talle buitelanders na die vakbond se suksesverhaal kom kyk en is dit uiteindelik ook in Suid-Afrika nagevolg.

Terwyl minderheidsgroepe uit die openbare lewe onttrek het, het Solidariteit se  Burgerregte inisiatief mense weer tot deelname aktiveer.

Terwyl sommige net gedink het aan emigrasie landuit, was AfriForum al weer besig om met ‘n Kom Huistoe-Veldtog mense terug te bring.

Terwyl baie mense net gekla het maar min daaraan wou doen, was daar feitlik elke dag iets in die media oor wat Solidariteit gedoén het.

Terwyl baie hoofde van organisasies gekla het oor hulle mense, het Solidariteit ‘n eendragtige wenspan gehad op wie altyd staatgemaak kon word

Solidariteit het sukses behaal omdat hulle ‘n plan gemaak het wat groter as die probleem was, en omdat  hulle dit betyds en doeltreffend uitgevoer het.

 

Daar is hoop vir die toekoms

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak was Flip Buys se Geloftedagrede in 2010)

Geloftedag as oudste en belangrikste herdenkingsdag van ons volk, gee ons die kans om te besin oor ons as Afrikaners se verlede, maar ook oor ons toekoms. In die gejaagde tyd waarin ons vandag leef, is mense so besig met die hede, dat daar nie meer tyd is om te beplan vir die toekoms of na te dink oor die verlede nie. Inteendeel, mense dink die verlede is onbelangrik want dis klaar verby, en die toekoms sal tog vanself gebeur, mens hoef jou nie daaroor moeg te maak nie.

 

Die probleem is dat die verlede, hede en toekoms so nou aan mekaar geknoop is dat die een feitlik nie moontlik is sonder die ander nie. As ek sien wat deesdae van ons volk se geskiedenis gemaak word, is ek soms meer bekommerd oor ons verlede as oor ons toekoms! Dit is interessant dat die Afrikaner sedert sy ontstaan met elke eeuwending in ʼn krisis verkeer het, maar tot sover altyd beter aan die ander kant uitgekom het. Hierdie positiewe uitkomste was nooit maklik of vanselfsprekend nie, en  was die gevolg van goeie leierskap, groot opofferings en harde werk, maar veral as gevolg van ‘n stel tydlose waardes wat soos ‘n goue draad deur ons volksgeskiedenis loop.

 

Kom ons kyk kortliks na die vier eeue wat verby is. Die bewind van WA van der Stel het die Afrikaner Vryburgers tydens die eeuwending van 1700 in ʼn krisis laat beland. Die Britte se oorname van die Kaap in 1806 het tot groot omwentelings gelei. Die Tweede Vryheidsoorlog van 1899 tot 1902 was weer ʼn bestaanskrisis vir die Afrikaner. Die koms van meerderheidsregering in 1994 was ʼn politieke, ekonomiese en kulturele grondverskuiwing wat opnuut vrae oor die voortbestaan van die Afrikaner laat ontstaan het. Dit is in sulke krisistye dat ʼn volk weer na sy geskiedenis moet kyk om te put en te leer uit die lesse wat daarin opgesluit lê. Natuurlik verskil die oorsake, aard en omvang van elke krisis, maar dit is tog moontlik om sekere leerpunte uit te lig wat onderliggend aan die keerpunt van elke krisis was.

 

Maar hoekom is die geskiedenis nou eintlik belangrik vir die toekoms? Die antwoord op hierdie vraag is baie treffend deur Winston Churchill verwoord, toe hy gesê het dat hoe verder mens in die toekoms wil sien, hoe verder moet jy in die verlede kyk. Daarom wil ek vandag graag President Paul Kruger, ‘n kind van die Groot Trek, se laaste boodskap aan ons volk as tema van my toespraak gebruik. Voortspruitend hieruit, wil ek uit die verlede riglyne vir ons volk se toekoms opdiep. Laastens wil ek ‘n boodskap van hoop vir die toekoms met u behandel.

 

Kom laat ons dan begin met die onsterflike woorde van President Kruger: “Neem uit die verlede alles wat goed en mooi is, vorm daarna jou ideaal en streef dan om dit in die toekoms te verwesenlik.”

 

President Kruger kon dit nie beter gestel het nie. Die vraag is egter wat daardie mooi dinge in die verlede is wat so goed en mooi was waarmee ons die toekoms moet bou? My voorstel sal wees dat ons daardie tydlose kernwaardes wat die Afrikaner suksesvol gemaak het moet uitlig en herontdek, sodat dit dan die riglyne uit die verlede vir die toekoms kan wees om vir ons die pad vorentoe aan te dui.

 

Ons volk word vandag beskuldig van alles denkbaar. Maar niemand noem die feit dat ons aan die leiding gestaan het van die opbou van die suksesvolste beskawing wat nog ooit op hierdie vasteland ontwikkel is nie. Sukses is maar seldsaam in Afrika, en navorsers en skrywers is dit eens dat die kontinent vandag in ‘n swakker toestand is as tydens onafhanklikheid, en dat dit die enigste vasteland is wat steeds verder agteruitgaan. Daarom mag ons nooit ons voorouers se uitsonderlike sukses as vanselfsprekend aanvaar nie, en behoort ons die bestanddele van hulle suksesresep noukeurig te bestudeer om te sien wat ons daaruit kan leer, en ook hoe ons die foute wat gemaak is kan vermy! (Helfte van ons voorouers was vrouens!)

 

(Het historici geraadpleeg oor die kernwaardes). Ek wil vyf van hierdie tydlose waardes wat die kernbestanddele van ons voorouers se sukses was, vandag aan u voorhou. Dit is eerstens ons Christelike roepingsbesef, tweedens ons historiese Republikeinse strewe, derdens die Afrikaner se kulturele kapitaal, vierdens ’n doen- en daadkultuur, en laastens ons Gemeenskapsingesteldheid.

 

  1. Roepingsbesef

 

Die bekende historikus, Professor Hermann Giliomee, het onlangs vir my gesê dat die Afrikaner se Christelike roepingsbesef dié uitstaande kenmerk in sy bestaansgeskiedenis is wat hom van alle ander groepe onderskei het. Die Afrikaner het na homself, die land, sy hede, verlede en toekoms gekyk deur ‘n geloofs- en roepingsbril. Dit beteken dat ons volk nie ons teenwoordigheid in SA aan die toeval toegeskryf het nie, maar aan God se beskikking. Ons voorouers het hul werk gesien as uitvoering van hul Christelike roeping, wat eise aan hul gestel het ook wat naasteliefde en bystand aan andere betref. Dit beteken nie dat ons voorouers hulself eksklusief as “God se volk” gesien het soos soms verkeerdelik beweer word nie. Maar hulle hét geglo dat God se Almag deur die roeping van gewone mense werk, en dat elke mens ‘n plig en ‘n verantwoordelikheid het om na te kom. Die grondslag van hulle werksetiek het hulle gevind in Kolossense 3:23, waar Paulus sê: “En wat julle ook al doen, doen dit van harte soos vir die Here.” Hulle het nie net aan regte geglo, regte wat ander vir hulle moes gee nie. In ons postmoderne tyd van vertwyfeling, stel ‘n kinderlike geloof groot eise aan ons as die Voortrekkers se nageslag, veral in ‘n tyd van verwêreldliking en ‘n sekulêre staatsbestel waarin Christelike waardes ondergeskik gestel word aan politieke en ander sienings.

 

Die rol van die Afrikaanse onderwyser het sentraal in hierdie roepingsgedrewenheid gestaan. Geslagte onderwysers het aan kinders geleer dat hulle elkeen op watter gebied ook al, ‘n taak het wat na die beste van hul vermoë uitgevoer moes word, “asof hulle dit vir die Here doen.” Dit het die grondslag gelê van die Afrikaner se dienskultuur, waar diensberoepe soos onderwyser, verpleegster, polisieman en staatsamptenaar die voorkeurberoepe was. Diens aan die medemens en die land het hier sentraal gestaan, en nie eerstens geldmaak vir hulself nie. Dit beteken natuurlik nie dat dit verkeerd is as jongmense vandag ook streef na beroepe waarin hulle kan geldmaak nie. Dit beteken bloot dat mense steeds moet bly soek na hulle taak en roeping  hier op aarde, en nie net na hulself en hulle eie belange moet kyk nie. Dus, vervul eerstens jou roeping, en doen dit so goed as jy kan, en die beloning sal vanself kom. Moenie eerste kyk na wat die grootste moontlike beloning sal wees nie.

 

  1. Republikeinse tradisie

 

Die tweede tydlose kernwaarde is die Afrikaner se republikeinse tradisie, die strewe na vryheid en selfstandigheid. As mens kyk na die Afrikaner se geskiedenis, historiese manifeste, liedere, geskrifte en gedigte- dan is vryheid die goue draad deur ons geskiedenis, die kompas wat rigting in onsekere tye aangedui het. In die woorde van die Romein Sallust, het ons voorouers nie net regverdige heersers gesoek nie, hulle wou vry wees! Die Afrikaner het vir bykans  die eerste 200 jaar van sy bestaan teen ‘n wit Christelike volk geveg om vry (en veilig) te wees. Vryheid en veiligheid was nog altyd die twee hooftemas in ons volk se bestaan. Soos Totius dit so waar in sy gedig Die Besembos stel: “Van my eerste verskyning gedreig met verdwyning , het ek vreeslik gestry om te leef, want vernielende magte met meerdere kragte, het my in my worsteling omsweef.”

 

Vryheid ter wille van veiligheid was die dryfveer agter die Groot Trek en die stigting van ons republieke, agter die twee Vryheidsoorloë waar ‘n Gideonsbende die wêreldmag van hulle tyd aangevat het. Ons historiese helde wat vereer was het vir vryheid gewerk en geveg. Ons gedigte en liedere het vryheid besing, en nie oorheersing oor ander nie. Daarom moet ons nie net berus by alles wat vandag gebeur nie. Ons toekoms is gans en al te belangrik om net aan die ANC oor te laat! Ons mág nie ons rug draai op ons verlede, ons toekoms, ons ideale en ons taal en kultuur – kortom – op ons volk nie. Dit beteken nie ons moet die verlede probeer herstel nie, maar dit beteken ons moet op ons geskiedkundige strewe na selfstandigheid voortbou. As jy nie vir jouself besluit nie, besluit ander oor jou, en hulle besluit wat goed is vir hulle, en nie vir jou nie! As ons dit dan vandag nie met staatsinstellings kan doen nie, laat ons dit deur gemeenskapsgedrewe selfstandige instellings doen! Ons het vandag in ‘n era van staatsverswakking en –verval “selfdoen” instellings meer nodig as ooit. Daarom moet ons selfdoen instellings op elke terrein stig, sodat ons vir onsself kan sorg waar die staat dit nie doen nie. Neem onderwys as voorbeeld: waar die ANC-in-struggle gesê het, “Liberation before education” of Vryheid voor onderwys, en daarmee ‘n geslag kinders se toekoms vernietig het, moet óns veel eerder sê: ”vryheid deur onderwys!” In hierdie self(regerings-)gemaakte vaardigheidskrisis in ons land gaan kundige mense nog altyd werk kry, ongeag hulle ras. Maar almal praat vandag net oor die krisis in swart onderwys, asof wit onderwys en opleiding volmaak is. Besef u dat net omtrent 16% van wit kinders Universiteit toe gaan? En dat daar feitlik geen Afrikaanse beroepsopleiding meer beskikbaar is vir die 84% wat ander opleiding moet kry nie! (Statistieke). Ek glo dat dit ons almal se verantwoordelikheid is om te help dat elkeen van ons kinders wat wil studeer die kans kry om dit wel te doen. Anders gaan die vorige armblanke probleem ‘n vulletjie wees teen wat met die volgende geslag gaan gebeur! Navorsing het al genoeg bewys dat die stryd téén armoede, eerstens ‘n stryd vír  goeie moedertaal onderwys en opleiding is. Dít is ware en blywende bemagtiging, nie welsyn en staatstoelaes nie! Daarom moet ons landswyd op ‘n groot skaal begin om beursfondse te stig om ons jongmense te help- omdat hulle baie maal agv hulle ras deur die staat en groot maatskappye uitgesluit word van finansiële hulp én opleidingsgeleenthede.

 

Dames en here, ek noem hier net enkele voorbeelde van selfhelp instellings op een gebied, naamlik die onderwysgebied. Maar kom ons dink aan die toekoms. Is hier iemand wat eendag (bv oor 20 jaar) in ‘n staatsaftree-oord of staatshospitaal sal wil wees, of sy kinders of kleinkinders sommer in enige openbare skool sal wil sien? Of as misdaad nou al so erg is, hoe dink ons gaan dit oor vyftien jaar wees? Daarom moet ons nie wag nie, die toekoms gaan afhang van wat ons vandag en more gaan doen. As ons blywend en suksesvol wil voortbestaan in Afrika, sal ons die bestaansvoorwaardes daarvoor self moet skep. Dit is moeilik, maar moontlik. Ons het dit in die verlede al reggekry, en ons kan dit weer doen.

 

  1. Kulturele kapitaal

 

Regdeur die geskiedenis van die mensdom, word daar al studies gemaak van hoekom sekere lande en groepe suksesvol is en ander nie. Daar is al gekyk na die invloed van politieke stelsels, ekonomiese filosofieë, minerale en grondstowwe- en die omgewing. Maar die invloedryke Jerry Z Muller, som die nuutste navorsing oor hierdie ontwykende vraagstuk in die gesaghebbende vaktydskrif Foreign Affairs netjies op met sy teorie oor Kulturele kapitaal.  Hiervolgens is die deurslaggewende faktor in sukses die kulturele waardes van mense en groepe, wat selfs swaarder as intelligensie opleiding, en die voordele van olierykdomme weeg. Dít behels die mens en groep se ingesteldheid teenoor vooruitgang, deelname aan die ekonomie, besigheid en risiko, innovasie en self-verantwoordelikheid- in kort, hulle kulturele kapitaal. Die vader van die Kapitalisme en die Vrye Markekonomie, Adam Smith, stel dit as volg in sy monumentale werk, The Wealth of Nations: “Die kragtigste faktor in ontwikkeling is die wil in elke mens om sy eie omstandighede te verbeter. Die gesamentlike wil van derduisende mense vorm ‘n onkeerbare golf van vooruitgang.” Hierdie wil is ongelukkig nie in  alle mense of kulture nie, en daarom ontwikkel sommige nie. Dit gaan nie oor politiek of ekonomie nie, dit gaan oor kultuur! Daarom sê die skrywer Lawrence Harrison van Harvard Universiteit van arm lande: “Underdevelopment is a state of mind.” Waar suksesvolle groepe wat agter geraak het vra “wat het ons verkeerd gedoen en wat moet ons nou reg doen,” vra onsuksesvolle groepe “wie het dit aan ons gedoen en wat moet ons nou aan hulle doen.”

 

Wat my seker die meeste moed vir die toekoms gee, is juis hierdie kulturele kapitaal van die Afrikaner. Ek wil dit as ons “Voortrekkergees” beskryf, of ons ondernemingsgees in vandag se taal. ‘n Mens kan dit ook ‘n pioniersgees noem, die bereidheid om voor te loop as ander twyfel, die bereidheid om op te staan as ander nog sit, die bereidheid om te volhard as ander lankal tou opgooi, die gewilligheid om ‘n opdraande pad te loop sodat jou gemeenskap of selfs die volgende geslag ‘n opbrengs groter as net geld kan kry. Hierdie gees was nog altyd op alle terreine van ons volkslewe teenwoordig, van die kulturele- tot by die militêre-, politieke-, ekonomiese-, arbeids-, tegnologiese- en landbouterreine. Hierdie tydlose waarde het die Afrikaner gedryf om die suksesvolste beskawing in die geskiedenis van die vasteland te ontwikkel- ver van die naaste ontwikkelde land af. Ons volk het wêreldleiers op elke gebied opgelewer, van die mediese-, besigheids-, militêre- tot op die kulturele- en maatskaplike velde. Afrikaners het die atoom gesplit, harte oorgeplant, wêreldmagte op die slagveld gepak, globale sakeryke gebou, ‘n moderne taal en letterkunde ontwikkel, en met die wêreldgrotes op elke gebied saamgepraat. Dit was een van die min volke wat homself binne die bestek van een geslag gemoderniseer het. Hierdie gees-, hierdie waardestelsel is in ons murg en bloed, in ons gene, dis deel van ons, dit stel ons in staat om op énige plek ‘n sukses van enige iets te maak. Daarom moet ons daarop voortbou, maar ons mag dit nie net vir eiebelang en geldmaak vir onsself aanwend nie, of ons eie mense hier agter los en ons eiebelang elders gaan nastreef nie. Daarmee bedoel ek beslis nie dis verkeerd om geld te wil maak nie, ons sakelui moét baié geld maak, ek bedoel bloot ons sakelui moet welvarend wees as Afrikaners ook, en nie net as sakelui wat toevallig Afrikaans praat nie.

 

  1. Daadkrag (Doen- en daadkultuur)

 

Die vierde waarde is daadkrag. Ja, dink, studie, praat en teoretiseer is nodig- nee – dis noodsaáklik. Maar daarna moet daar gedoén word. En het die Afrikaner in sy kort geskiedenis al gedoen! Geen uitdaging was te groot om aan te pak nie, geen ideaal te onmoontlik om te verwesenlik nie! Soos die Japanners sê: “ ‘n Visie sonder aksie is dagdroom, en aksie sonder visie is ‘n nagmerrie!” Ons was nie dromers nie, ons was doeners!  Daarom moet ons groot dink en droom, maar daarna moet ons groot doen! Ons mag nooit so gewoond raak aan die wonderwerk wat hier op die Suidpunt van Afrika geskep is dat ons dit nie meer raaksien nie!

 

Dit is so dat daar die afgelope jare ‘n verlammende gebrek aan politieke en kulturele selfvertroue onder baie Afrikaners is. Maar dis ‘n uitsondering op die historiese werklikheid wat weer afgeskud kan word. Daarom is feesdae soos hierdie waar ons as ‘n volk weer na ons verlede kyk noodsaaklik, sodat ons kan leer uit die dade van die helde en heldinne van die verlede.

 

Maar ons moet nie net na die verléde kyk as ons helde wil raaksien en dan selftevrede terugsit en ontspan en dink ons voorouers was wonderlik maar gelukkig hoef ons nou self niks te doen nie! Ja, dis goed om  trots op die verlede te wees, maar elke geslag is verantwoordelik vir sy eie tyd. Onthou dat ‘n volk net een geslag diep is, en dat net een geslag wat nie sy verantwoordelikheid nakom nie ‘n volk se einde kan beteken. Die tyd van heldedade is nie verby nie, ons het nou eers helde en heldinne nodig! Mense glo ook soms verkeerdelik dat daar net militêre helde is, of dat helde net in die verlede bestaan het. ‘n Held is nie net ‘n outydse mens met ‘n geweer op ‘n perd nie. Helde is enige mens wat ‘n verskil maak. Dis nie supermense nie, dis gewone mense,  wat in ongewone omstandighede iets buitengewoons doen- wat diegene rondom hom of haar nie doen nie- of nie eers van weet nie.

 

Daarom is dit so wonderlik om deesdae weer soveel helde en heldedade rondom ons te sien of van te hoor, al is dit nie so vol glorie soos die spreekwoordelike Generaal op sy perd nie. Hier praat ek van die verpleegster wat tussen die slapende kollegas op nagdiens nog steeds haar pasiënte versorg, al bring dit nie vir haar iets in die sak nie en al sien niemand haar nie. Of van die Polisieman wat ten spyte van min geld en –kanse op bevordering steeds sy werk goed en reg doen. Of van die Laerskool wat selfs onder groot druk van die owerhede steeds hulle skool Afrikaans hou sodat die gemeenskap se kinders in hulle moedertaal kan onderwys kry. Of van die sakeman wat ten spyte van beperkende wetgewing steeds Afrikaanse jongmense in diens neem en vir hulle ‘n kans in die lewe gee. Of van die skrywer wat sy beste werk steeds in Afrikaans doen al sou hy meer geld en erkenning kry as hy dit in Engels sou doen.

 

Gewone mense wat baie bereik het, het ‘n alternatiewe droom van die toekoms gehad wat ander om hulle nie raakgesien het nie. Hulle het ‘n “ander” toekoms gekies, en dan in die harde werklikheid van die hede saam met talle ander begin werk om dit te verwerklik. En dis beslis nie net ou en ervare mense wat ‘n verskil gemaak het nie! Jongmense het meermale die verloop van die geskiedenis verander.

 

Kyk na die geskiedenis van Afrikaans. Die leiers van die eerste taalbeweging was almal in hulle twintigerjare, behalwe SJ du Toit wat in sy vroeë dertigs was. Marconi het op 21 die draadlose oordrag van radiogolwe ontdek. Alfred Nobel het op 33 dinamiet uitgevind. Anton Rupert was 25 toe Voorbrand Tabakmaatskappy gestig is. Simon Bolivar het Suid-Amerika op die ouderdom van 27 begin bevry. Luther was 33 toe hy sy stellings teen die kerkdeur vasgespyker het, terwyl Calvyn 27 was met die skryf van sy Institusie van die Christelike godsdiens. Die Protestantse hervorming het die mag van die Katolieke kerk gebreek, wat die wetenskap, ekonomie en tegnologie vrygemaak het om te ontwikkel en gelei het tot die opkoms van die Weste as dié wêreldmag. Kemal Ataturk het Turkye op 36 jaar begin moderniseer, toevallig op dieselfde ouderdom waarop Peter die Grote dit in Rusland aangepak het.

 

Jan van Riebeeck was 33 toe hy in die Kaap aangekom het, en Napoleon het op ‘n jeugdige 28 opperbevelvoerder in Frankryk geword. Daar is natuurlik net soveel voorbeelde van ouer en selfs oumense wat die geskiedenis beïnvloed het, te veel om op te noem.

 

Kenmerkend van feitlik almal wat geskiedenis gemaak het, is dat hulle hulself nie as slagoffers van hulle omstandighede gesien het nie, maar in beheer van hulle eie toekoms. Hulle het geglo dat jy nie net ‘n passiewe toeskouer is van wat met jou gebeur nie, dat jy nie net daarop kan reageer nie, maar dat jy aktief kan meedoen aan die skep daarvan, al lyk dit op die oog af nie moontlik nie. Dis so anders as baie Afrikaners wat vandag nie vir hulleself ‘n toekoms sien nie, en dan sommer onttrek uit alles en gaan  lê. Of so baie ander wat maar gedweë aanvaar dat Afrikaans net by die huis en tydens kunstefeeste gepraat word. Of ander wat lustig meehelp aan die aftakeling van Afrikaans en Afrikaanse instellings, omdat dit bloot die maklikste ding lyk om te doen of omdat hulle voel dat die nuwe magselite dit dalk van hulle verwag. Of ander wat meen dat ‘n demokrasie en ‘n grondwetlike regstaat beteken dat die ANC nou met almal kan doen wat hy wil en dat ons nou vir ewig moet laag lê en min sê. Of soos sommige swartmense wat meen dat hulle arm was deur omstandighede buite hulle beheer, en nou ryk “bemagtig” moet word sonder dat hulle daarvoor hoef te werk. Daar is niks so ontmagtigend as ‘n slagofferkultuur nie: daar is net een tipe volhoubare bemagtiging, en dit is selfbemagtiging.

 

Geskiedenis word dus nie gemaak deur mense wat soos dooie visse stroomaf dryf nie. Dit word ook net by uitsondering deur genieë soos Einstein gemaak. Dit is ook raar dat geskiedenis deur reuse soos Bismarck gemaak word wat met groot besluite die wêreld verander. Geskiedenis word gewoonlik deur derduisende gewone mense gemaak wat tallose klein besluite neem wat op die duur tot ongewone gevolge lei en wat dan terugskouend geskiedenis genoem word. Daarom is dit is nou die tyd vir jong leiers om ou ideale te omskep in nuwe drome,  om idees te hersien volgens nuwe werklikhede, dit dan om te sit in vars idiome en dit met lewenskragtige instellings na te jaag tot dit ‘n werklikheid word. Dis hoe geskiedenis gemaak word, dit gebeur nie net vanself nie.

 

  1. Gemeenskap

 

Die laaste waarde is gemeenskapsbewustheid. Afrikaners het histories nie net as ‘n groepering van Afrikaanssprekende enkelinge bestaan nie, maar het vir mekaar omgegee. Die Afrikaner was een van die min volke wat nie ‘n klassestelsel gehad het nie. Kyk maar hoe die “elite” in die twintigerjare van die vorige eeu vir die armblankes omgegee en hulle opgehef het. Daarom mag ons nooit soos die Amerikaanse kapitalisme wat na SA toe oorgewaai het net aan onsself dink en ons medemens vergeet nie. ‘n Welvarende volk is nie dieselfde as ‘n suksesvolle volk nie, dít omvat veel meer. Die gevoel wat Bok van Blerk se liedjie Delarey onder ons mense losgemaak het is vir my ‘n wonderlike bewys dat daardie gevoel vir mekaar en vir ons volk nog springlewendig is! Ons het mekaar nodig.

 

Dit is die vyf tydlose waardes wat vir my soos ‘n goue draad deur die geskiedenis van ons volk loop, en wat ek in die woorde van die ou President as riglyne vir die toekoms aan u wil voorhou. Dit is vir my die goeie en die mooi wat ons uit die verlede moet neem en waarmee ons die toekoms moet bou.

 

Daar is hoop vir die toekoms: ‘n positiewe toekomsbeeld

 

Geen mens en geen gemeenskap kan sonder hoop vir die toekoms leef nie. Jou toekomsverwagting bepaal jou optrede in die hede. Sonder ‘n positiewe toekomsbeeld verval ‘n mens in depressie, doen ‘n kultuurgroep niks vir sy voortbestaan nie, gaan ‘n taal ten gronde, of ontbind ‘n volk. Baie Afrikaners leef vandag sonder hoop. Mense emigreer omdat hulle nie ‘n toekoms hier sien nie, en ander bestaan bloot as enkelinge wat Afrikaans by die huis praat. Toe die Afrikaner die land regeer het, was daar ons eie regeringsleiers wat die droom kon verwoord, met die amptelike status om die Afrikaner daarmee te besiel, en met die instellings en staatsbronne om dit te help verwesenlik. Dinge is vandag anders, maar dit moet ons nie wanhopig maak nie, dit moet ons juis motiveer- omdat ons volk se grootste prestasies juis was toe ons nie die mag oor onsself gehad het nie.

 

‘n Mens hoor nog te veel van mense wat sê: “Ag, wat help dit tog ons probeer iets doen, die ANC-regering gaan in elk geval doen wat hulle wil.” Hierdie soort apatiese verloorder houding wat sedert 1994 by sommige van ons mense heers, was inderwaarheid ‘n selfvervullende profesie. Hoe meer ons mense onttrek het, hoe meer het die ANC vrye teuels gehad om te doen wat hulle wil. Maar dinge is besig om te verander, al meer mense is besig om hulle stem te laat hoor en om hulle deel te doen. Die sukses wat ons die afgelope jaar by Solidariteit, AfriForum, die Helpende hand en by ons Tegniese kollege Sol-Tech gehad het, is vir my ‘n  bewys dat daar hoop vir die toekoms is as elkeen sy deel doen. Dis tog elke geslag se plig om vir ons kinders ‘n beter en veiliger toekoms te los as wat ons van ons ouers gekry het. Ons kan tog nie net maar laat gaan nie, daar is sekere dinge wat die moeite werd is om voor te veg- veral díe dinge wat meerderhede as vanselfsprekend aanvaar.

 

Slot

 

Ek sluit af. ‘n Volk met ‘n verlede, is ‘n volk met ‘n toekoms. Daar is soveel wat ons kan put uit ons verlede wat ons kan gebruik om ons toekoms te herbou en ‘n Afrikaner herlewing te bewerkstellig. Ons moet bid in die wete dat alles van God afhang, maar daarna moet ons werk asof alles van onsself afhang. Ons moet ons jongmense weer besiel met ons volk se ou ideale wat weer nuut vertolk word. Die geskiedenis het gewys dat groot beskawings nie deur hulle vyande verwoes word nie, hulle pleeg stadige selfmoord, hulle sterf vanself deur ‘n gebrek aan dinkkrag en daadkrag. Kom ons skep ‘n toekoms waarin daar vir ons kinders ook ‘n plek is, deur planne te maak wat groter as die probleme is, en dit dan daadkragtig uit te voer. Ons het dit al voorheen gedoen en ons kan dit weer doen. Mag ek afsluit met die laaste strofe uit Totius se gedig, Die Besembos.

 

Die besembos – Totius

 

Hoe meer zij het verdrukten, hoe meer het wies.  Exod. 1:12

 

Ek is gebore waar sonneglore

die lug daarbowe ontgloei;

waar die westewind, my vyandig gesind,

ontwaak om my top te verskroei;

waar die aarde se kors my brandende dors

met weinige druppeltjies les,

en die ryke seën van oorvloedige reën

my selde besproei in my dorre gewes;

waar die land lê en smag in ‘n sonnebrand

wat my arme wortels wil knou,

en snags die ryp my blaartjies kom knyp,

dat ek byna sterwe van kou.

 

Van my eerste verskyning gedreig met verdwyning

het ek vreeslik gestry om te leef,

want vernielende magte met meerdere kragte

het my in my worsteling omsweef.

By droë jaar is my jeugdige blaar

deur die osse se tong my ontruk,

en die mense se hand het my stamme verbrand,

met geweld van my wortels geruk.

En slaan soms die vlamme van die gras in my stamme-

tot bo in my blaartjies fyn –

dan staan ek te bewe tot my jeugdige lewe

in die ashoop geheel verdwyn.

Hoonlaggend trek dan die vlammende span

en my plekkie op aarde staan leeg;

net my assies lê daar, maar die winde vergaar

om ook dié uit die wêreld te veeg.

 

Maar al slaan om my stam die woedende vlam

wat knett’rende vonke saai;

al kom al die winde, die kwalik gesinde,

om my as uit die wêreld te waai;

al kom ook die dier om sy eetlus te vier;

al word ek gekap en gekloof;

al word ek gestowe deur die son daarbowe

wat my laaste sappe wil roof –

nogtans sier ek my hoogte in die vreeslikste droogte

met my altyd groenende top;

en word my wortels verduur én droogte én vuur,

ja ek staan uit my as weer op.

Laat dan mense en diere, droogte en viere,

met al wat hul kwaad wil versin,

maar kom om te kap, te brand en te trap –

ek leef en sal lewe; my dood kry is min!

 

Kom help bou aan ‘n toekoms.

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak is tydens die Toekomsberaad gelwer, wat op 10 Oktober 2015 plaasgevind het)

Ek kom om vir ʼn volk te laat wat klein langs ander volke staan, dat hul naam nie sal verklink en tot die stiltes gans vergaan.

Dames en Here, hierdie strofe uit NP van Wyk Louw se “Dieper Reg” het my onlangs weer getref toe ek deur ʼn eensame bejaarde dame gevra is “dat ons tog moet help dat al haar kleinkinders nie landuit trek nie, want sy wil  ʼn ouma van kinders in Suid-Afrika wees, nie ʼn ‘granny’ vir kinders in Australië nie”. Daar is waarskynlik grootouers in hierdie gehoor wat weet wat verlange na jou kleinkinders is.

Hierdie roerende versoek van ʼn gewone ouma het my laat besef hoekom ons eintlik vandag hier is: Dis ons geslag se taak om die omstandighede te skep waarin Afrikaners blywend vry, veilig en voorspoedig in Afrika kan leef, en nie net as enkelinge probeer oorleef nie.  ʼn Sterk georganiseerde Afrikanergemeenskap met die ruimtes om tuis te voel in Afrika, sal juis die vertroue in die toekoms skep deur hier te bly en ʼn volhoubare bydrae tot die land en al sy mense te lewer.

Daarmee bedoel ek nie dat ons moet laer trek of onsself teen ons landgenote moet opstel nie, maar dat ons juis die omstandighede moet skep dat ons nie landuit hoef te trek of “land-in” te onttrek nie. Ons bly nie op ʼn eiland nie; daarom moet ons as kultuurgemeenskap na binne bind, maar terselfdertyd na “buite” brûe bou na die groter Afrikaanse taalgemeenskap en na al die ander mense met wie ons hierdie mooi land deel. Want as ons net op die verskille klem lê, gaan die klowe en verdelings net groter word en speel ons in die hande van radikale populiste wat die land in vlamme wil sien.

Ons is Afrikane en Suid-Afrikaners, maar ons mag Afrikaners ook wees, want daar kan van geen gemeenskap op aarde verwag word om hul bestaan op te hef en so hul geskiedenis en grondwetlike bestaansreg en -regte prys te gee nie. Dis tog kulturele selfmoord! Dit is hoekom ons Grondwet in Artikel 30 en 31 uitdruklik voorsiening maak vir die bestaan van kultuurgemeenskappe en hul reg om hulself uit te leef. Want die geskiedenis het wêreldwyd getoon dat indien nasionale eenheid verskraal word tot inlywing by die meerderheid, die prys te hoog word om te betaal.

Daarom mag ons maar aan ons eie kant wees, want dit beteken nie om teen ander te wees nie. Apartheid is verby, en Afrikaners is in wêreld-oë nie meer die slegte ouens nie en ons moet ook nie in daardie era vassteek nie. Ons kan ook nie toelaat dat ons met ʼn skuldkompleks as politieke gyselaars van die verlede aangehou word nie. As Afrikaners nie vir hulself omgee nie, gaan niemand anders dit doen nie. Afrikanerskap is ’n vrywillige keuse, kies vir of teen dit, maar moenie ons kwalik neem as ons daarvoor kies nie. Groei verby daardie vooroordeel, aanvaar mekaar se keuses, en gaan aan met die lewe.

Ons Beweging het op 5 Mei vanjaar ʼn Krisisberaad gehou om te besin oor die dubbele krisis van staatsverval en tweedeklasburgerskap. By daardie beraad het ons gesê dat die staat gelukkig nog nie verval het nie en dat daar nog baie positiewe faktore is wat ʼn mens hoop gee dat die land nie sommer heeltemal sal verval nie. Maar die rooi ligte flikker omdat belangrike dele van die staat reeds so ingrypend verswak of reeds verval het, dat dit die res van die staat kan omtrek as dit nie betyds gekeer word nie.

Daarmee saam het ons gewaarsku oor die groeiende gevaar van tweedeklasburgerskap vir groepe soos Afrikaners, waar meerderheidsregering oorgaan na meerderheidsoorheersing omdat die ANC elke aspek van ons lewens wil beheer. Dis amptelike ANC beleid wat uitdruklik bepaal dat transformasie volgens “verteenwoordigende” rasseteikens “African hegemony” oftewel African oorheersing ten doel het.

Probleme word egter nie opgelos deur net daaroor te praat nie; dit word opgelos deur iets daaraan te doen. Van Wyk Louw het tereg gesê dat ʼn volk se voortbestaan nie op abstrakte regte of dinamiese leiers berus nie, maar op dade waarmee die mense daagliks hul bestaansreg bevestig.

Daarom het ons teenoor u onderneem om te werk aan praktiese oplossings wat ons dan by die Toekomsberaad sal kom bekend stel. Die planne wat ons vandag hier voorlê, is die resultaat van suksesvolle loodsprojekte wat ons oor die afgelope vyf jaar getoets het, verryk het met die insette wat ons van die publiek gekry het en verfyn het met die hulp van 20 kundige projekspanne.

Maar om werklik ʼn sistemiese verskil te maak, moet dit ingrypend versnel, vergroot, en daadkragtig uitgevoer word. Ons gee nie voor dat dit die aller en enigste antwoorde is, of dat ons nou alle probleme alleen kan oplos nie. Ons geskiedenis het egter bewys dat wanneer gewone mense saamwerk, hulle selfs in ongewone omstandighede buitengewone resultate kan behaal.

Met ons Beweging se 330 000 lede verteenwoordig ons, saam met hul gesinne, seker meer as ʼn miljoen mense en ons gee geensins voor dat ons namens alle Afrikaners kan praat of besluit nie. Ons aksieplanne is egter ten bate van Afrikaners se reg om blywend vry, veilig en voorspoedig in Afrika te kan lewe, en wil ook tot voordeel van die land en al sy mense strek.

Helpmekaar-beweging

Ons beskou hierdie plan as die derde groot “Helpmekaar”-beweging in die Afrikaner se geskiedenis, waar mense self verantwoordelikheid vir die toekoms aanvaar het. Die eerste beweging het ʼn eeu gelede, ná die Oorlog, ontstaan toe ons voorouers ʼn bepalende rol gespeel het om die land ná die “verskroeide aarde”-beleid van die Britte weer op te bou.

Die tweede beweging het begin met die destydse “Reddingsdaad”-kongresse in die dertigerjare. Natuurlik weet ons dat die tye verander het en dat die omstandighede heeltemal van daardie era verskil. Maar die groot les van daardie geskiedenis bly steeds staan, naamlik dat wonderwerke kan plaasvind as ʼn gemeenskap hulself in sterk selfdoen-organisasies organiseer en saam aan ʼn gemeenskaplike toekoms bou. Dit help nie om met ‘n wenslys by die regering te gaan vra nie, kom ons stel eerder ons eie werkslys op en begin dit uitvoer.

Daar is 3 groepe probleme in die land wat alle inwoners raak, dié wat alle Afrikaanssprekendes raak en dié wat Afrikaners raak.

Ons besef dat swak regering almal in die land raak As die bos brand, sal dit nie help om te sê dat jy nie ʼn boom is nie. As die bos brand, brand ons saam; as die staat val, dan val dit op ons almal. Daarom help ons waar ons kan om nasionale probleme saam met ander gemeenskappe op te los, ongeag of dit ʼn dorp se watervoorsiening, elektrisiteit- of veiligheidsprobleme is.

Ons sal saam met ander groeperings werk om te help keer dat die land verval of dat ons in ʼn vryheidslose “demokrasie” ontaard. Natuurlik het ons nie altyd dieselfde beleid as ander groepe nie, maar as ons dieselfde belange het, is daar minstens ruimte vir handevat oor bepaalde sake. So kan ons op ʼn belangebasis saamwerk waar ons mekaar nie op ʼn beleidsbasis kan vind nie. Brugbou na buite is in ons land net so noodsaaklik soos binding na binne. Maar daar kan tog nie van ons verwag word om die regering se werk te doen nie; hy word verkies, betaal en met ons belastinggeld befonds om dienste te lewer en ons moet en gaan hulle daarvoor aanspreeklik hou. Dit is hoog tyd dat hulle hul werk begin doen!

Afrikaans is een taal met baie kulture wat aan almal behoort wat vir Afrikaans lief is. Daar is ernstige probleme wat alle Afrikaanssprekendes raak en wat ons Beweging as lid van die Afrikaanse Taalraad (ATR) met die owerhede opneem en hanteer.

Benewens die probleme wat almal in die land en alle Afrikaanssprekendes raak, is daar uitdagings wat meer bepaald die Afrikaner as kultuurgemeenskap raak. Dit behels sake soos rassewetgewing, die kriminalisering van ons geskiedenis, die vandalisering van Afrikaner- monumente, die aanvalle op universiteite, skole en ander instellings wat ons voorouers opgebou het en die misbruik van politieke mag om die grondwetlike ruimtes vir ons kulturele vryheid te verstop. Die ANC sê altyd dat politieke vryheid sonder ekonomiese vryheid net vryheid vir die rykes is. Maar ons ervaring is dat politieke vryheid sonder kulturele vryheid net vryheid vir die meerderheid is!

Ons Helpmekaar 2020-plan is nie daarop gerig om te probeer terugkeer na die verlede nie, maar om ʼn beter toekoms te bou. Dit is ook nie ʼn poging om onsself te isoleer, parallelle regeringstrukture op te rig, om rassepolarisasie te veroorsaak of om laer te trek of ʼn apartheidsvolkstaat te probeer stig nie. Ons werk mét en ín die werklikhede van die land, maar ons berus ons nie daarby nie, want ons verwag meer van onsself.

Ons hele strategie is daarop gerig om deur sterk selfhelporganisasies groter en groeiende selfstandigheid op noodsaaklike terreine te bewerkstellig. Dit is eerder aanvullend tot die swak of onwillige staatstrukture en die doelwit daarmee is om aan ons die vermoë te gee om besluite te kan neem en dit self uit te voer. Deur hierdie selfdoen-strukture wil ons ons afhanklikheid van swak staatsbesluitneming verminder met sterk en selfstandige gemeenskapstrukture.

Die ervaring in ander lande wys dat ʼn minderheidsgroep in ʼn oop gemeenskap sterk instellings nodig het om suksesvol te kan oorleef. Waar die ANC staatsmag, staatsinstellings en staatsfondse het om sy belange te bevorder, het die Afrikaner sterk selfdoen-instellings nodig om sy grondliggende belange te beskerm.

Daarom is die doel van ons plan om dit vir mense moontlik te maak om hier te bly; om nie landuit te trek of “landin” te onttrek nie. Noem dit maar ʼn mededingende alternatief vir emigrasie en vir die glybaan waarop die land tans na onder beweeg.

Dit val egter tog vreemd op die oor as die ANC-regering ons uit die staatsdiens, werkplek of universiteite uitskuif, maar dan terselfdertyd sê Afrikaners moet hulself nie eenkant hou nie. Of as hul rassebeleid wit mense se geleenthede in die werkplek en sakewêreld aan bande lê, maar ons dan van rassisme beskuldig as ons ander planne maak.

En van wanneer af is die beskerming van grondwetlike regte nou “regs”? Daarom wil ek vandag Langenhoven se vraag aan mnr. Zuma herhaal: Hoekom is jul rassisme altyd net politiek, maar ons politiek altyd rassisme? Hou eerder op om ons kinders op grond van hul ras by universiteite en kolleges uit te skuif onder die dekmantel dat Afrikaans toegang beperk of dat alles verteenwoordigend van die rassesamestelling van die land moet wees.

Minister Nzimande wil nie minder Afrikaans op die kampusse hoor nie; hy wil minder Afrikaners op die kampusse sien! Hy raas eintlik oor ras! En as ons dan begin om met die tienrandnote van gewone mense die bomenslike taak aan te pak om weer ʼn wêreldklas- Afrikaanse universiteit te begin bou, dan het hy boonop die vreemde vermetelheid om oningeligte uitsprake te maak dat daar nie meer plek vir Afrikaanse universiteite is nie!

Van krisis in 2015 na oplossings in 2020

Daar is mense wat dit vreemd vind dat ons sê ʼn gemeenskap moet verantwoordelikheid vir sy toekoms aanvaar asof dit nie doodnormaal is nie. Geen regering ter wêreld kan alles vir almal doen nie, wat nog te sê ʼn regering wat teen ʼn deel van sy burgers regeer?

Dit is mos heeltemal onverantwoordelik om jou toekoms net aan ʼn regering oor te laat – vra maar vir die Grieke, die Zimbabwiërs, of enige ander land. ʼn Suksesvolle land bestaan tog uit ʼn doeltreffende staatsektor, ʼn groeiende privaat sektor en ʼn aktiewe gemeenskapsektor.

Maar die ineenstorting van die staatsektor kan die ander sektore ook vernietig, soos in Zimbabwe gebeur het toe die regering se vernietiging van sy burgers se politieke en burgerlike vryhede tot ʼn werkloosheidsyfer van 80% gelei het. Waar die doel van ʼn ekonomie is om die lewenstandaard van die bevolking te verhoog, is die doel van ʼn gemeenskapsektor om die lewensgehalte te verhoog.

Daarom is ons droom om vanaf ʼn krisis in 2015, met behulp van Helpmekaarplanne, teen 2020 praktiese oplossings in werking te hê wat ons goed op die pad van ons visie sal plaas na ʼn toekoms waar ons gemeenskap blywend vry, veilig en voorspoedig in Afrika kan lewe, en nie net oorlewe nie, want dit klink te na aan oorlede!

Natuurlik besef ons dat alles nie teen 2020 maanskyn en rose gaan wees nie, maar ons glo dat praktiese planne met meetbare doelwitte wat deur sterk organisasies uitgevoer word, ons veel verder gaan vat as om net jou oë toe te knyp; elke vyf jaar te stem en verder te hoop op die beste. Daarmee wil ons die moedelose gevoel onder mense die nek inslaan dat om polities mag-loos te wees, ons terselfdertyd magteloos maak. Dit is nie waar nie! Kom ons fokus eerder op uitvoerbare planne wat ʼn tasbare verskil in mense se lewens gaan maak – dis hoe ʼn toekoms geskep word.

“Volkseenheid deur volksveelheid”

Die voorwaarde vir die sukses van enige plan is dat soveel Afrikaners as moontlik dit moet steun en aktief moet meehelp om dit uit te voer. Ons wil vir ʼn hele gemeenskap ʼn toekoms skep; nie net vir een faksie nie. Maar om hierdie kritieke massa se steun te kry, sal die belangrikste en soms uiteenlopende sienings deel van hierdie plan moet wees.

Planne vir “volkseenheid” werk nie omdat dit veronderstel dat almal by een plan moet inval. Dit is wensdenkery dat almal met alles moet of sal saamstem – dit gebeur nêrens ter wêreld nie. Daarom, teenstellend soos dit mag klink, is die belangrikste vereiste vir eenheid dat daar ruimte moet wees vir “veelheid”. Ons uitgangspunt is dat mense nie met alles hoef saam te stem om steeds met mekaar te kan saamwerk oor die sake waaroor hulle wel saamstem nie.

Dít waaroor ons verskil, hoef ons nie te verdeel nie. Kom ons los die debatte oor wie wat in 1992 gestem het, maar werk eerder saam in 2015. Daarom sal ons die demokratiese verdraagsaamheid aan die dag moet lê om met planne waarmee jy saamstem, saam te werk en om dit waarvan jy verskil, nie teen te staan nie. Kom ons kyk wat dit in die praktyk beteken wanneer ons by praktiese planne kom.

Grondwetlike selfstandigheidsplan

Staatsafhanklikheid of -onafhanklikheid is nie nou prakties haalbaar nie – dit het ons ondersoeke duidelik uitgewys. Daarom behels ons voorstel ’n derde weg, oftewel ’n middelpad, en dit is Afrikaner-selfstandigheid – wat ook nie ’n kortpad is nie, maar na ons mening die enigste pad vorentoe. Die haalbaarheid van hierdie weliswaar moeilike plan moet opgeweeg word teen die haalbaarheid en volhoubaarheid van die huidige bedeling. Daar is ongelukkig nie meer volmaakte en maklike planne oor nie, en ons plan behels eerder ’n werklys as ’n wenslys.

Die omstandighede in die land laat ons met drie keuses.

  • Aanvaar en berus jou by hoe ons regeer word en hoop daar gebeur ʼn politieke wonderwerk.
  • Verlaat die land na groener en gelyker weivelde.
  • Organiseer in sterk selfdoenorganisasies en skep vir jou ʼn volhoubare toekoms.

Baie mense vra vir my hoe ons toekoms lyk, en my antwoord is dat ons toekoms gaan lyk soos die een wat ons saam skep.

Baie mense het reeds in reaksie op swak regering hulself begin “regeer”, al sien of noem hulle dit nie ʼn selfstandigheidstrategie nie. Hulle verkies om te bly in ʼn provinsie, stad of dorp waar hulle deur daardie meerderheidsparty hulself regeer. Hulle kyk na privaat televisiekanale. Hulle het privaat mediese fondse. Hulle bly in privaat dorpe. Hulle het privaat sekuriteitsdienste. Hulle werk in die privaat sektor. Hul kinders is in privaat skole en hulle het kragopwekkers sodat hulle selfs oor hul eie elektrisiteit kan beskik.

Maar hierdie persoonsgebaseerde selfstandigheidstrategie is baie duur en is ook weens praktiese redes nie orals en vir almal moontlik nie. Daarom is ons beplanning op gemeenskapselfstandigheid in plaas van persoonlike selfstandigheid gebaseer.

Ons strategie is om die bestaande grondwetlike ruimtes vir selfstandigheid te gebruik en om deur sterk selfhelporganisasies groeiende selfstandigheid op elke noodsaaklike gebied te bevorder. Dit is ons Helpmekaarbeweging se plan in een sin. Ons weet oplossings val nie uit die lug uit nie, maar moet van die grond af opgebou word. Dit beteken nie dat ons onsself téén die regering opstel nie, maar dat ons die sentralistiese verstaatliking van die samelewing teenwerk deur die ruimtes vir die selfstandigheid van gemeenskappe te beskerm.

Kortom gaan dit oor ’n plan vir selfstandigheid om swak staatsbesluitneming te verruil of te versag met groeiende selfbesluitneming. Die vlak van selfstandigheid van ’n spesifieke lewensterrein word bepaal deur die wil en vermoë en prestasies van die instellings wat op daardie terrein werksaam is, asook deur eksterne faktore soos demografiese, ekonomiese en politieke werklikhede.

Die Grondwet maak eerstens voorsiening vir individuele regte (Handves van Menseregte), tweedens vir gesamentlike of gemeenskapsregte (artikels 6, 29, 30, 31, 185), en derdens selfs vir gebiedsregte in artikel 235. Net soos ander gemeenskappe in Skotland, Quebec, België, Spanje en in talle Afrikalande, is daar onder Afrikaners steun vir elkeen van hierdie drie groepe regte of kombinasies daarvan. Dit is normaal, demokraties en grondwetlik, en voorstaanders mag op ʼn wettige en demokratiese manier enige van hierdie opsies bevorder.

Daar heers natuurlik hewige verskille oor die haalbaarheid van elkeen van hierdie drie sienings, en daar bestaan inderdaad groot praktiese struikelblokke vir elkeen. So het die voorstanders van individuele regte agtergekom dat dit dikwels nie genoeg is om hul belange te beskerm nie omdat die individuele regte van die meerderheid in die praktyk swaarder weeg as die individuele regte van kleiner groepe.

Daarteenoor het voorstanders van gesamentlike regte soos Afrikaanse skole of Afrikaans as universiteitstaal agtergekom dat politieke mag homself ook nie altyd aan grondwetlike gesag steur nie.

Maar net so het voorstanders van gebiedsregte soos selfbeskikking ontdek dat die gebrek aan ’n uitvoerbare plan en demografiese, politieke en ekonomiese werklikhede dikwels swaarder weeg as historiese ideale en internasionale regte.

Maar die praktiese probleme met hierdie drie kategorieë regte gee niemand die reg om een van hierdie groepe se grondwetlike reg om daarna te streef, te misken nie. Dit sou ondemokraties en selfs ongrondwetlik wees.

Ek het onlangs Frans de Klerk se boek, Orania, van dorp tot stad, gelees en my gevolgtrekking was dat al is daar talle praktiese probleme wat so ʼn dorp nog sal moet oorkom, dit ʼn baie meer uitvoerbare en regverdigbare plan as die volkstaatplanne van ouds is.

Orania mag daarna streef om ʼn stad te word, en kan met hierdie grondwetlike reg as “vloer”, namate hulle groei met die regering onderhandel om die “plafon” van selfstandigheid te verhoog in verhouding met die grootte van die beplande stad. Ondersteuners van gebiedsregte sal baie verder met die praktiese uitbou van ʼn “kultuurstad of -stede” kom as om te bly wens dat die regering vir hulle ʼn staat soos ‘n “Skotland” gaan gee – wat nie in Suid-Afrika vir Afrikaners bestaan nie. Weer eens, ‘n werklys wat van jouself afhang eerder as ‘n wenslys wat van die regering afhang.

Daarom moet ons bly veg vir al ons grondwetlike regte en ruimtes, anders kan ons maar die Grondwet in ʼn argief gaan toesluit. Dis nie ondenkbaar dat dele van al drie hierdie kategorieë deel van die oplossing is nie. As jy die Grondwet ondersteun, kan jy dit mos nie soos ‘n spyskaart gebruik en net kies waarvan jy hou nie. Gun mekaar die ruimtes wat daar is, al hou jy nie van die bepaalde “gereg” nie.

Samewerking met opposisiegroepe

Daar kan ʼn saak uitgemaak word dat Afrikaners hulself nie per definisie in een blok teen die ANC moet opstel nie en eerder moet probeer om politieke skikkings oor knelpunte met die regering te sluit. Maar samewerking met opposisiegroepe is ook belangrik omdat daar gemeenskaplike belange is, selfs waar daar nie altyd gemeenskaplike sienings is nie.

Ons mening is wel dat ʼn beter regering nie in die kort termyn haalbaar is nie en dat ʼn beter bedeling nodig is om probleme te oorkom en nie net ʼn beter regering nie. Ons sal ʼn ander bewind verwelkom, maar is nie oortuig dat dit al die probleme in die land sal kan oplos nie – ons land se uitdagings lê veel dieper as die politiek.

Maar daar is belangrike gemeenskaplike belange wat as grondslag vir samewerking met opposisiegroepe kan dien. Georganiseerde kultuurgroepe wat hul regte en belange bevorder, kan ’n onmisbare deel van ‘n strategie wees om te keer dat te veel mag in te min hande beland en so ’n “tirannie van die meerderheid” verhoed.

Tweedens is vryheid ondeelbaar, en raak die aantasting van een soort vryheid al die ander. Dit maak nie saak of dit persoonlike vryheid, mediavryheid, die vryheid van die regbank, ekonomiese vryheid, die vryheid van die burgerlike samelewing of die vryheid van kultuurgemeenskappe is nie. Al hierdie vryhede is saam die enigste teenvoeter vir die totalitêre transformasie van die ANC wat die hele samelewing wil oorheers.

Ons Beweging stel egter nie daarin belang om self die partypolitiek te betree nie omdat ons “meer weeg as wat ons tel” en weens die getalleverhoudings nie ʼn saakmakende verskil in die parlement sal kan maak nie. Ons glo dat ons baie meer buite die partypolitiek kan bereik. Daarby stem ons lede vir verskillende partye en sal ons net onnodige verdeeldheid in ons beweging invoer sonder dat dit voordele vir ons lede inhou.

Helpmekaar 2020-raamwerkplan vir gemeenskapselfstandigheid

Die vraag is waarna mik ons met hierdie 2020 helpmekaarplan? Wat wil ons uiteindelik bereik, en waarvoor vra ons u steun? Hoe lyk die mylpale op die pad na vryheid, veiligheid en voorspoed, en waar is die padkaart om daar uit te kom?

Laat my asseblief toe om kortliks meer te vertel van die praktiese uitkomste wat ons wil bereik. Daarna sal die hoofde van die Beweging se lede-organisasies meer besonderhede deurgee.

Nasionale gemeenskapsnetwerk

Die Solidariteit Beweging besef dat ons nie alles alleen kan regkry nie. Daarom wil ons graag vennootskappe sluit met ander organisasies wat Afrikaners verteenwoordig met die doel om ʼn nasionale gemeenskapsnetwerk tot stand te bring. Hierdie netwerk moet die uitvoering van planne koördineer en groter eendragtigheid teweegbring, met strukture van plaaslike tot op nasionale vlak. Daarom sal ons graag suksesvolle organisasies met wesenlike steun of belange betrek wat breedweg ons standpunte, Christen-demokratiese waardes en sienings oor kulturele selfstandigheid deel. Die besonderhede hiervan sal ons graag saam met belangstellende vennote uitwerk.

‘n Gemeenskap leef deur sy instellings. Daarom wil ons graag gemeenskapsnetwerke in elke stad en dorpsgebied vorm, wat met behoud van elkeen se identiteit gesamentlik omsien na prioriteite soos veiligheid, noodsaaklike dienste, die omgewing, werksgeleenthede, die bevordering van Afrikaans, maatskaplike sorg en gesonde gesinne, skakeling met die betrokke owerhede, monumente, ondersteuning aan Afrikaanse skole en kinders, geskiedenis, media, opleiding, goeie regering, besigheidsbevordering, kapitaalmobilisering en die bevordering van goeie rassebetrekkinge.

Terselfdertyd wil ons hierdie strukture tot op nasionale vlak vestig, waar ons benewens hierdie prioriteite ons bestaande nasionale projekte soos buitelandse skakeling met mense wat geëmigreer het wil uitbrei en ook bande met hoofstroom buitelandse groepe wil verstewig.

Teen 2020 wil ons graag hierdie strukture uitbou tot ‘n landwye Afrikanernetwerk wat die vermoë het om besluite te neem en dit uit te voer, een wat na ons gemeenskap se grondliggende belange kan omsien, wat ooreenkomste met die owerhede oor knelpunte sluit, ’n Afrikaanse Taalsentrum wat Afrikaans se toekoms beveilig, wat help om ons dorpe en stede te laat werk, wat alle grondwetlike regte en ruimtes voluit benut, wat gelyke geleenthede in die werksplek verseker, wat in samewerking met alle rolspelers misdaad hokslaan, wat korrupsie beveg, wat ’n groeiende Afrikaanse privaat universiteit tot stand gebring het, wat deur die Helpende hand se Skole ondersteuningsentrum ons skole suksesvol help hou.

’n Netwerk  met genoeg Studiefondse om alle jongmense wat wil te help om te studeer en met Loopbaansentrums wat ons jeug help om hul volle vermoë te verwesenlik, wat ons geskiedenis normaliseer, wat ons erfenisse bewaar, wat die regsorde help beskerm en wat selfstandigheid op elke moontlike gebied bevorder. Sien dus in u gedagte ‘n opwaartse grafiek wat van onder af in 2015 opwaarts tot by 2020 trek.

Dames en here, ‘n wyse man het gesê dat elke geslag verantwoordelik is vir sy eie tyd. Dis nou ons beurt om daardie verantwoordelikheid op ons skouers te neem. Wat ‘n wonderlike voorreg om vir ons kinders ‘n veilige toekoms te skep!

Finansiering van die Helpmekaarplan

Dit is so dat ons grootste uitdaging is om “staatsdienste” te lewer sonder om belastinginkomste te ontvang en sonder dat mense twee keer vir een diens betaal. Die Beweging bestaan meestal uit organisasies sonder winsoogmerk, en beskik nie oor onuitputlike finansiële bronne nie. Daarom is ons strategie om “grootgeld met kleingeld” te maak deur gereelde “Helpmekaar”-bydraes van duisende gewone mense.

Op hierdie manier kon ons dit tot dusver regkry om R50 miljoen rand in Sol-Tech te belê, waarvan byna alles uit gereelde tienrandbydraes van vakbondlede bestaan het. Dieselfde geld vir Akademia, hoewel ons bevoorreg is om met groter skenkings van enkele weldoeners baie vinniger te groei as wat andersins moontlik sou wees.

Ons gaan eersdaags ‘n spesiale Afrikaanse Universiteitsfonds stig om hierdie belangrike projek te versnel omdat niemand weet hoe lank ons kinders nog onbeperkte plek by die bestaande universiteite gaan kry nie. Ons moet eenvoudig Akademia binne ’n dekade tot ‘n omvattende Afrikaanse universiteit uitbou!

Die R3,5 miljard wat die Solidariteit Beweging in die volgende vyf jaar gaan mobiliseer, bestaan in die eerste plek uit die fondse wat gegenereer word deur die instellings met lede en ondersteuners, teen ’n gemiddelde bedrag van R100 per maand. Daarom wil ons uit ons harte dankie sê vir die lede van AfriForum, die Solidariteit vakbond, Solidariteit Helpende Hand en die FAK wat dit vir ons moontlik gemaak het om tot hier te vorder en vir hul volgehoue ondersteuning om hierdie Helpmekaar 2020 plan voluit in werking te stel.

Daarbenewens verkry die Beweging ook inkomste uit die mobilisering van Afrikaanse koopkrag en natuurlik uit die betaling vir dienste gelewer. Besighede van die Solidariteit Beleggingsmaatskappy soos ons Eiendomme- en ons Finansiële Dienste Maatskappy bring ook hul kant en dra miljoene tot die totaal by.

Afsluiting

Ons vra nie vir die regering spesiale gunste en gawes nie, selfs welwillende verwaarlosing sal vir ons die ruimte gee om te doen wat ons moet. Maar ek wil vir almal wat so hard aan hierdie droom werk en mooi ideale in werkbare vyfjaarplanne omskep het van harte bedank. Dis ’n wonderlike voorreg om met sulke spanne saam te werk en te sien hoe ’n droom besig is om waar te word.

Maar ek wil in besonder vir u almal bedank vir u teenwoordigheid vandag by hierdie beraad en ek wil u uit die diepte van my hart vra om saam met ons aan ’n vrye, veilige en voorspoedige toekoms te bou. Ons mag dit doen, ons kan dit doen, en ons gaan dit doen.

Ek wil graag afsluit met die laaste strofe van Totius se gedig ’’Die Besembos’’ met die pragtige Afrikaans van sy tyd, ter ere van die geslag wat ná ’n verwoestende oorlog die land weer opgebou het en van wie ons soveel kan leer:

Maar al slaan om my stam die woedende vlam

wat knett’rende vonke saai;

al kom al die winde, die kwalik gesinde,

om my as uit die wêreld te waai;

al kom ook die dier om sy eetlus te vier;

al word ek gekap en gekloof;

al word ek gestowe deur die son daarbowe

wat my laaste sappe wil roof –

nogtans sier ek my hoogte in die vreeslikste droogte

met my altyd groenende top;

en word my wortels verduur én droogte én vuur,

ja ek staan uit my as weer op.

Laat dan mense en diere, droogte en vure,

met al wat hul kwaad wil versin,

maar kom om te kap, te brand en te trap –

ek leef en sal lewe; my dood kry is min!

  • Die Toekomsberaad kan regstreeks op www.toekomsberaad.co.za gevolg word. Die volledige verslae van die Toekomsberaad se Helpmekaar 2020-plan sal ook op dié webwerf gelees kan word.

 

Ons geslag se taak is om ons bestaanskrisis aan te pak

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak is op 6 Junie 2019 gelewer, tydens Solidariteit se Nasionale Kongres)

Hierdie kongres vind plaas in uiters moeilike tye in ons land en in ons lede se lewens. Talle mense twyfel of daar nog ʼn toekoms in hierdie “wye en droewe” land is, soos die digter Van Wyk Louw Suid-Afrika beskryf het. Die redes is bekend:

  • Werkloosheid het rekordhoogtes bereik, volgens Statistieke Suid-Afrika (SSA);
  • Die land beleef die langste ekonomiese afswaai (ses jaar) sedert die Tweede Wêreldoorlog, en ons ekonomie het pas weer met 3,2% gekrimp;
  • Ons lede se poste word deur rassekwotas herverdeel en ons weet nie waar ons kinders ʼn goeie werk gaan kry nie;
  • Suid-Afrika vaar die slegste van alle lande wat nié in ʼn oorlog gewikkel is nie, aldus Bloomberg.

Dit is geen wonder dat baie Godvresende, hardwerkende en wetsgehoorsame burgers wonder of daar nog ʼn toekoms in die land is nie. Dit is verstaanbaar dat mense so voel. As Eerste Wêreldmense swak regeer word, soos tweedeklasburgers behandel word en Derde Wêrelds geregeer word, dan trék hulle – na ʼn Eerste Wêreldplek.

Al hierdie dinge laat baie Afrikaners wonder of die “einde van die geskiedenis” nie vir ons as volk aangebreek het, en of ons nie, soos soveel ander beskawings, onder die golwe van die tyd gaan verdwyn nie.

Die land het weer ʼn kans gekry toe mnr. Zuma deur pres. Ramaphosa vervang is. Dit is moontlik die laaste kans. Ons wens hom sterkte toe, want ʼn swaar vrag rus op sy skouers. Ons steun nie die ANC nie, maar ons is lief vir die land en wil help om dit ʼn beter plek te maak vir almal wat hier woon. Ons hoop die regering vat uiteindelik die hand van samewerking wat ons nou al so lank na hulle toe uitsteek.

Plan B

Tog kan ons nie net op die regering staatmaak vir ons en ons kinders se toekoms nie. Dit sou heeltemal onverantwoordelik wees in die lig van hul swak prestasie. Die huidige bedeling – kom ons noem dit Plan A – is te diep in die moeilikheid om ons maklik weer daaruit te kry. Gemeet aan die ANC se “prestasielys” van meer as twee dekades, en omdat hulle steeds aan dieselfde beleid vasklou, kan ons nie aanvaar dat hulle nou skielik die land veilig gaan maak, dat die ekonomie goed gaan groei, dat hulle die drakoniese rassewette gaan afskaf, dat hulle eerlik en bekwaam gaan regeer, en dat die staatsverval omgekeer gaan word nie.

Einstein het tereg gesê as jy dieselfde dinge doen, moet jy dieselfde uitkomste verwag.

Daarom moet ons – terwyl ons hoop dat Plan A sal slaag en sal help waar ons kan en waar ons toegelaat word om dit te doen – kliphard aan ons eie Plan B werk. Want indien Plan A misluk en Plan B te stadig vorder, gaan ons kinders Plan C volg – oorsee. Dan val Plan A én Plan B plat. Dan slyt ons ons oudag eensaam in swak bestuurde ouetehuise, terwyl ons kinders sukkel om hul voete in vreemde lande te vind. ʼn Mens wil nie eens daaraan dink nie!

Waar Plan A ANC-besluitneming is, gaan ons Plan B oor selfbesluitneming. Waar Plan A oor sukkelende staatsinstellings gaan, gaan Plan B oor selfhelpgemeenskapsorganisasies. Waar Plan A oor volledige meerderheidsbestuur gaan, gaan Plan B oor groeiende selfbestuur. Onder Plan A is ons staatsafhanklik. Met Plan B raak ons staatsbestand en selfstandig. Waar Plan A oor verstaatliking en sentralisme gaan, gaan Plan B oor privatisering en federalisme. Waar Plan A van die ANC afhang, hang Plan B van onsself af. Waar die bes moontlike uitkoms van Plan A regverdige heersers is, gaan Plan B oor groeiende vryheid. As u vir my sê Plan B is in praktyk onbeskryflik moeilik, dan sê ek Plan A het homself tot sover onmoontlik bewys. Plan A het my beste wense, maar my realistiese hoop is op Plan B, want Plan C beteken die einde van ons geskiedenis.

Ek wil dit duidelik stel dat ons Plan B nié teen Plan A gerig is nie. Ons wil hê die land moet slaag, maar dit is nie binne ons mag as die regering dit rampspoedig regeer en die meerderheid hulle aanhou verkies nie. Ons kies nie teen die regering nie; ons kies vir ons gemeenskap. Ons mag mos aan ons eie kant wees. Terwyl ons hoop dat Plan A ook slaag, is my vertroue egter meer in Plan B. Sol-Tech wys dat gemeenskapskrag meer suksesvol is as staatsmag. Privaat hospitale is gesonder as staatshospitale. Dienste in privaat dorpe werk beter as munisipale dienste.

Ons Westerse kultuur is die grootste rede hoekom Plan B werk. Dit is ʼn bou-en-bewaar-kultuur, wat nie by Van Riebeeck begin het nie, maar wat in die newels van die tyd in antieke Athene, Jerusalem en Rome gebore is en ontwikkel het.

Kultuur: van geslag tot geslag

Kultuur is nie net braaivleis en rugby en lekker musiek nie. Dit is sekerlik deel van ons kultuur, maar dit is ʼn vervlakking van ons kultuur om dit te verskraal tot sport en ontspanning. Kultuur is ʼn lewenswyse; dit is wie en wat ons is en waaraan ons as vanselfsprekend glo. Dit is ons stelsels of hardeware (soos die regsorde, die markekonomie, wetenskap, tegnologie en demokrasie) en dit is ons waardes of sagteware (soos persoonlike verantwoordelikheid, werketiek, tydsbegrip, dissipline en gesinstrukture).

Kultuur is die skat van ons Christelike geloof vanuit Jerusalem, ons denkwyse vanuit antieke Athene en ons samelewingsorde vanuit Rome. Daarvandaan is ons kultuur gevorm deur die groot Westerse omwentelings soos die Protestantse Hervorming, die Renaissance, die Verligting en die Nywerheidsrewolusie.

Maar wat is die kern van die sukses van hierdie kultuur wat die Weste nou al vir eeue suksesvol gemaak het? As ons dít weet, het ons ook die sleutel tot die sukses vir ons opstaan uit die huidige krisis.

My siening is dat die wese van die Westerse sukses daaruit spruit dat Westerlinge histories dít wat ons van ons voorgeslagte gekry het, bewaar en verbeter het, en dit weer na die volgende geslag toe oorgedra het. Elke geslag het net verder en hoër gebou as die vorige een. Almal begin nie weer voor of gaan agteruit nie. Dit is hierdie “verbond tussen geslagte” waarmee Westerse samelewings deurlopend oor die eeue opgebou is wat die Weste laat uitstyg het en waarmee ons weer ʼn toekoms kan opbou.

Kom ons kyk waar dit vandaan kom:

Meer as 2 500 jaar gelede moes jong mans in antieke Griekeland wat diensplig moes doen om burgerskap van die Atheense stadstaat te kry, ʼn merkwaardige eed aflê. Hierdie eed, en dit wat dit onderlê, het myns insiens die grondslag van ons Westerse kultuur geword.

Die kern daarvan was dat jong mans van 18 jaar moes beloof om die erfenis wat hulle van hul voorgeslagte gekry het, te bewaar en in ʼn beter toestand as wat hulle dit ontvang het, aan die volgende geslag na te laat. Daarby moes hulle ook onderneem om hul mense dapper te verdedig, die stad se wette te gehoorsaam, verantwoordelikheid vir hul gemeenskap te neem en om die God van hul vaders te dien.

Hierdie eed het oor die eeue in baie vorme weerklink. In die vroeë 1800’s het die Britse denker Edmund Burke gesê dat die samelewing ʼn kontrak is tussen dié wat reeds dood is, dié wat vandag lewe en dié wat nog gebore moet word. Daarmee het Burke bedoel dat ʼn kultuur en ʼn samelewing nie net bedryf mag word vir die gerief van die huidige geslag nie, maar ʼn diep verbond is tussen die voorouers, die lewendes én die nageslag wat nog moet kom. Jy moet dít wat jy ontvang het, verbeter, maar jy mag dit nie weggee nie, want dit is nie joune nie. Jy mag dít wat jy gekry het by jou voorgeslag gebruik, maar jy leen dit van jou kinders. Dít wat goed is van wat jy gekry het, moet aan die volgende geslag aangegee word.

Albert Einstein hierdie oordrag van geslag tot geslag treffend gestel: “Bear in mind that the wonderful things you learn in your schools are the work of many generations. All this is put in your hands as your inheritance in order that you may receive it, honour it, add to it, and one day faithfully hand it on to your children.”

Dit sluit aan by pres. Paul Kruger se laaste boodskap waarin hy sê neem uit die verlede wat skoon en mooi is en bou die toekoms daarmee. Dit sluit ook aan by die woorde van Langenhoven se laaste vers van Die Stem waar hy pleit “… Dat die erwe van ons vaders vir ons kinders erwe bly”. Dit is veel meer as braaivleis en rugby. Dit is goeie skole. Dit is ʼn gesonde ekonomie. Dit is ʼn goeie werk. Dit is wêreldklaskolleges en -universiteite. Dit is ʼn moderne samelewing met al die dienste en geriewe wat daarmee gepaard gaan soos werkende hospitale, paaie, huise en infrastruktuur.

Wat is egter die geheim van die val of oorlewing van beskawings? Die Britse historikus, Arnold Toynbee, het in sy dekade lange Studie van die Geskiedenis (wat 12 boeke beslaan) bevind dat almal deur uitdagings bedreig was, maar dat skeppende minderhede wat suksesvol op die bedreigings gereageer het, die geheim van oorlewing is.

Hierdie minderhede het ʼn besielende doel gestel, ʼn plan gemaak om dit te bereik en volhardend gewerk totdat dit verwesenlik is – kortom: doel, plan, aksie. Wanneer leiers egter nie met voldoende skeppende energie en verbeeldingryke planne vorendag gekom het en dit uitgevoer is nie, het beskawings ondergegaan. In Toynbee se woorde: “Great civilizations never die, they commit suicide.”

Ons geslag se taak

Die geskiedenis gee aan elke geslag ʼn taak. Sommiges kry makliker take as ander. Party kry baie, ander moet baie gee. Omdat daar egter ʼn verbond tussen die geslagte is; omdat ʼn beskawing ʼn ketting van geslagte is wat soos met ʼn afloswedloop dít wat jy kry, moet bewaar en vir die volgende geslag aangee; omdat die een geslag van die vorige en die volgende een afhanklik is, beteken dit dat as net een geslag nie sy taak opneem nie, daardie ketting vir altyd verbreek is. Dan gaan daardie beskawing onder, dit verskraal tot ʼn voetnota in ʼn geskiedenisboek. Dit is soos om ʼn boom af te kap en dan te dink jy sal steeds die vrugte en koelte kan bly geniet.

Die geslagte voor ons het met groot uitdagings te kampe gehad. Die een geslag moes die Groot Trek aanpak, die volgende een die Anglo-Boereoorlog. Daarna het die modernisering van Afrikaans gevolg waardeur die land opgebou is. Die volgende geslag moes die Koue Oorlog en die Grensoorlog trotseer en het die volkereverhoudingsprobleem probeer oplos deur sogenaamde “afsonderlike vryhede.” Die volgende geslag het die waagstuk van meerderheidsregering aangepak.

Maar wat is ons taak? Die geskiedenis stel geen geslag vry om maar net op die rug van vorige geslagte se antwoorde op die eise van hul tyd te ry nie.

Terug na Toynbee se wysheid van uitdaging en antwoord as die sleutel tot voortbestaan – ek wil dit waag om te sê dat dit ons geslag se taak is om die bestaansuitdaging van ons as Westerse volk met ʼn volhoubare oplossing aan te pak.

Ons bestaanskrisis is nie ons klein getalle nie, maar ons yl verspreiding wat veroorsaak dat ons orals in die minderheid is en landwyd dieselfde probleme het.

Ons is meer as die onderskeie bevolkings van Namibië, Lesotho, Macedonië, Slowenië, Letland, Botswana, Gambië, Gaboen, Estland, Swaziland, Mauritius, Ciprus en Luxemburg, asook ’n menigte ander volke. Maar ons woon nie gekonsentreerd soos al hierdie volke nie, en ons is gevolglik ʼn kwesbare minderheid tussen ʼn groeiende meerderheid. Ons het nie ons eie “Skotland” of “KwaZulu” nie.

Daarom word ons landwyd in die werkplek deur rasseformules, kwotas en diskriminasie geteiken; daarom is ons orals onveilig; daarom verval ons dorpe; daarom word ons landwyd deur onsimpatieke meerderhede regeer; daarom word ons Westerse leefwyse orals bedreig; en daarom sien so baie mense nie meer ʼn toekoms hier nie.

As die uitdaging yl verspreiding is, is die oplossing groter konsentrasie– en dit is presies wat lankal besig is om vanself te gebeur. ʼn Groot Trek is weer aan die gang. Mense trek al dekades lank uit vervallende klein dorpies na streeksdorpe en na die stede toe; hulle trek van vervreemde middestede na voorstede; uit gevaarlike gebiede na veiligheidsdorpe; uit plekke waar hulle ʼn klein minderheid is na plekke toe waar daar groter getalle van hul kultuurgenote is waar hulle tuis voel soos in die Wes-Kaap. Ons is besig om al meer op al minder plekke te konsentreer, en die groter getalle maak oplossings makliker. Dié wat kan, “trek” vanaf staatshospitale na privaat hospitale, vanaf die polisiediens na privaat sekuriteitsdienste, vanaf werk in die staatsdiens en openbare ondernemings na werk by kleiner privaat maatskappye. Meer as 500 000 het ook al in organisasies soos Solidariteit, AfriForum en ons Beweging gekonsentreer. Dit maak dit al makliker om al vinniger aan al groter oplossings te werk.

Die grootste waagstuk is om in ʼn krisis te wag (op beter dae) in plaas daarvan om ʼn plan te waag.

Kantonstrategie

In die praktyk ontstaan daar orals konsentrasies wat ons kulturele kantons (Switserland) kan noem, waar mense meer vry, veiliger en tuis voel. Waar ons vroeër al verder van mekaar af getrek het, trek mense nou al nader aan mekaar, en werk vanuit hierdie ruimtes dan saam met almal anders. Ons moet hierdie hedendaagse Groot Trek met dienste ondersteun, want dit het in praktyk ons Plan B geword wat vanself ontstaan het toe Plan A vasval.

Dit is nie ʼn projek om onsself te isoleer nie, maar juis in reaksie op ons isolering en uitsluiting deur die owerheid. Dit bou juis die kulturele leefruimtes vir ons om saam in Afrika te kan bestaan. Eilande is nodig om te keer dat die see jou nie oorweldig nie. Hierdie strewe na selfbesluitneming in kulturele leefruimtes is in reaksie op die mislukking van ANC-besluitneming oor ons. Dit sal nie help om hulle te beveg deur die staatsruimtes te probeer terugvat nie. Ons moet eerder gemeenskapsruimtes bou deur konsentrasie, as om deur konfrontasie dít wat oorgeneem, is te probeer terugvat.

In die praktyk vorder ons al ver met ons plan om, soos die Israelse Histadrut, ʼn toekoms vir ons mense te bou. Maar ons sal vinniger groter moet konsentreer, want die yl verspreiding bly steeds ons bestaansuitdaging wat nog ons ondergang kan beteken.

Daarom het ons met twee groot projekte begin om ons mense se kapitaal te konsentreer om só vinniger die kulturele leefruimtes te bou wat ons nodig het om ons kultuurgemeenskap voort te sit. Daarmee gaan ons Sol-Tech se nuwe kampus bou. Daarmee gaan ons vir Sol-Tech ʼn groot koshuis bou as studieverblyf vir ons lede se kinders wat ver bly. Daarmee gaan ons ʼn groot kampus vir Akademia bou. Daarmee gaan ons nog saam met vennote bekostigbare skole van gehalte vir ons gemeenskap bou, en daarmee gaan ons nog groter leefruimtes bou.

Ons sal binnekort meer praktiese planne hiervoor bekendmaak, want ons wil graag hê ons lede moet nie net bydraers wees nie, maar bouers wat saam aan die toekoms bou. Ek gee u die versekering dat van die topbreinkrag in die land saam met ons aan al hierdie planne werk. Die kern hiervan is ʼn vennootskap tussen kultuur en kapitaal waar mense ʼn finansiële opbrengs op hul geld kan kry, saam met ʼn kulturele dividend soos ʼn kollege, universiteit en skole vir hul kinders.

Uiteindelik wil ons mense in klein dorpies kan help met noodsaaklike dienste. Ons wil in die 30 ankerdorpe en -stede waarnatoe mense (volgens ons navorsing) trek, volhoubare dienste skep soos veiligheid, werk, onderwys en maatskaplike sorg. Ek glo egter dat ons ook groter kantons sal moet vestig, waarskynlik in Pretoria in die noorde, moontlik een in die Suid-Kaap, en een in die weste van die land met Orania as groeipunt.

Al hierdie projekte doen ons nie teen die owerheid nie, maar omdat dit nie sal help om vooraf goedkeuring te vra nie, vra ons eerder ná die tyd om erkenning vir dít wat in praktyk gebou is. Selfs waar ons dit nie kry nie, bied die praktiese werklikhede wat ons skep vir ons die leefruimtes waarin ons vry, veilig, en voorspoedig kan voortbestaan.

Ons strategie is om al die ruimtes wat die Grondwet en internasionale reg ons bied, te benut.

Daniel Burnham het gesê: “Make no little plans; they have no magic to stir men’s blood and will not be realized. Make big plans; aim high in hope and work, remembering that a noble, logical plan will never die, but long after we are gone be a living thing, asserting itself with ever-growing insistency.”

Ons verlang nie na die verlede onder die NP nie, maar ons sien ook nie uit na die toekoms onder die ANC nie. Ons wil net ʼn normale lewe lei. Ons staan nie vir uitgediende ideologieë nie. Ons werk vir ʼn normale toekoms in ʼn normale werkende land waar ons en ons gesinne veilig kan leef en bly, en waar almal ʼn normale werk kan hê waar ons gelyk behandel word.

ʼn Normale werk is net moontlik in ʼn normale samelewing. Daarom is ons Beweging se strewe na ʼn normale samelewing net so noodsaaklik as ons vakbond se strewe na ʼn goeie werk vir ons lede.

As u sou vra hoe lank dit alles gaan neem, dan is my antwoord dat dit afhang van die steun en samewerking van ons eie mense. Die staat gaan dit nie van bo af vir ons gee nie; ons bou dit self van onder af. Die spoed en die hoogte van die kulturele plafonne gaan afhang van onsself; nie van die owerheid nie. Ons hoop ook om ondersteuning van die buiteland af te begin kry omdat dit opbouende projekte is wat net tot voordeel van almal sal strek.

Die harde waarheid is dat ons ná 25 jaar weet dat die Akte van Menseregte nie ons grondliggende belange gaan beskerm nie. Maar ons weet ook dat hoe hoër die vlakke van selfstandigheid is wat ons bou, hoe minder kwesbaar sal ons in ʼn vervallende staat wees.

Vryheid is uiteindelik die enigste waarborg vir veiligheid, vir ons lede se werk, vir gelykheid, vir reg en geregtigheid, vir volhoubare voorspoed, vir werkende dienste, vir goeie skole, en vir ʼn toekoms vir ons kinders.

Ons mense het deur hul vindingrykheid, skeppende vermoë en ondernemingsgees wêreldklas-prestasies op alle gebiede bereik: medies, sport, wetenskap, besigheid, kultuur en die kunste. Ons sal daardie selfde vermoë moet aanwend om op staatkundige gebied weer al hierdie elemente in ʼn samehangende plan in te weef, anders is dit nie standhoudend nie.

ʼn Volk skep sy eie toekoms, het Vader Kestell gesê. Soos die beroemde bestuurskundige Jim Collins dit gestel het: “Whether you prevail or fail, endure or die, depends more on what you do yourself than on what the world does to you.”

Ten slotte: Kom ons pak die taak wat die geskiedenis aan ons geslag opgelê het aan met geloof, waagmoed, ywer en volharding.

Saam met pres. Kennedy vra ek vandag: “If not us, who? If not now, when?”

 

Toespraak: Helpende Hand Kerkekongres.

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak is  gelewer op 6 November 2019 tydens Helpende Hand se Kerkekongres)

Inleiding:

  • Preek vir die verkeerde mense!
  • Kritiese vrae bedoel om te help dink, nie om die wat in Koninkryk werk te kritiseer
  • Afrikanerfokus bedoel nie Volkskerk nie
  • Marx: idees van regerende klas in kerke… Staatskerk
  • Antwoord: Kerk is God se Kerk, gelowiges maar ook Afrikaner gelowiges
  • Namibië: Kerk het volk gelos, toe los die volk die Kerk
  • Verwaarloos die Afrikaner: Groot Trek na toekoms sonder die Kerkleiers
  • Armoede oplossings: Reformasie, Restourasie en Rewolusie

 Vyf vrae aan die kerklike leierskap

  1. Verbond en kontrak
  2. Aandadig aan verlamming?
  3. Vervreemding van nageslag
  4. Armoede en geestelike armoede
  5. Heilige kultuur en kulture vandalisme
  6. Verbond en Kontrak
Tans lê die klem slegs op die individu/enkeling. Daardie uitgangspunt kom vanuit die sosiale kontrak idee, wat by baie kerke die verbondsidee op die agtergrond geskuif het.

 

Dit voel soms vir my asof dele van die kerklike leierskap homself van die lidmate vervreem wat werklik ook gemeenskap soek – wat weet dat gebondenheid ʼn geskape werklikheid is?

of

Waarom skimp die kerklike leierskap dat om in jou gemeenskap betrokke te wees, dit eintlik teen die wil van die Here is, asof dit selfsugtig sou wees? (Uitreikaksies)

of

Waarom sien sommige kerke (wat net die individu beklemtoon) ‘n teenstelling tussen gemeente en gemeenskap?

 

Daar is ʼn ooglopende verskil tussen die Rooms Katolieke en Protestante siening oor armoede. In lande waar die Katolisisme die oorhand gehad het, is bedelary nooit eintlik streng verbied nie. Die rede was dat die RK ʼn bedelaar gesien het as ʼn getroue vergestalting van Christus self, in sy aardse armoede. Die protestante lande het egter almal deur die band bedelary amptelik verbied en vervang met werkshuise. Die rede voor was dat werk as ʼn wesenlike deel van ʼn God verende lewe gesien is.

As mens hierdie beeld mag toepas op die Afrikaner kan gevra word: Moet die Afrikaner bly bedel of mag die Afrikaner self werk?  Die protestante kerke in die algemeen wil nie iets positief sê oor die Afrikaner as kultuur groep nie. Waar die Afrikaner tans selfstandigheid en self werksaamheid al hoe meer begin beoefen, hoe meer gaan die stemme van kerk leiers op, wat kwaai oor die bril loer en sê: moenie selfsugtig wees in jou self werksaamheid nie.

Het die kerklike leierskap nie die verbond omgeruil vir die kontrak nie. Dit beteken dat die klassieke liberale siening dat net individue bestaan en as keuse ʼn groep vorm. Die verbondenheid wat geslagte met mekaar het, word nie eintlik in berekening gebring nie. Die kerke aanvaar die Suid-Afrikaanse sosiale kontrak as die verstek posisie. Van daaruit lewer hulle kritiek op kulturele selfstandigheid. Dit is seker enige iemand se goeie reg om die sosiale kontrak te ondersteun – maar om dit op te dien as evangelie is ʼn ander saak. Transformasie is nie reformasie nie. Nasiebou is nie volksmoord nie. Verskraal tot inlywing by die meerderheid.

  1. Die kerklike leierskap het in ʼn groot mate verwyder geraak van die gewone mense.
Is die kerke soms aandadig aan die geestelike en gemeenskaplike verlamming wat tans heers?

Of

Waarom praat die kerke nie oor aktuele sake van die dag nie?

Of

Wat is die praktiese uitwerking van die geloof in die opstanding van Jesus vandag? Is dit nie ʼn hoopvolle toekoms nie in praktyk nie?

 

In Ruanda met die volksmoorde daar was sommige van die RK priesters as kerk aandadig in hierdie uitwissing. Laat dit ʼn voorbeeld vir ons wees, dat die kerk nooit moord mag goedpraat nie, ook nie kulturele moord mag duld  nie. Wanneer die kerk niks sê oor taal diskriminasie nie, berei hulle nie die grond voor vir kultuur uitwissings nie? Dit gaan tog nie net oor taal as klank nie, maar ook die spreker van die taal se bestaan. As die Afrikaanse kerke tans so in ʼn transformasie ywer hulle Afrikaanse eredienste omruil vir Engelse dienste, is daarin nie die kiem van kulturele vandalisme in geleë nie? Waarom verwar die kerklike leierskap transformasie met reformasie. Transformasie dryf die voortgaande rewolusie. Reformasie dryf die voorgaande heiliging van kultuur. Die een verwoes kulture tot ʼn monokultuur (Vgl. Marcuse se One dimensional man; asook The Emerging Monoculture: Assimilation and the “model Minority“deur W E. Watson, & S. Cuban (2003).

  1. Deurdat die kerk se stem stil is oor die aardse verwagting, en bykans net oor die hemelse paradys preek, bewerk die kerklike leierskap ʼn baie gevaarlike vervreemding. Waarom is die kerklike leierskap agter die tyd? Hulle veg drake soos nasionalisme wat nie bestaan nie, en verhinder die beskerming van kultuur op sg. geloofsgronde. Hulle tree werklikheidsvreemd op, en vervreem daardeur die gewone lidmate. Deur eensydig klem te lê op die individu werk die kerke mee aan die vervreemding van die geslagte met mekaar. Die verbinding aan God se beloftes gaan tog ook oor die realisering daarvan in die nageslag se lewe?

 

Waarom maak die kerklike leierskap of God se belofte net ʼn individuele kant het.

Of

Waarom skep die kerklike leierskap ʼn geestelike generasie gaping deur die nageslag te vervreem van die konkrete beloftes van God?

As die Here Jesus sê: Salig is die armes van gees, dan bedoel Hy die mense wat weet hoe afhanklik hulle van God is. Die kerklike leierskap kom oor asof hulle sê: salig is die geestelike armoede.

4. Waarom spreek die kerke nie die verband tussen geestelike, kulturele en fisiese armoede direk aan nie?

Jared Diamond: Culture or Welfare

Programs to reverse Indian cultural disintegration would be far better than welfare programs, for Indian minorities and for majority taxpayers alike. Similarly, those foreign countries now wracked by civil wars along linguistic lines would have found it cheaper to emulate countries based on partnerships between proud intact groups than to seek to crush minority languages and cultures.

 

5.    Waarom laat die kerklike leierskap die (ont)heiliging van die volkere se lewe aan die duiwel oor?

 

Waarom preek die kerke nie ook vir die volke nie, soos wat hulle plig is, aangesien God ook erfbesit oor die volke het. Die reformasie stel juis dat elke deel van die werklikheid die koningskap van God moet verkondig.

Wanneer ʼn volk ontstaan wil God ook uit daardie volksgemeenskap lof en eer ontvang. Die Bybel is tog duidelik dat gebondenheid aan God die boom en die bos insluit. Die individue en die groep saam moet hulle eer as dankbare geskenke aan God bring. Waarom het die kerklike leierskap eintlik oorgegee aan die liberale denkraamwerk wat eensydig klem op die enkeling lê. Waarom preek die kerke nie ook vir die volke soos wat ook hulle plig is nie? Die ander kant is om vryheid tot ʼn geheiligde kultuur te verkondig.

“En die nasies van die wat gered word, sal in die lig daarvan wandel, en die konings van die aarde bring hulle heerlikheid en eer daarin.” Open 21:24

 

 

Inleiding: Oorsig oor die uitdagings tot 2030

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak is gelewer as inleiding tot die 2019 Toekomsberaad wat op 10 Oktober plaasgevind het)

“Oos wes, tuis bes.” Hierdie bekende spreekwoord verwoord die tydlose versugting van die mensdom na ’n blye tuiskoms ná ’n tyd in die vreemde. Ons almal geniet ’n interessante reis, maar dis lekker om weer terug te kom by jou huis – daar waar jy werklik tuis is.

Die vreemde voel soms maar … vreemd. Daar is seker net een ding wat net so lekker is as ’n opwindende reis na ’n vreemde plek, en dit is om na ’n lang afwesigheid moeg en vol verlange na jou huis, jou mense en jou tuiskomplek terug te kom. Wat geld vir ’n kort reis, geld soveel te meer vir ’n langtermynbesoek of permanente emigrasie. Dis nie maklik om jou wortels op te trek, jou tuiste agter te laat en dan sak en pak na ’n vreemde land te trek nie. Sielkundiges sien ’n gewone verhuising naas die afsterwe van ’n geliefde as een van die stresvolste lewenservarings. Om vir altyd van jou tuiste af weg te trek na ’n vreemde plek is veel erger. Tuisloosheid is traumaties, en dit neem ’n lang tyd om van ’n vreemde plek weer ’n tuiste te maak.

Die Franse beeldhouer Bruno Catalano het die hartverskeurende leemte van ’n mens wat sy land, sy familie en sy mense vir ’n ander lewe in die vreemde verlaat, treffend in verskeie standbeelde uitgebeeld. Catalano het geweet waarvan hy praat, hy moes self as jong Siciliaanse man Marokko verlaat en in Frankryk gaan hervestig. Sy reeks bronsbeelde van reisigers word gekenmerk deur ’n deel van hulle lywe wat weggelaat is, byna asof dele van hulle liggame by die huis agtergebly het en asof net ’n deel by hulle bestemming gaan uitkom.

Catalano se reisende standbeelde beeld die verlies en vervreemding van baie Afrikaners uit – dié wat reeds weggedryf is, en dié wat innig na hulle verlang. Dis asof Jan FE Celliers se “Dis al” weer uit die waas van die verlede gekom het om mense se gevoelens te beskryf wie se geliefdes soos ballinge oor die oseaan weggegaan het en net die grafte van hulle voorsate in die gras van verwaarloosde begraafplase agtergebly het. Voorsate wat met ’n skip hierheen gevaar het, en van waar hulle nageslag nou met vliegtuie wegvlieg, vanaf die vreemde na die vreemde.

Dis die blond,

dis die blou:

dis die veld,

dis die lug;

en ‘n voël draai bowe in eensame vlug –

dis al

Dis ‘n balling gekom

oor die oseaan,

dis ‘n graf in die gras,

dis ‘n vallende traan –

dis al.

Die gevoel dat jy nie wou weggaan nie, maar dat jy uit jou huis, uit jou tuiste geboender is, geld nie net vir dié wat na ander lande weggetrek het nie. Talle mense voel dat hoewel hulle nie die land verlaat het nie, die land hulle verlaat het. Sommige voel of hulle harte uit “hulle lyf geval het en stroomaf dryf” soos Theuns Jordaan sing, omdat hulle kinders en kleinkinders ver weggetrek het. Ander ervaar die verlies van ’n land wat hulle nie meer ken nie. Dis asof hulle een oggend in ’n vreemde land wakker geword het, byna asof hulle ongesiens en ongevraagd geëmigreer het na ’n plek wat hulle nie ken nie. Waar jou gesin se lewens nêrens meer veilig is nie, waar jou persoonlike besittings selfs helder oordag gesteel word, waar die land se leiers straffeloos miljarde plunder, waar die strafregstelsel se wiele skynbaar vasgeroes het, waar ontevrede oproeriges miljoene rande se eiendom sonder gevolge vandaliseer, waar rassistiese politici jou in jou eie sitkamer op TV dreig en beledig, waar die President belowe om die grondwet te verander om dit waarvoor jy hard gewerk het, sonder keuse of vergoeding af te vat, waar ’n onbevoegde regering dreig om jou pensioengeld sonder jou toestemming aan hulle swak bestuurde staatsondernemings te “leen”, waar dieselfde owerheid wat die land reeds tot op die rand van bankrotskap gesleep het, jou medies wil nasionaliseer en vir jou die rekening vir miljoene nie-betalers stuur, waar die skole en universiteite wat jou mense opgebou het, midde-in ’n stortvloed van beledigings oorgevat word, waar jou taal en kultuur afgebreek word, waar jy nie meer ’n sê het oor dinge wat jou raak nie, en waar jy soos ’n tweedeklasburger behandel en derdewêrelds regeer word.

Dis ’n land waar jy nie meer tuis voel nie, maar soos ’n vreemdeling huis toe verlang. Ja, jy voel soms ontuis, onwelkom, onveilig, onvry, ongelyk, en jy weet dis nie normaal nie. Jy geniet besoeke aan die vreemde, maar jy wil nie altyd ’n vreemde besoeker wees nie, jy wil tuis kom.

Daarom is ons grootste uitdaging oor die volgende dekade tot by 2030 om weer ’n tuiste vir ons mense te skep waar hulle kan tuis kom en tuis voel – waar hulle vry, veilig en voorspoedig kan wees. Dis belangrik om verdere agteruitgang te keer, maar dis nog belangriker om aan volhoubare vooruitgang te bou. Maar hoe gaan so ’n tuiste lyk, en hoe gaan dit gebou kan word?

Ligging

 Die beginpunt van ’n huis bou en ’n tuiste skep is om die regte ligging te kies, waar jy weet dat jy oor twintig jaar nog gaan vry, veilig en tuis voel, waar jy nie weer uitgedryf gaan word nie. Ook ‘n vesting waar jy en jou kinders nie oor 50 jaar vreemdelinge gaan wees nie. Jy wil ook seker maak van die ligging van die dorp, stad of woongebied waar jy so ’n langtermynverbintenis maak. Die ankerdorpe en konsentrasieplan wat ons beweging na deeglike navorsing bekendgemaak het, gee ’n goeie idee van die beste liggings in die land.

 Bouplan

  • Die tweede stap is ’n argiteksplan, om seker te maak dat jou huis so ontwerp word dat dit jou huis is – ’n plek waar jy en jou mense sal kan tuis voel en waar julle veilig kan wees, sonder dat vreemdelinge julle hiet en gebied. Dit is die rede waarom ons beweging vandag ’n omvattende “Argiteksplan” vir selfbestuur aankondig. Dis ’n plan om ’n nasionale tuiste te bou waar ons nie net as enkelinge nie maar as ’n kultuurgemeenskap sal kan tuis voel – ’n kulturele huis. Dis belangrik om sorg te dra dat jou finansiële planne ook reg moet wees voordat jy begin bou. Dit beteken nie jy moet vooraf al die geld hê nie, maar dat jy betyds kyk hoeveel jy het, hoeveel jy moet leen, en hoeveel jy op ander maniere soos aandele moet bekom.

 

Gesin en gemeenskap

  • Die derde stap is om jou gemeenskap saam te bind, want niemand wil eensaam en alleen bly nie. Ons is nie net landsburgers nie, maar ook kulturele burgers, lede van ’n eeueoue kultuurgemeenskap wat mekaar nodig het, wat mekaar se waardes deel en wat by mekaar veilig is. ’n Mens bou nie vir jou ’n huis om jouself van jou medemens af te sonder nie, maar juis om jou in staat te stel om saam in daardie dorp te bly. Dis net so belangrik dat jy en jou gesin se ingesteldheid reg moet wees voordat jy begin bou. Enigiemand wat ’n kaal stuk grond sien, wonder of die argiteksplan ooit sal werk en of die huis ooit sal klaarkom. Dit kos visie, beplanning, harde bouwerk en volharding om ’n huis klaar te bou, veral as dit ’n tuiste vir ’n hele gemeenskap moet wees. Jy sal uitgelag word dat jy lugkastele bou, deur mense wat self in sandkastele in die pad van ’n inkomende gety sit. Moenie jou aan hulle steur nie, hou net aan bou.

 Fondament

  • Die fondasie moet stewig wees, want die hele huis word daarop gebou. Die fondasie is die sterk selfhelporganisasies wat die grondslag van die huis gaan vorm, want jy wil nie alleen op sand bou nie.

 Bouers

  • Niemand bou so goed soos iemand wat ’n huis vir homself en sy geliefdes bou nie, want dis joune. Ons sal almal moet help om hierdie kulturele huis so vinnig en so goed as moontlik te bou. Bouers is nodig, en nie net bydraers nie. Baie teenstanders sal raas en blaas om die bouwerk te probeer keer, maar dis belangrik om net vas te byt en aan te hou bou.

Kamers

 Geen huis is volledig sonder al die noodsaaklike vertrekke nie. Al die kamers moet daar wees – soos ’n sitkamer, kombuis, slaapkamer en eetkamer. ’n Gemeenskap het kulturele leefruimtes en vertrekke nodig soos skole, kolleges, universiteite, stede, dorpe en dienste, woongebiede, veiligheid, maatskaplike sorg, besighede, werkplekke, media, regspraak, erfenisbewaring, openbare ruimtes en ’n mooi tuin en omgewing.

Mure

 Die mure moet hoog genoeg gebou word sodat daar genoeg ruimte kan wees. Dit gaan tyd neem, want selfs die hoogste muur word gebou deur steen vir steen op mekaar te pak. Die bou van mure is gevolglik ’n proses en nie ’n eenmalige gebeurtenis nie. Hoe groter die kolleges, privaat skole, universiteite en dorpe wat ons bou, hoe hoër is die mure van ons gemeenskap se huis en hoe vryer, veiliger en voorspoediger sal ons wees.

Dak

  • Die dak kom laaste. Geen dak word opgesit voordat die mure hoog genoeg is nie, want ’n dak kan nie in die lug hang nie. Die hoogte van die dak en die opsit daarvan word bepaal deur die hoogte van die mure en die spoed waarteen gebou word. Die dak is nie die huis nie, dis ’n belangrike finale fase van die bou van die huis. Dis die erkenning dat die huis en al sy kamers klaar gebou is.

Afronding en inrigting

  • Die huis word nou afgerond en ingerig soos jy en jou gemeenskap dit wil hê. Die feit dat jy self die plek gekies, die huis laat ontwerp en hard daaraan gebou het, is die beste waarborg dat jy en jou geliefdes daar weer tuis sal voel.

Dis natuurlik ingewikkelder om ’n toekoms vir ’n hele gemeenskap te bou as ’n huis vir jouself. Wanneer die huise en dorpe wat die staat gebou het egter inplof en verval, of wanneer hulle ligging te onveilig geraak het, is dit tyd om jou eie huis te bou. Staatsbestuur het in Suid-Afrika misluk, en die tyd vir selfbestuur het aangebreek. Net soos huise nie uit die lug val nie en moeisaam van onder af opgebou moet word, net so sal ’n toekoms nie uit die lug val nie en sal dit daarom stelselmatig van onder af opgebou moet word. Dit gaan uiters moeilik wees, maar om vry, veilig en voorspoedig in die staat se huise te bly, is onmoontlik. Die pad na selfbestuur is onseker, maar dit bied die kans op sukses, terwyl die pad na staatsbestuur tot ’n sekere ondergang lei.

Kom bou saam met ons aan ’n toekoms waar Afrikaners ook blywend tuis sal wees, want almal het ’n tuiste nodig waar hulle vry, veilig en voorspoedig kan lewe.

Die 2030 droom

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak was die Slotwoord van 2019 se Toekomsberaad, wat op 10 Oktober plaasgevind het)

Dit is 10 Oktober 2030. Die groot dag het uiteindelik aangebreek. Die Suid-Afrikaanse regering teken vandag ’n omvattende Kultuurakkoord waardeur Afrikaners se selfbestuur amptelik erken word. Die Akkoord is in wese die erkenning van die uitgebreide kulturele selfbestuur wat Afrikaners reeds in die praktyk met sterk selfdoenorganisasies verwerklik het. Die geleentheid word bygewoon deur drie buitelandse afvaardigings van lande waar die Solidariteit Beweging reeds kulturele ambassades het, en waarnemers van Afrikalande wat wil sien hoe die akkommodering van die multikulturele werklikhede vrede en voorspoed in hulle lande kan bevorder.

Dit het alles begin met die Toekomsberaad van 10 Oktober 2019, toe daar besluit is dat groeiende selfbestuur die enigste antwoord vir die mislukking van staatsbestuur is. Afrikaners het destyds besluit om nie langer te wag dat dinge vanself regkom nie, maar om ’n kulturele selfdoenplan te waag. Hulle het geweet dat dit nie sal help om vooraf toestemming te probeer vra nie, maar om op wettig wyse praktiese werklikhede te skep en ná die tyd erkenning daarvoor te kry.

Hoewel die grondwet ruimte vir selfbestuur gehad het, wou die regering dit nie van “bo” af gee nie en het Afrikaners dit van “onder” af boontoe gebou. Die verwesenliking van selfbestuur was dus nie ’n eenmalige gebeurtenis nie, maar het deur ’n proses van groeiende selfbestuur geskied. In die praktyk is die vlak van selfbestuur wat bereik is, bepaal deur die grootte van die gemeenskapsinstellings wat opgebou is. Dit het beteken dat hoe groter die Solidariteit Beweging se instellings soos Akademia en Sol-Tech gegroei het, hoe hoër was die vlak van selfbestuur wat op daardie bepaalde gebied verwerklik is. Dieselfde het gegeld vir AfriForum se buurtwagte, die SOS en Afrikaanse onderwysvennote se hoëtegnologieskole, Helpende Hand se maatskaplike projekte en Solidariteit se beroepsgildes en werkburo’s.

Terselfdertyd het die Ankerdorpstrategie en Konsentrasieplan na ’n ruk Afrikaners se verbeelding aangegryp. Dit was toe die besef wyd posgevat het dat die uitdaging nie ons klein getalle is nie, maar ons yl verspreiding wat al langer as 150 jaar vir ons bestaanskrisis verantwoordelik is. Die verval van die meeste dorpe en plattelandse gebiede het tot ’n nuwe “Groot Trek’ gelei na waar Afrikaners in sowat 30 streekdorpe en stede saamgetrek het. Die groter getalle op minder plekke het dit makliker gemaak om dienste soos skole, opleidingsentrums, veiligheidstelsels, munisipale dienste, maatskaplike sorg en werkverskaffing daar te konsentreer. Dit het daartoe gelei dat Afrikaners nie meer orals dieselfde probleme van vervallende dorpe, geweldsmisdaad, aanvalle op Afrikaanse skole en omgewingsprobleme gehad het nie. Daar was genoeg mense bymekaar om hierdie dienste lewensvatbaar te maak, veral omdat Afrikaners die kulturele selfvertroue ontwikkel het om saam daaraan te bou.

Staatkundige argiteksplan

Die staatkundige “argiteksplan” wat as die bloudruk van die selfbestuursprojek gebruik is, het uit ’n driehoek met vyf vlakke bestaan.

  • Persoonlik: die basis van die driehoek was die beskerming en die bevordering van die persoonlike regte en vryhede van Afrikaners, ongeag waar hulle gebly het.
  • Instellings: vlak twee was die uitbou van die veiligheids-, munisipale, maatskaplike, werk-, onderwys-, opleidings- en ander instellings en organisasies waarmee selfbestuur gebou is.
  • Dorpe: dienste soos veiligheid, water, maatskaplike hulp en ander noodsaaklike dienste is vanaf stede en groter ankergebiede aan Afrikaners in klein dorpe gebied.
  • Ankergebiede: die groter getalle Afrikaners in hierdie 30 stede en dorpe het dit moontlik gemaak om ’n omvattende verskeidenheid dienste te verskaf;
    • Kantons: die vlak van selfbestuur het om verskillende redes die hoogste in drie gebiede onwikkel, naamlik Pretoria, die Suid-Kaap en die Orania-gebied. Pretoria se groot getalle Afrikaners het gehelp om dienste daar te ontwikkel wat in Switserse kantons aangetref word, in die Suid-Kaap het genoegsame getalle en sterk gemeenskapsenergie dit moontlik gemaak, en in Orania en die omgewing rondom die Vanderkloofdam het die bevolkingsamestelling dit vir Afrikaners moontlik gemaak om met 15 000 mense ’n bepalende meerderheid in die gebied te vestig.

 

Magsbalans

Hoewel die ANC-regering aanvanklik alles in hulle vermoë gedoen het om Afrikaners se regmatige strewe na kulturele vryheid en selfbestuur te dwarsboom, het die vermoë van die staat so vinnig afgeneem dat hulle dit nie meer kon keer nie. Daarby het die land se krisis so verdiep dat die ANC dit nie kon waag om Afrikaners as wetsgehoorsame en belastingbetalende gemeenskap so te vervreem dat spontane belastingboikotte die staatskas se kraantjie nog kleiner kon draai nie. Die nou byna vergete poging om ’n onbekostigbare en onwerkbare Nasionale Gesondheidsversekeringstelsel in te stel terwyl die bestaande openbare gesondheidsorg nie werk nie, was die finale strooi vir duisende belastingbetalers wat nie meer wou betaal nie. Groeiende buitelandse druk uit veral Europa en die VSA, en die buitelandse beleggingsgemeenskap se waarskuwings dat die regering opgeleide minderhede nie verder moes vervreem nie, het die regering se beweegruimte verder beperk. Saam met die groeiende protesaksies van Afrikaners wat nie langer bereid was om net onderdanige melkkoeie te wees sonder bepalende inspraak oor sake wat hulle raak nie, het die gesamentlike gewig van al hierdie faktore die magsbalans teen die ANC begin swaai. Die vinnige groei van digitale geld het ook ’n groot rol gespeel om die regering te laat besef dat belastingbetalers waarde vir hulle geld eis en hulle swaar verdiende geld nie net meer aan korrupte en onbevoegde politici gaan oorbetaal wat dit teen hulle belange gebruik nie.

Ontwikkelingshulp

 Die buiteland se aanvanklike ontnugtering met die ANC het gaandeweg verskuif na praktiese steun vir Afrikaners. Hoewel dit begin het by Europese state se beleidstandpunte teen onwettige ANC-wetgewing soos dié oor onteiening sonder vergoeding, het die regering se miskenning van Afrikaners se menseregte tot finansiële steun vir Afrikaanse onderwys en opleiding gelei. Daar was na ’n paar jaar ook ’n deurbraak op munisipale vlak, toe ’n hele paar buitelandse dorpe en stede “tweelingstad”-ooreenkomste begin sluit het om van die aangewese ankerdorpe met ontwikkelingsprojekte te help. Die feit dat hierdie hulp deur die Afrikaner-dorpsforums kanaliseer is, het meegewerk dat die ontwikkelingshulp doeltreffend gebruik is en ’n groot verskil gemaak het. Dit het die Solidariteit Beweging ook gehelp om brugbouprojekte na ander gemeenskappe te finansier deur byvoorbeeld noodsaaklike dienste te verskaf.

Die proses van groeiende selfbestuur het momentum begin kry toe Afrikaners begin sien het dat hierdie projekte sukses begin behaal, byvoorbeeld met Sol-Tech en Akademia. Die Solidariteit Beweging het ook ’n deurbraak gemaak toe die regering vroeg in 2021 die grondwetlike voorsiening vir kulturele vryheid amptelik bevestig het. Hoewel die regering aanvanklik daarteen teenstand gebied het, het hulle bevestiging van die bestaande ruimtes in die grondwet eerstens meer ruimte vir die selfdoenprojekte gegee en tweedens die erkenning daarvan makliker gemaak.

Hierdie deurbrake was egter nie die rede vir die sukses van die opbou van selfbestuur nie, maar het gevolg op veranderings wat by Afrikaners self plaasgevind het. Hulle het besef dat daar ’n regstreekse verband is tussen vryheid, veiligheid en voorspoed. Sonder vryheid is ’n kultuurgemeenskap se veiligheid en voorspoed afhanklik van ’n vyandige regering. Mense het besef dat veiligheid en voorspoed net deur vryheid gewaarborg kan word. Sonder vryheid kan mense moeilik hulself beveilig en is hulle voorspoed in gedrang omdat die regering hulle pensioenfondse kan gebruik of hulle eiendom sonder vergoeding kan onteien.

Medepligtiges in plaas van slagoffers

Afrikaners het besef dat hulle nie vir die hele land verantwoordelikheid kan aanvaar nie, en dat hulle alles sal verloor as hulle alles probeer behou. Daar is besef dat die regering gekies, betaal en met belastinggeld befonds word om die land te regeer en dienste aan die bevolking te lewer. Indien hy dit nie doen nie en die kiesers hulle ten spyte daarvan vir die elfde keer (ses nasionale en vyf plaaslike verkiesings) sedert 1994 weer verkies, moet Afrikaners by die demokratiese besluit van kiesers berus en eerder na hulle eie belange begin omsien.

Soos George Orwell gesê het, sulke kiesers is dan nie slagoffers maar medepligtiges weens hulle lyding deur swak regering.   Dit is immers nie moontlik om staatsdienste sonder staatsinkomste, ’n staatstruktuur en staatsmagte aan almal te bied nie, veral as hulle by die stembus laat blyk dat hulle tevrede genoeg met die ANC is. Afrikaners moet nog steeds help waar dit kan, maar kan nie meer orals verantwoordelikheid vir alles en almal aanvaar nie. Dit is uitgediende paternalisme. Afrikaners het eerder vir selfstandigheid gewerk as om self afhanklik van die staat te word. Hulle moes afskeid neem van verantwoordelikheid vir die hele land, en op hulle eie gemeenskap begin fokus wat deur die staat uitgeskuif is.

Hierdie besef het tot ’n denksprong en ’n nuwe skeppende kulturele energie gelei namate Afrikaners vanaf lede na medebouers van selfbestuur verander het. Hoewel die opbou en uitbou van praktiese selfbestuur aanvanklik stadig gelyk het, het die projek Bill Gates se woorde weereens as waar bewys: niks word in een jaar gedoen nie, maar alles kan in tien jaar vermag word.

 

’n Belangrike les wat geleer is, is dat vordering tot eenheid lei, en nie dat eenheid tot vordering lei nie. Die Beweging se suksesresep was dat daar nie tyd is om te wag tot almal soos ’n hegte eenheid saamstem nie, maar dat vordering vinnig tot ’n samebindende eenheid lei. Afrikaners het opgehou om mekaar moedeloos te maak oor wat in verlede gewerk het of in die hede afgebreek is, en het eerder mekaar begeester oor wat in die toekoms gebou kan word. Daar is ook besluit om nie mekaar kwalik te neem oor wie in die verlede waar gestem het nie, maar om mekaar te besiel om vanaf 2019 saam aan die toekoms te bou. Heimwee oor die verlede is vervang deur vasberadenheid vir die toekoms. Die kultuur van verdraagsaamheid teenoor onderprestasie is afgeskud, en mense het meer van hulself begin verwag. Afrikaners het saam gebind, saam gebou, saam beskerm, met die owerhede beding en brûe na ander gemeenskappe gebou. Dit beteken nie dat daar volkome eenstemmigheid was nie. Die klem is net op “volksveelheid” eerder as “volkseenheid” geplaas, wat beteken het dat daar ruimte vir verskille was, maar dat dit waaroor verskil is, nie tot verlammende verdeeldheid gelei het nie. As mense nie met iets saamgestem het nie, het hulle dit minstens nie teengestaan nie.

Dit was die resep waarmee Akademia tot ’n wêreldklas universiteit in Afrikaans uitgebou is, met internasionale bande met verskeie universiteite in die VSA, Wes- en Oos-Europa en privaat universiteite in Afrika. Daarmee saam is Sol-Tech tot ’n omvattende beroepsopleidingskolllege uitgebou, het Solidariteit ’n hele netwerk van werk ontwikkel, het Afrikaans weereens tot ’n volle funksionele taal herleef, is daar ’n landswye netwerk onafhanklike Afrikaanse privaat skole ontwikkel, het AfriForum se buurtwagte en sekuriteitsmaatskappy misdaad onder beheer gebring, het Afrikaanse gemeenskapsmedia miljoene lesers en luisteraars in ’n gemeenskap saamgebind, het die ankerdorpe ligpunte midde-in die verval van baie ander geword, het finansiële steun vir Afrikaner-selfbestuur deur die kuberkanton ingevloei vanaf ondersteuners wêreldwyd, het Afrikaanse sakelui deur goed georganiseerde sakekringe werk aan Afrikaanse jongmense gegee, het ’n digitale geldeenheid Afrikaanse koopkrag mobiliseer, het ’n genoteerde eiendomsmaatskappy landswyd leefruimtes vir Afrikaans en beleggingsgeleenthede geskep, het die drie Afrikanerkantons praktiese selfbestuur begin geniet, het die Solidariteit Helpende hand se maatskaplike sambreel duisende verdienstelike behoeftiges landswyd bygestaan, en is sterk bande met die Afrikanerdiaspora gebou tot wedersydse voordeel.

Die somtotaal van al hierdie ontwikkelings was dat die omstandighede geskep is dat Afrikaners ook blywend vry, veilig en voorspoedig in Suider-Afrika kan voortbestaan, tot voordeel van hierdie landstreek en al sy mense. Dit was die hoofrede hoekom die regering uiteindelik nie anders kon nie as om die werklikheid van selfbestuur wat opgebou is, formeel te erken.

Hierdie geskiedkundige gebeure het weer die waarheid bewys van Daniel Burnham se stelling:

“Moenie klein plannetjies maak nie; dit het geen magiese krag om mense te begeester nie en sal ook nie werk nie. Maak groot planne; mik hoog, onthou dat ’n edele, logiese plan wat een maal uitgespel is, nooit sal doodgaan nie, maar lank nadat ons weg is ’n lewende ding sal wees, wat homself net toenemend hardnekkig sal laat geld.”

 

Kom ons word deel van die oplossing

Posted on by Paul Maritz

(Hierdie toespraak van Flip Buys is in Februarie 2020 gelewer)

Meer as 2 500 jaar gelede moes jong mans in Antieke Griekeland wat diensplig moes doen om burgerskap van die Atheense stadstaat te kry, ʼn merkwaardige eed aflê. Hierdie eed, en dit wat dit onderlê, het die grondslag van ons Westerse kultuur en -beskawing geword.

Die 18-jarige mans moes beloof om hulle stad en die erfenis wat hulle van hul voorgeslagte gekry het, te bewaar, te verbeter, en dan soos ‘n aflos stokkie vir die volgende geslag aan te gee. Daarby moes hulle onderneem om hul gemeenskap dapper te verdedig, die stad se wette eerlik te gehoorsaam, hul regeerders teen te staan as hulle nie eerbaar optree nie, burgerlike verantwoordelikheid vir hulle stad en sy mense te neem, en om die God van hul vaders te dien.

Hierdie eed met sy kern van bewaring en verbetering het oor die eeue in baie vorme weerklink, maar die wese daarvan was altyd dieselfde. Dit is dat ‘n gemeenskap ʼn verbond is tussen dié wat reeds dood is, dié wat vandag lewe en dié wat nog gebore moet word. Dit beteken dat ‘n volk gesien is as ‘n onbreekbare ketting van geslagte, waar elke skakel vir sy eie tyd verantwoordelikheid moes neem. Vir ‘n volk se oorlewing was dit nodig dat geen geslag net na sy eie belange moes omsien nie, maar sy voorouers en nageslag in ag moes neem. ‘n Volk is gesien as ʼn bindende verbond tussen die voorouers, die lewendes en dié nageslag wat nog moet kom. Elke geslag moet dit wat hul ontvang verbeter, maar hul mag dit nie weggee of ten gronde laat gaan nie, want dit is nie net hulle s’n nie. Dit behoort aan die ketting van geslagte wat in die waas van die eeue ontstaan het, en tot in die verre toekoms in strek. Elke geslag mag dít wat hulle gekry het by hul voorgeslag met verantwoordelikheid gebruik en benut, want hulle leen dit by hulle kinders.

Die wese van die Westerse sukses oor die eeue, spruit dus in wese daaruit dat Westerlinge histories dít wat ons van ons voorgeslagte gekry het, bewaar en verbeter het, en dit weer na die volgende geslag toe oorgedra het. Elke geslag het net verder en hoër gebou as die vorige een. Almal begin nie weer voor, staan stil of steek in die verlede vas nie. Dit is hierdie “verbond tussen geslagte” waarmee Westerse samelewings deurlopend oor die eeue opgebou is wat die Weste bo ander beskawings laat uitstyg het. Hierdie Westerse kultuurskat is deur sterk instellings soos skole, stede, gemeenskapsorganisasies en ander instellings van geslag tot geslag bewaar en oorgedra na die volgende geslag. Die Westerse kultuur was en is nie volmaak nie, en het hulself nes ander groot beskawings aan gruwels soos slawerny, verwoestende oorloë, verdrukking en uitbuiting skuldig gemaak. Die Westerse ingeboude verbeteringskultuur, het egter daartoe gelei dat die Weste se kulturele pakket nog van die beste stelsels van die mensdom het.

Van Riebeeck se skatkis

Hierdie Westerse kultuurskat is deur Jan van Riebeeck na Suid-Afrika gebring, en het stelselmatig na die binneland uitgebrei deur historiese bewegings soos die Groot Trek. Hierdie kulturele skatkis het bestaan uit “hardeware” soos die markekonomie, die regsorde, wetenskap en tegnologie, stede en infrastruktuur, en “sagteware” soos beskryf in die Atheense Eed, persoonlike verantwoordelikheid, ondernemerskap, werksetiek, Christelike waardes en roepingsbesef. Dit beteken nie dat alles wat van Riebeeck met die skip gebring het wat of die Trekkers met hulle waens in die binneland saamgebring het net reg en volmaak was nie, maar dat die kern van deurlopende bewaring, regstelling en oordra na die opvolgende geslagte die kultuur heeltyd verder verbeter het.

Dit het ook deel geword van Afrikaners se “geboortepapiere” oftewel stigtingsdokumente. Dink maar aan President Kruger se laaste boodskap van “neem uit die verlede wat skoon en mooi is en bou die toekoms daarmee”, en Langenhoven se bede in die laaste vers van “Die Stem” waar hy vra “… Dat die erwe van ons vaders vir ons kinders erwe bly”. Hierdie kulturele skatkis is veel meer as braaivleis, rugby en sonneskyn. Dit is ‘n werkende land, ‘n produktiewe ekonomie, ‘n regverdige regsorde, ‘n eerbare demokratiese regering, bekwame staatsadministrasie, ʼn produktiewe en goed betaalde werksmag. Dit is wêreldklas stede en goed regeerde dorpe, goeie skole en wêreldklaskolleges en -universiteite. Dit is ʼn moderne samelewing met al die dienste en geriewe wat daarmee gepaard gaan soos werkende hospitale, paaie, huise en infrastruktuur. Hierdie skat van ons kultuur moet ons- soos van Wyk Louw so treffend sê- veilig deur die massa dra”, en vir die volgende geslag bewaar.

Luister hoe pragtig Albert Einstein hierdie oordrag tussen geslagte aan ‘n groep kinders gestel het: “die wonderlike dinge wat julle in jul skole leer is die werk van talle geslagte. Al dié dinge word in jul hande geplaas as jul erfenis sodat julle dit kan ontvang, eer, verder daartoe bydra, en eendag dit getrou aan jul kinders kan oorhandig.”

 Orwell

 Elke geslag dink hy is slimmer as die vorige- en wyser as die volgende geslag, het George Orwell gesê. Daarom lewer mense vandag vurige kritiek op ons voorouers, want hulle weet nie wat die omstandighede is waarin hulle moes leef nie. Terselfdertyd besef ons nie altyd hoe belangrik dit is om te bewaar wat ons gekry het nie, want ons aanvaar dit as vanselfsprekend. Baie mense dink verkeerdelik en verwaand die Westerse kultuur is universeel en wil dit op alle ander kulture afdwing. Wanneer dit dan onvermydelik misluk, gaan daar soveel verlore wat eintlik die erfenis van ons kinders moes wees.

Ons dink in vandag se kitstyd ons voorgeslag was outyds en verkeerd met alles wat hulle aangepak het. Die Britse historikus, Niall Ferguson, het bereken dat uit al die mense op aarde wat al geleef het, net sowat 7% vandag leef. Dit beteken dat mense wat die verlede afskryf, die gesamentlike wysheid en ervaring van 93% van die mensdom wat ooit geleef het, wil uitvee.

Die rede hiervoor sê die Afro-Amerikaanse ekonoom, Thomas Sowell, is dat linkses tradisie sien as die “dooie hand van die verlede” en die oorblyfsel van ʼn vergane donker era, en nie as die gesuiwerde ervaring van miljoene mense wat soortgelyke uitdagings moes trotseer nie. Hier verwys hy natuurlik na Karl Marx – en sy hedendaagse aanhangers – wat gesê en geglo het dat die tradisies van afgestorwe geslagte soos ʼn nagmerrie op die breine van die lewendes druk. Daarom wou Marx alles omverwerp en het sy volgelinge met rewolusies die samelewings wat hulle oorgeneem het vernietig, in plaas daarvan om verder te bou en deurlopend daarop te verbeter.

Ons beleef tans inderdaad groot krisisse. Maar ons kan hier uitkom. Ons het die regte “sagteware.” Ons moet net terugkeer na ons historiese Westerse suksesresepte, dit skeppend vernuwe en dit daadkragtig uitvoer.

Ons geslag se taak

 Die geskiedenis gee aan elke geslag ʼn taak. Sommiges kry makliker take as ander. Party kry baie, ander moet baie gee. Omdat daar egter ʼn verbond tussen die geslagte is; omdat ʼn beskawing ʼn ketting van geslagte is wat soos met ʼn afloswedloop dít wat jy kry moet bewaar en vir die volgende geslag aangee; omdat die een geslag van die vorige en die volgende een afhanklik is, beteken dit dat as net een geslag nie sy taak opneem nie, daardie ketting vir altyd verbreek is. Dan gaan daardie beskawing onder, verskraal tot ʼn voetnota in ʼn geskiedenisboek. Dit is soos om ʼn boom af te kap en dan te dink jy sal steeds die vrugte en koelte kan bly geniet.

Die geslagte voor ons het met groot uitdagings te kampe gehad. Die een geslag moes die Groot Trek aanpak, die volgende een die Anglo-Boereoorlog. Daarna het die modernisering van Afrikaans gevolg waardeur die land opgebou is. Die volgende geslag moes die Koue Oorlog en die Grensoorlog trotseer en het die volkereverhoudingsprobleem probeer oplos deur sogenaamde “afsonderlike vryhede.” Die volgende geslag moet ‘n oplossing vind vir meerderheidsregering wat in meerderheidsoorheersing begin ontaard.

Baie mense sien nie ‘n toekoms hier nie, en dink alles is verby. Maar wat leer die geskiedenis? Die Britse historikus, Arnold Toynbee, het in sy studie van die wêreld se groot beskawings, bevind dat almal deur uitdagings bedreig was, maar dat skeppende minderhede wat suksesvol op die bedreigings geantwoord het, die geheim van oorlewing is. Hierdie minderhede het ʼn besielende doel gestel, ʼn plan gemaak om dit te bereik en volhardend gewerk totdat dit verwesenlik is – kortom: doel, plan, aksie. Wanneer leiers egter nie met voldoende skeppende energie en verbeeldingryke planne vorendag gekom het en dit uitgevoer is nie, het beskawings ondergegaan. In Toynbee se woorde: “Great civilizations never die, they commit suicide.”

Maar wat is ons taak? Die geskiedenis stel geen geslag vry om maar net op die rug van vorige geslagte se antwoorde op die eise van hul tyd te ry nie.

Ek wil dit waag om te sê dat dit ons geslag se taak is om die bestaansuitdaging van ons as Westerse gemeenskap met ʼn volhoubare oplossing aan te pak.

Ons bestaanskrisis is nie ons klein getalle nie, maar ons yl verspreiding- wat veroorsaak dat ons orals in die minderheid is en landswyd dieselfde probleme het.

Ons is meer as die onderskeie bevolkings van Namibië, Lesotho, Macedonië, Slowenië, Letland, Botswana, Gambië, Gaboen, Estland, Swaziland, Mauritius, Ciprus en Luxemburg, asook ’n menigte ander volke. Maar ons woon nie gekonsentreerd soos al hierdie volke nie, en ons is gevolglik ʼn kwesbare minderheid tussen ʼn groter meerderheid. Ons het nie ons eie “Skotland” of “KwaZulu” nie.

Daarom word ons landswyd in die werkplek deur rasseformules, kwotas en diskriminasie geteiken; daarom is ons orals onveilig; daarom verval ons dorpe; daarom word ons landswyd deur onsimpatieke meerderhede regeer; daarom word ons Westerse leefwyse orals bedreig; en daarom sien so baie mense nie meer ʼn toekoms hier nie.

As die uitdaging yl verspreiding is, is die oplossing groter konsentrasie op plekke waar mense tuisvoel – en dit is presies wat lankal besig is om vanself te gebeur. ʼn Groot Trek is weer aan die gang. Mense trek al dekades lank uit vervallende klein dorpies na streeksdorpe en na die stede toe; hulle trek van vervreemde middestede na voorstede; uit gevaarlike gebiede na veiligheidsdorpe; uit plekke waar hulle ʼn klein minderheid is na plekke toe waar daar groot getalle van hul kultuurgenote is soos in die Wes-Kaap. Ons is besig om al meer op al minder plekke te konsentreer, en die groter getalle maak oplossings makliker. Dié wat kan, “trek” vanaf staatshospitale na privaat hospitale, vanaf die polisiediens na privaat sekuriteitsdienste, vanaf werk in die staatsdiens en openbare ondernemings na werk by kleiner privaat maatskappye. Die verval van die land, gekoppel aan ‘n gelyklopende opbouproses deur die privaatsektor en die burgerlike samelewing, lei daartoe dat ons sentralistiese stelsel vanself begin federeer. Meer as 500 000 het ook al in organisasies soos Solidariteit, AfriForum en ons Beweging gekonsentreer. Dit maak dit al makliker om al vinniger aan al groter oplossings te werk. Die grootste waagstuk is om tydens ʼn krisis te wag (op beter dae) in plaas daarvan om ʼn plan te waag.

Kantonstrategie

 In die praktyk ontstaan daar orals konsentrasies wat ons kulturele kantonne (soos in Switserland) kan noem, waar mense meer vry, veilig en tuis voel en is. Waar ons vroeër al verder van mekaar af getrek het, trek mense nou nader aan mekaar, en werk vanuit hierdie ruimtes dan saam met almal anders. Ons moet hierdie hedendaagse Groot Trek met dienste ondersteun, want dit het in praktyk ons Plan B geword wat vanself ontstaan het toe Plan A vasval. Dit is nie ʼn projek om onsself af te sonder nie, maar juis in reaksie op ons isolering en uitsluiting deur die owerheid. Dit bou juis die kulturele leefruimtes vir ons om saam in Afrika te kan bestaan. Eilande is nodig om te keer dat die see jou nie oorweldig nie. Hierdie strewe na selfbestuur in kulturele leefruimtes is in reaksie op die mislukking van ANC-bestuur oor ons. Dit sal nie help om hulle te beveg deur die staatsruimtes te probeer terugvat nie. Ons moet eerder gemeenskapsruimtes bou deur konsentrasie, as om deur konfrontasie dít wat oorgeneem is te probeer terugvat.

Uiteindelik wil ons mense in klein dorpies kan help met noodsaaklike dienste; wil ons in die 30 ankerdorpe en -stede waarnatoe mense volgens ons navorsing trek volhoubare dienste skep soos veiligheid, werk, onderwys en maatskaplike sorg. Ek glo egter dat ons ook groter kantonne sal moet vestig, waarskynlik in Pretoria in die noorde, moontlik een in die Suid-Kaap, en een in die weste van die land met Orania as groeipunt. Al hierdie projekte doen ons nie teen die owerheid nie, maar omdat dit nie sal help om vooraf goedkeuring te vra nie, vra ons eerder ná die tyd om erkenning vir dít wat in praktyk gebou is. Selfs waar ons dit nie kry nie, bied die praktiese werklikhede wat ons skep vir ons die leefruimtes waarin ons vry, veilig, en voorspoedig kan voortbestaan. Ons strategie is om al die ruimtes wat die grondwet en internasionale reg ons bied te benut. Ons beplanning doen ons in terme van geslagte, soos wat verantwoordelike Westerlinge sedert die antieke Grieke se tyd gedoen het. Dit beteken dat ons breedweg vir ‘n eeu vorentoe moet beplan, wat min of meer 3 geslagte is.

Daniel Burham het gesê:

“Moenie klein plannetjies beraam nie; hulle laat nie mense se bloed bruis nie en sal nie slaag nie. Maak groot planne; mik hoog in hoop en in werk terwyl julle onthou dat ‘n edel, logiese plan wat goed uitgewerk is, nooit sal vergaan nie, maar lank na ons nie meer hier is nie, ‘n lewende ding sal wees wat homself al meer sal laat geld.

 Die harde waarheid is dat ons ná 25 jaar weet dat die Akte van Menseregte nie ons grondliggende belange gaan beskerm nie. Maar ons weet ook dat hoe hoër die vlakke van selfstandigheid is wat ons bou, hoe minder kwesbaar sal ons in ʼn vervallende staat wees. Vryheid is uiteindelik die enigste waarborg vir veiligheid, vir ‘n voorspoedige ekonomie, vir ons lede se werk, vir gelykheid, vir reg en geregtigheid, vir werkende dienste, vir goeie skole, en vir ʼn toekoms vir ons kinders.

Ons mense het deur hul vindingrykheid, skeppende vermoë en ondernemingsgees wêreldklas-prestasies op alle gebiede bereik: medies, sport, wetenskap, besigheid, kultuur en die kunste. Ons sal daardie selfde vermoë moet aanwend om op staatkundige gebied weer al hierdie elemente in ʼn samehangende plan in te weef, anders is dit nie standhoudend nie.

Suksesresep

 Kom ons gebruik ons voorouers se beproefde suksesresep om krisisse te oorkom:

Neem een groot krisis.

Meng dit met leierskap en visie.

Gooi ʼn paar stewige “skeute” wilskrag by.

Versterk die mengsel met kinderlike geloof.

Vermenigvuldig dit met Helpmekaar-energie.

Klits hope harde werk by.

ʼn Knypie broedertwis na smaak.

Versoet met ʼn groot skep saamstaan.

Bak nou vir sowat ʼn dekade lank in ʼn groot bak vol volharding en vasbyt.

 

Dit behoort genoeg te wees vir die toekoms van ʼn hele nuwe geslag.

Kom ons pak die taak wat die geskiedenis aan ons geslag opgelê het aan met geloof, waagmoed, ywer en volharding.

Soos pres. Kennedy gesê het:

“If not us, who? If not now, when?”

 

Afrikaners moet ons plek vind

Posted on by Paul Maritz

Inleiding

Dit is soms nodig om ander lande te besoek om perspektief te kry oor wat in jou eie land gebeur. Ons beweging vestig tans ‘n internasionale netwerk om buitelandse steun te werf, en ek het Sondag met die Ethiopiese Lugdiens vanaf Addis Abeba af oor Afrika teruggevlieg. Hierdie lugdiens is tans die grootste in Afrika, brei geweldig vinnig uit, en toon nou al vir jare ‘n standhoudende wins. Ek kon sien hoekom. Die Ethiopiese lugdiens het ‘n puik veiligheidsrekord, spog met ‘n vloot van die nuutste vliegtuie, is spotgoedkoop, en passasiers kry ‘n puik diens. Ek kan hulle sonder voorbehoud aanbeveel bo die Europese lugdienste wat die meeste mense gebruik.

Hoekom sê ek dit? Ek sê dit omdat ek aanvanklik bevooroordeeld teen die Ethiopiese Lugdiens was. Ek erken dit. Hoe kan so klein landjie wat 25 jaar gelede nog deur geweld en hongersnood gestereotipeer is, nou die beste Lugdiens in Afrika hê? Maar hier kom die beste deel. Net voor ons opstyg lees ek dat die Ethiopiërs aanbied om ‘n deel van die sukkelende SAL te koop. Kan u dit glo? 25 jaar gelede was die SAL die beste en grootste lugdiens in Afrika, nou moet ‘n arm land ons help! Maar die nie Ethiopië se enigste prestasie nie. Hulle ekonomie het sedert 1990 per kop met 174.08% toegeneem, teenoor Suid-Afrika se skrale 22.67%! Maar daar’s meer. Onthou u die gruwelike foto’s van verhongerde Ethiopiese kindjies in die droë woestyn? Hulle is nou besig om daardie hele land te vergroen en ontbossing om te keer- vir ure het ek net groen plantasies en landerye onder die vliegtuig gesien. Net in Julie hierdie jaar het hulle 350 miljoen bome binne 12 uur (een dag!) geplant en daardeur die wêreldrekord wat deur Indië gehou was oortref! Hulle beplan om sowat 400 miljoen bome voor die einde van die jaar te plant!

Dis nie die enigste Afrikaland wat met rasse skrede gevorder het nie. Terwyl ons vlieg het ek gedink aan Ghana daar êrens onder die vliegtuig wat sedert 1990 met 121.59% gegroei het. Onthou u die verskriklike Volksmoord van die 1994 in Rwanda? Wel, daar’s nou al vir 25 jaar vrede en veiligheid, en hulle per kop inkomste het sedertdien met 298.31% geklim. Dit teenoor Suid-Afrika se 33.61% sedert 1994. Maar dis nie al nie. In 1990 was Mauritius se per kop inkomste net meer as die helfte van Suid-Afrika, maar nou is ons per kop inkomste net die helfte (57%) van Mauritius! Daarby het Mauritius se werkloosheid tussen 1983 en 2018 met 64.49% afgeneem, teenoor Suid-Afrika se toename van 122.68%.

Nou’s my vraag: hoekom vlieg Ethiopië by ons verby, hoekom oortref Mauritius ons groei, hoekom werk Rwanda, hoekom is Botswana se politici eerlik, hoekom is Namibië veilig, en Zambië vreedsaam? Hoekom word Suid-Afrika weer die muishond van Afrika? Omdat ons ten spyte van sterk mededinging van nog baie swak regerings op die Kontinent, sekerlik die vrotste regering in Afrika het! Dis nie dat hierdie lande nie probleme het nie, maar hulle werk aan oplossings. Ons regering transformeer die oplossings in probleme. Wat gaan met die ANC-regering aan dat almal vorentoe gaan en ons agteruitboer? Al waarvan mens hoor is straflose industriële skaal korrupsie, omtrent al die grafieke gaan suid, en al wat mens op die nuus sien is skandale en verval. Die ANC wil alles beheer, maar kan niks bestuur nie.

  1. Klagstaat/Padkaart

Ek wil vandag ‘n Klagstaat teen die regering aan u voorhou, en dan wil ek by u hoor wat u dink hulle op die aanklagte moet pleit as u dink ons het genoeg bewyse: (skuldig of onskuldig)

Klag 1: Julle hou nie die burgers van hierdie land veilig nie!

Klag 2: Julle laat die staat stuk-stuk op die koppe van die burgers verval!

Klag 3: Julle verarm ons met jul powere ekonomiese bestuur, en wil nou boonop ons pensioenfondse tap omdat ons hardverdiende belastinggeld klaar op en weg is!

Klag 4: Julle het die Regsorde laat verval en wetteloosheid laat toeneem! Daar sit nog nie een Zupta in die tronk nie, en orals ontwrig protesaksies ons lewens.

Klag 5: Julle wil met al jul onwerkbare en onbekostigbare planne sowaar weer bewys Sosialisme kan nie werk nie.

Klag 6: Julle maak ‘n bespotting van die demokrasie deur verkiesings met onhaalbare beloftes van “stem vir ‘n lewe” te wen! (6+5) (Beloftes maak skuld, wat die hardwerkende belastingbetalers moet betaal)

Klag 7: Julle het witmense tweedeklasburgers gemaak met al jul rassewette en dubbele standaarde! Julle bederf die goeie persoonlike rasseverhoudinge met giftige politieke verhoudinge!

Klag 8: Julle tas ons Menseregte aan met planne om die grondwet te verander vir OSV, die verbreking van die grondwet met Raswette, kulturele vandalisme van Afrikaans en Afrikaanse skole en universiteite!

Klag 9: Julle regeer teen ons deur die grondwetlike ruimtes vir kulturele vryheid polities toe te stop! Lesufi en kie regeer nou ons skole ipv demokratiese ouerbeheerliggame.

Klag 10: Julle steel ons kinders se hoop deur die land tot op die rand van die afgrond te regeer! Julle blameer wit jongmense vir wat gebeur het voor hulle gebore is, terwyl jul nie verantwoordelikheid neem vir wat julle nou aanvang nie!

Dis nie net hierdie gehoor wat julle op hierdie klagtes skuldig bevind nie. In die hoofstede van die wêreld, Afrika ingesluit, word al meer openlik gepraat dat julle 25 jaar na 1994, mislukking uit die kake van sukses gryp. Wie het ooit met meer globale welwillendheid aan bewind gekom as die ANC? Maar nee, julle verspeel ons almal se kanse. Dis hoekom ons nie beleggers kry nie, hoekom maatskappye landuit trek, hoekom kredietgradeerders ons afgradeer, hoekom mense landuit gaan, en hoekom hier soveel werkloosheid en armoede is.

Dis gevolglik nie ‘n wonder dat die eerste tekens van ‘n belastingopstand sigbaar word agv die straflose plundering van hardverdiende belastinggeld nie. Mense gaan nie net aanhou betaal as hul geld voortdurend gesteel of wanbestuur word nie. Daarom gaan ons eersdaags projekte aankondig wat munisipale diensteliggame tot stand gaan bring om noodsaaklike dienste te lewer, wat finansier gaan word deur kortings op eiendomsbelasting vir diegene wat daaraan wil deelneem. AfriForum se loodsprojekte hiervoor is suksesvol, en dit moet nou landswyd uitgebrei word waar munisipaliteite verval.

Die Chinese regering het na die afsterwe van Mao Zedong die ekonomie begin bevry en kapitalisme ingestel onder die vaandel van “Sosialisme met Chinese eienskappe”. Die Chinese ekonomie het dadelik reageer en vinnig begin groei. Die Chinese leiers het kritiek van die ultra-Kommuniste dat hulle nou Kapitalisties raak afgemaak deur te sê dat dit nie saak maak of ‘n kat wit of swart is nie, solank hy muise vang. In Suid-Afrika voer die ANC nou Sosialisme in onder die vaandel van grondwetlike (sosiaal-ekonomiese) regte, maar nou verlam hulle die ekonomie so dat nie wit of swart katte die ekonomiese muise kan vang nie!

Maar, om net kritiek te lewer gaan nie help nie. Al hou ons nie van die regering nie, is ons lief vir die land, en wil ons help waar ons kan om dit te laat slaag. Al is ons nie vriende nie, hoef ons nie vyande te wees nie, maar kan ons selfs vennote wees. Ons het min gemeenskaplike sienings, maar het baie gemeenskaplike belange soos veiligheid, ‘n groeiende ekonomie wat werk skep en armoede oplos, en ‘n werkende land wat vir almal ‘n toekoms kan bied.

Daarom is ons uitdaging om beter persoonlike verhoudinge met gewone swartmense te kweek as wat radikale politici met hulle het, sodat hulle nie teen witmense opgesteek kan word soos wat Malema en Ace Magushule tydens die Xenofobiese geweld probeer doen het nie. Soos die Afro-Amerikaanse ekonoom Thomas Sowell gesê het: “There are few talents more richly rewarded with both power and wealth, than the ability to convince poor people that their problems are caused by people of another race.”

 

Maar gelukkig was hulle nie suksesvol nie, want hulle kiesers het deur hulle gesien. Tog lê ons toekoms nie in strategiese konfrontasie met hierdie rassiste nie, maar in strategiese konsentrasie van Afrikaners. Natuurlik moet ons nie huiwer om ons regmatige belange te beskerm nie, maar konfrontasie bly ‘n taktiese metode, nie ‘n strategiese doel nie. Wie nie bereid is om ‘n beskaafde samelewing te verdedig nie, moet homself voorberei op onbeskaafde chaos en verdrukking. Om te staan vir jou regte, beteken nie ‘n opstand nie. Wie vir niks staan nie, sal vir enige iets val.

 

Laat ek weer terugkom by ons Selfbestuursplanne vir Afrikaners. Ons uitgangspunt is drieledig: die eerste een is dat ons planne nie van die regering moet afhang nie, maar van onsself. Die tweede uitgangspunt is “volksveelheid” ipv volkseenheid. Daarmee bedoel ons dat ons planne voorsiening moet maak vir die hele spektrum van hoofstroom oortuigings van Afrikaners. Die tyd is verby dat een plan op almal afgedwing kan word. Daarom is ons derde uitgangspunt dat dit waaroor ons verskil ons nie hoef te verdeel nie. Maak eerder ruimte vir verskille, werk saam waarmee jy saamstem, sonder om dit waarmee jy verskil teen te staan.

  1. Toekomsplan se 5 pilare

Ons toekomsplan staan op 5 pilare.

  • Binding: die eerste pilaar is om Afrikaners verder saam te bind in ‘n helpmekaar netwerk van selfhelporganisasies, wat dien as die kulturele infrastruktuur vir selfbestuur;
  • Beskerm: die voortgaande beskerming van ons gemeenskap se regte en vryhede;
  • Bou: die versnelde uitbou van ons “bou om te bly” projekte;
  • Beding: die bedinging van ‘n “Kultuurakkoord” met die regering wat ons grondwetlike kulturele vryheid herbevestig;
  • Brugbou: die versnelde brugbouprojekte met ander gemeenskappe in die land.

 

  1. Selfbestuurspiramide

Die staatkundige “argiteksplan” wat die bloudruk van die selfbestuursprojek is, bestaan uit ’n driehoek met vyf vlakke.

 

  • Persoonlik: die basis van die driehoek is die beskerming en die bevordering van die persoonlike regte en vryhede van Afrikaners, ongeag waar hulle bly.
  • Instellings: vlak twee is die uitbou van die veiligheids-, munisipale, maatskaplike, werk- onderwys-, opleidings- en ander instellings en organisasies waarmee selfbestuur gebou

word.

  • Dorpe: dienste soos veiligheid, water, maatskaplike hulp en ander noodsaaklike dienste

word vanaf stede en groter ankergebiede aan Afrikaners in klein dorpe gebied.

  • Ankergebiede: die groter getalle Afrikaners in hierdie 30 stede en dorpsgebiede maak

dit moontlik om ’n omvattende verskeidenheid dienste te verskaf;

  • Kantons: die vlak van selfbestuur kan om verskillende redes waarskynlik die hoogste in

drie gebiede onwikkel, naamlik Pretoria, die Wes- of Suid-Kaap en die Orania-gebied. Pretoria se groot getalle Afrikaners maak dit makliker om dienste daar te ontwikkel wat in Switserse kantons aangetref word, in die Wes- of Suid-Kaap kan genoegsame getalle en sterk gemeenskapsenergie dit moontlik maak, en in Orania en die omgewing rondom die Vanderkloofdam maak die bevolkingsamestelling dit vir Afrikaners moontlik om selfs met 15 000 mense ’n bepalende meerderheid in die gebied te vestig.

 

  1. Kultuurakkoord

Ons is almal bewus daarvan dat die regering die grondwetlike ruimtes vir kulturele vryheid al meer polities toestop. Dit geld vir die wetgewende, uitvoerende én regterlike gesag, wat eenstemmig is oor die ideologie van radikale transformasie volgens rasseformules. Vir hulle is die kleure op die spanfoto belangriker as die uitslag op die telbord. Dit is hoekom ons al meer kritiek kry dat ons regmatige benutting van grondwetlike regte regs en rassisties is. Dis al ‘n stryd van meer as ‘n eeu, eers teen die Britse Imperialiste, en nou teen die ANC. Dit is hoekom ek al vir Langenhoven aangehaal het wat aan ‘n Imperialis gevra het “hoekom is my politiek altyd rassisme, en jou rassisme altyd politiek?

Mnr Lesufi en sy geesgenote wil nie net minder Afrikaans hoor nie, hulle wil minder Afrikaners sien. Die aanval op Afrikaans is in werklikheid ‘n aanval op Afrikaners se menseregte. Dit gaan oor veel meer as taal. Die mees basiese reg van ‘n kultuurgemeenskap is die reg op voortbestaan, wat begin met die bestaansreg op instellings soos skole en universiteite wat daardie kultuur aan die volgende geslag oordra. ‘n Aanval op ‘n gemeenskap se skole, kolleges en universiteite, is in werklikheid ‘n aanval op die voortbestaan van ons as gemeenskap. Hierdie instellings is gelyktydig ‘n nasionale- en ‘n kulturele bate, en wie dit wil vernietig wil in werklikheid ons as gemeenskap vernietig. Skoolkaping is nog erger as staatskaping. Dis hoekom ons hierdie mini-Bob Mugabe’s met alles in ons vermoë sal teenstaan.

Daarom wil ons ‘n Kultuurakkoord met die regering sluit, wat ‘n herbevestiging moet wees van die kulturele ruimtes in die grondwet. Ons vra nie gunste of gawes nie, ons wil net hê wat ons toekom. Ons glo aan gelykheid, en nie aan wit of swart oorheersing nie. Laat ons die gevolgtrekking van die VN se Ontwikkelingsverslag van 2004 onthou: “As die geskiedenis van die twintigste eeu iéts bewys het, dan is dit dat pogings om kultuurgroepe weg te wens of in die meerderheid te laat opgaan, eerder ‘n lewenskragtige kulturele herlewing uitlok”.

Kom ons vat mekaar se hande in ‘n gees van wedersydse erkenning en respek, eerder as om mekaar aan die keel te probeer gryp. Ek sê weer, al is ons nie altyd vriende nie, wil ons nie vyande wees nie, maar kan ons veel eerder vennote wees wat in almal se belang saamwerk.

Dit gaan oor veel meer as taal en kultuur, dit gaan oor vryheid, menswaardigheid en gelykheid. Dieselfde ideologie wat die land ondermyn en die vryheid van persone, sakelui, universiteite, die media, die regbank en eiendomsbesitters bedreig, bedreig kulturele vryheid. Daarom moet ons mekaar se vryheid beskerm, want deur iemand ander se vryheid te beskerm, beskerm jy jou eie vryheid.

Ons glo dat ‘n herbevestiging van die taal- en kulturele ruimtes in die grondwet, en ook gesaghebbende bronne soos die VN se Universele Verklaring van Menseregte, die Afrikahandves van Menseregte en die Regte van Volkere en ander tersaaklike internasionale gesagsdokumente, nodig is om die politieke verstopping van ons vryheid te stop. Die doel bly om ons regmatige kulturele ruimtes te verbreed en te verdiep, en om die erkenning en aanvaarding van die uitoefening daarvan deur alle tersaaklike owerhede te vergemaklik.

Ons gaan ‘n groot nasionale- en internasionale veldtog voer om ondersteuning te werf vir ‘n Kultuurakkoord, maar ek wil net die kern van so Akkoord vandag uitlig. Die bewoording van so ‘n Akkoord kan kortliks as volg lees:

Die regering herbevestig die reg van taal- en kultuurgemeenskappe soos Afrikaners om:

  • sy identiteit, taal, kultuur, erfenis, tradisies en gebruike te koester en vir die nageslag te bewaar. Dit sluit in Afrikaners se reg om hul erfenis te vier, in die openbaar uitdrukking aan hul identiteit en hul manier van leef te gee en om hul kinders groot te maak binne die raamwerk van hul taal, geloof, waardestelsel en tradisies.
  • Dit sluit ook die reg in van die Afrikanergemeenskap om sy eie instellings te ontwikkel en te bedryf ten einde hierdie ideale in die praktyk te verwesenlik.
  • Die reg en vryheid op regmatige Selfbestuur op enige wyse wat die internasionale reg vir kultuurgemeenskappe bied.
  • Vryheid van beroepskeuse, gelykheid in die werksplek, die reg om ondernemings sonder onbehoorlike staatsinmenging te bedryf, en die genieting van die ander regte en vryhede in die grondwet.

Ons besef dat daar ‘n groot steunwerwingsveldtog en harde bedinging met die regering nodig gaan wees om hierdie vanselfsprekende regte en vryhede te herbevestig, maar glo dat hierdie regmatige strewes wye ondersteuning gaan geniet en dat dit nie vir altyd teengestaan sal kan word nie. Ons sal later meer daaroor bekendmaak en die publiek ruim geleentheid vir insette gee voordat die bewoording finaliseer word.

  1. Die Pad Vorentoe

Dit is so dat veel van wat opgebou is vandag vervalle, vernietig of oorgevat is. Dit is ook so dat die regering die land en ons gemeenskap teister met onbekostigbare en onwerkbare beleidsrigtings. Ons word soos tweedeklasburgers behandel en derdewêrelds regeer. Die gehalte van regering word uitgedruk in ekonomiese terme en werkloosheidskoerse, en dit is daar vir almal om te sien. Daarom moet ons begrip hê dat baie mense moedeloos voel en nie meer hoop vir die toekoms sien nie. Ons hoor ook al meer van mense wat wil emigreer. Ons moet hulle nie kwalik neem nie, maar eerder bande met hulle behou soos wat Switserland doen met sy “buitelandse” kanton, om nie van die Israeli’s se buitelandse netwerke te praat nie. Ons moet hulle steeds betrek om te help bou, want dieselfde dinge wat hulle uitgedryf het teister hulle geliefdes wat bly steeds.

Maar ons kan nie net op die ashoop van wanhoop gaan sit nie. Afrikaners het vandag 3 toekomskeuses. Die eerste is emigrasie, die tweede is om te wag dat staatsbestuur verbeter, en die derde keuse is om saam te bou aan groeiende Selfbestuur.

Ons kies die derde weg- Selfbestuur. Die eerste weg, emigrasie- bly ‘n oplossing vir enkelinge, nie vir ‘n hele volk nie. Ons wil nie die wat trek verloor nie, maar ons wil ook nie dat hulle hul gemeenskap verloor nie. Ons kan mos nie weggooi wat oor meer as drie eeue hier opgebou is nie. Dan sal al die bloed en trane en opofferings van al die geslagte voor ons mos vergeefs wees.

Die tweede weg, Staatsbestuur, is te vol slaggate en risiko’s om as ‘n permanente oplossing te oorweeg. Die grootste risiko is om te sit en wag dat dinge regkom, eerder as om ‘n plan te waag om dinge self reg te maak. Liewer die ietwat onsekere waagstuk van Selfbestuur, as die sekere mislukkings van staatsbestuur wat ons elke dag om ons sien. Selfs al kom dinge more reg, vereis verantwoordelike langtermyn risikobestuur steeds dat ons Selfbestuur aanpak. Geen gemeenskap met selfrespek kan sy toekoms permanent afhanklik stel van ‘n regering nie. Dit sal roekeloos wees.

Ons moet selfbestuur bou om te bly vir die 95% wat bly. Ons verlang nie terug na die verlede onder die NP nie, maar sien nie kans vir ‘n ewige toekoms onder die ANC nie. Laat ons ophou om mekaar moedeloos te praat oor dinge waaraan ons niks kan doen nie. Kom ons begeester mekaar eerder met die dinge waaraan ons wel iets kan doen. Laat ons ophou om te kla oor dit wat sleg gaan, en laat ons ‘n toekoms bou sodat dit kan goed gaan.  Laat ons nie gewoond raak aan alles wat abnormaal in die land is nie, maar laat ons bou aan ‘n normale bestaan waar ons ook vry, veilig en voorspoedig kan wees. Kom ons trek nie ‘n streep deur ons verlede en ontbind as volk nie, maar kom ons bou eerder ‘n pad na die toekoms. Kom ons respekteer almal in die land, maar kom ons respekteer ook onsself.

Suid-Afrika word tans deur twee omgekeerde grafieke geteister, een wat afgaan en een wat opkom. Die swak staatsbestuur wat die land teister lei terselfdertyd tot die opkoms van groeiende selfbestuur. Waar die swak staatsbestuur neerdrukkend is, is die opkomende selfbestuur bevrydend. Staatsinstellings plof soms so hard in, dat dit mense nie altyd raaksien dat selfbestuur nuwe oplossings meebring nie. Ons kan min doen aan die verval van die polisie, Afrikaanse universiteite, staatshospitale, Eskom, dorpe en die uitsluitende rassewette deur die swak staatsbestuur. Maar ons kan  help bou aan buurtwagte, Afrikaanse privaatuniversiteite, kolleges, werksburo’s en maatskaplike  netwerke.

12 Doendinge:

  • Beding ‘n Kultuurakkoord met regering- steunwerwing daarvoor
  • Beskerming van regte, vryhede en belange
  • Bou van kulturele infrastruktuur en Afrikaanse leefruimtes vir saambestaan
  • Binding van Afrikaners in Helpmekaar netwerk van selfhelporganisasies
  • Brugbou na ander gemeenskappe en die owerhede
  • Veiligheid deur Buurtwagte en Veiligheidsmaatskappy
  • Internasionale steunwerwing en netwerk met die Afrikaanse diaspora
  • Belastingveldtog: waghondrol, beding vir kortings
  • Samewerking met Afrikaanse gemeenskap: ATR, AON, MOS
  • Protesteer teen swak regeer
  • Kapitaalmobilisering
  • Beskerming van die Regsorde

 

 

H.V DF Malan en
Eendrachtstraat, Kloofsig

beweging-navrae@solidariteit.co.za

012 644 4300

H.V DF Malan en
Eendrachtstraat, Kloofsig

diens@solidariteit.co.za

012 644 4300

Navigasie

Wie is ons
Ons plan
Stand van Suid-Afrika
Raak betrokke
Skenkings
Nuus in die Beweging
Kontak ons

Besoek ons

Facebook-f Twitter
Inleiding
Hoofstuk 1
Hoofstuk 2
Hoofstuk 3
Hoofstuk 5
Hoofstuk 7
Hoofstuk 8
Hoofstuk 12
Hoofstuk 15
Hoofstuk 16
Hoofstuk 17
Hoofstuk 19
Hoofstuk 20
Hoofstuk 21
Hoofstuk 22
Hoofstuk 23
Hoofstuk 25
Hoofstuk 27
Hoofstuk 28
Hoofstuk 31
Hoofstuk 32
Hoofstuk 34
Slot
Playing
/
Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Ons Sentrum

Die Gemeenskapstrukture-afdeling bestaan tans uit twee mediese ondersteuningsprojekte en drie gemeenskapsentrums, naamlik Ons Plek in die Strand, Derdepoort en Volksrust. Die drie gemeenskapsentrums is gestig om veilige kleuter- en/of naskoolversorging in die onderskeie gemeenskappe beskikbaar te stel. Tans akkommodeer die gemeenskapsentrums altesaam 158 kinders in die onderskeie naskoolsentrums, terwyl Ons Plek in die Strand 9 kleuters en Ons Plek in Volksrust 16 kleuters in die kleuterskool het.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Ons Winkel

Ons Winkels is Solidariteit Helpende Hand se skenkingswinkels. Daar is bykans 120 winkels landwyd waar lede van die publiek skenkings van tweedehandse goedere – meubels, kombuisware, linne en klere – kan maak. Die winkels ontvang die skenkings en verkoop goeie kwaliteit items teen bekostigbare pryse aan die publiek.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Saai

ʼn Familieboer-landbounetwerk wat hom daarvoor beywer om na die belange van familieboere om te sien deur hul regte te beskerm en te bevorder.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Pretoria FM en Klankkoerant

ʼn Gemeenskapsgebaseerde radiostasie en nuusdiens

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Sakeliga

ʼn Onafhanklike sake-organisasie

Facebook-f Youtube

Begrond Instituut

Die Begrond Instituut is ʼn Christelike navorsingsinstituut wat die Afrikaanse taal en kultuur gemeenskap bystaan om Bybelse antwoorde op belangrike lewensvrae te kry.

Facebook-f

Ajani

Ajani is ‘n privaat geregistreerde maatskappy wat dienste aan ambagstudente ten opsigte van plasing by werkgewers bied.

Ajani is a registered private company that offers placement opportunities to artisan students in particular.

Facebook-f Instagram Youtube

Wolkskool

Wolkskool is ʼn produk van die Skoleondersteuningsentrum (SOS), ʼn niewinsgewende organisasie met ʼn span onderwyskundiges wat ten doel het om gehalte- Afrikaanse onderrig te help verseker. Wolkskool bied ʼn platform waar leerders 24-uur toegang tot video-lesse, vraestelle, werkkaarte met memorandums en aanlyn assessering kan kry.

Kanton Beleggingsmaatskappy

Kanton is ʼn beleggingsmaatskappy vir eiendom wat deur die Solidariteit Beweging gestig is. Die eiendomme van die Solidariteit Beweging dien as basis van die portefeulje wat verder deur ontwikkeling uitgebrei sal word.

Kanton is ʼn vennootskap tussen kultuur en kapitaal en fokus daarop om volhoubare eiendomsoplossings aan instellings in die Afrikaanse gemeenskap teen ʼn goeie opbrengs te voorsien sodat hulle hul doelwitte kan bereik.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Maroela Media

Maroela Media is ʼn Afrikaanse internetkuierplek waar jy alles kan lees oor dit wat in jou wêreld saak maak – of jy nou in Suid-Afrika bly of iewers anders woon en deel van die Afrikaanse Maroela-gemeenskap wil wees. Maroela Media se Christelike karakter vorm die kern van sy redaksionele beleid.

Facebook-f Instagram Youtube

AfriForum Publishers

AfriForum Uitgewers (previously known as Kraal Uitgewers) is the proud publishing house of the Solidarity Movement and is the home of Afrikaans non-fiction, products related to the Afrikaner’s history, as well as other prime Afrikaans products. The publisher recently shifted its focus and will only publish internal publications of the Solidarity Movement from now on.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Akademia

Akademia is ’n Christelike hoëronderwysinstelling wat op ’n oop, onbevange en kritiese wyse ’n leidinggewende rol binne die hedendaagse universiteitswese speel.

Akademia streef daarna om ʼn akademiese tuiste te bied waar sowel die denke as die hart gevorm word met die oog op ʼn betekenisvolle en vrye toekoms.

Facebook-f Instagram Youtube

Sol-Tech

Sol-Tech is ʼn geakkrediteerde, privaat beroepsopleidingskollege wat op Christelike waardes gefundeer is en Afrikaans as onderrigmedium gebruik.

Sol-Tech fokus op beroepsopleiding wat tot die verwerwing van nasionaal erkende, bruikbare kwalifikasies lei. Sol-Tech het dus ten doel om jongmense se toekomsdrome met betrekking tot loopbaanontwikkeling deur doelspesifieke opleiding te verwesenlik.

Facebook-f Twitter Youtube

Skoleondersteuningsentrum (SOS)

Die Solidariteit Skoleondersteuningsentrum (SOS) se visie is om die toekoms van Christelike, Afrikaanse onderwys te (help) verseker deur gehalte onderrig wat reeds bestaan in stand te (help) hou, én waar nodig nuut te (help) bou.

Die SOS se doel is om elke skool in ons land waar onderrig in Afrikaans aangebied word, by te staan om in die toekoms steeds onderrig van wêreldgehalte te bly bied en wat tred hou met die nuutste navorsing en internasionale beste praktyke.

Facebook-f

Solidariteit Finansiële Dienste (SFD)

SFD is ʼn gemagtigde finansiëledienstemaatskappy wat deel is van die Solidariteit Beweging. Die instelling se visie is om die toekomstige finansiële welstand, finansiële sekerheid en volhoubaarheid van Afrikaanse individue en ondernemings te bevorder. SFD doen dit deur middel van mededingende finansiële dienste en produkte, in Afrikaans en met uitnemende diens vir ʼn groter doel aan te bied.

Geskiedenisfonds

ʼn Fonds wat help om die Afrikanergeskiedenis te bevorder.

Solidariteit Boufonds

ʼn Fonds wat spesifiek ten doel het om Solidariteit se opleidingsinstellings te bou.

Solidariteit Regsfonds

ʼn Fonds om die onregmatige toepassing van regstellende aksie teen te staan.

Facebook-f Instagram Youtube

Solidariteit Jeug

Solidariteit Jeug berei jongmense voor vir die arbeidsmark, staan op vir hul belange en skakel hulle in by die Netwerk van Werk. Solidariteit Jeug is ʼn instrument om jongmense te help met loopbaankeuses en is ʼn tuiskomplek vir jongmense.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

S-leer

Solidariteit se sentrum vir voortgesette leer is ʼn opleidingsinstelling wat voortgesette professionele ontwikkeling vir professionele persone aanbied. S-leer het ten doel om werkendes met die bereiking van hul loopbaandoelwitte by te staan deur die aanbieding van seminare, kortkursusse, gespreksgeleenthede en e-leer waarin relevante temas aangebied en bespreek word.

Facebook-f Youtube

Studiefondssentrum

DIE HELPENDE HAND STUDIETRUST (HHST) is ʼn inisiatief van Solidariteit Helpende Hand en is ʼn geregistreerde openbare weldaadsorganisasie wat behoeftige Afrikaanse studente se studie moontlik maak deur middel van rentevrye studielenings.

Die HHST administreer tans meer as 200 onafhanklike studiefondse namens verskeie donateurs en het reeds meer as 6 300 behoeftige studente se studie moontlik gemaak met ʼn totaal van R238 miljoen se studiehulp wat verleen is.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

De Goede Hoop-koshuis

De Goede Hoop is ʼn moderne, privaat Afrikaanse studentekoshuis met hoë standaarde. Dit is in Pretoria geleë.

De Goede Hoop bied ʼn tuiste vir dinamiese studente met Christelike waardes en ʼn passie vir Afrikaans; ʼn tuiste waar jy as jongmens in gesonde studentetradisies kan deel en jou studentwees met selfvertroue in Afrikaans kan uitleef.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

AfriForum Jeug

AfriForum Jeug is die amptelike jeugafdeling van AfriForum, die burgerregte-inisiatief wat deel van die Solidariteit Beweging vorm. AfriForum Jeug berus op Christelike beginsels en ons doel is om selfstandigheid onder jong Afrikaners te bevorder en die realiteite in Suid-Afrika te beïnvloed deur veldtogte aan te pak en aktief vir jongmense se burgerregte standpunt in te neem.

Facebook-f Instagram

AfriForum Uitgewers

AfriForum Uitgewers (voorheen bekend as Kraal Uitgewers) is die trotse uitgewershuis van die Solidariteit Beweging en is die tuiste van Afrikaanse niefiksie-, Afrikanergeskiedenis- én prima Afrikaanse produkte. Dié uitgewer het onlangs sy fokus verskuif en gaan voortaan slegs interne publikasies van die Solidariteit Beweging publiseer.

Facebook-f Youtube

AfriForumTV

AfriForumTV is ʼn digitale platform wat aanlyn en gratis is en visuele inhoud aan lede en nielede bied. Intekenaars kan verskeie kanale in die gemak van hul eie huis op hul televisiestel, rekenaar of selfoon verken deur van die AfriForumTV-app gebruik te maak. AfriForumTV is nóg ʼn kommunikasiestrategie om die publiek bewus te maak van AfriForum se nuus en gebeure, maar ook om vermaak deur films en fiksie- en realiteitsreekse te bied. Hierdie inhoud gaan verskaf word deur AfriForumTV self, instellings binne die Solidariteit Beweging en eksterne inhoudverskaffers.

Facebook-f Youtube

Forum Sekuriteit

Forum Sekuriteit is in die lewe geroep om toonaangewende, dinamiese en doeltreffende privaat sekuriteitsdienste in

Suid-Afrika te voorsien en op dié wyse veiligheid in gemeenskappe te verhoog.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

Solidariteit Helpende Hand

Solidariteit Helpende Hand fokus op maatskaplike welstand en dié organisasie se groter visie is om oplossings vir die hantering van Afrikanerarmoede te vind.

Solidariteit Helpende Hand se roeping is om armoede deur middel van gemeenskapsontwikkeling op te los. Solidariteit Helpende Hand glo dat mense ʼn verantwoordelikheid teenoor mekaar en teenoor die gemeenskap het.

Solidariteit Helpende Hand is geskoei op die idees van die Afrikaner-Helpmekaarbeweging van 1949 met ʼn besondere fokus op “help”, “saam” en “ons.”

Facebook-f Instagram Youtube

FAK

Die Federasie van Afrikaanse Kultuurvereniginge (FAK) is reeds in 1929 gestig. Vandag is die FAK steeds dié organisasie wat jou toelaat om kreatief te wees in jou taal en kultuur. Die FAK is ’n toekomsgerigte kultuurorganisasie wat ’n tuiste vir die Afrikaanse taal en kultuur bied en die trotse Afrikanergeskiedenis positief bevorder.

Facebook-f Twitter Instagram Youtube

AfriForum

AfriForum is ʼn burgerregte-organisasie wat Afrikaners, Afrikaanssprekende mense en ander minderheidsgroepe in Suid-Afrika mobiliseer en hul regte beskerm.

AfriForum is ʼn nieregeringsorganisasie wat as ʼn niewinsgewende onderneming geregistreer is met die doel om minderhede se regte te beskerm. Terwyl die organisasie volgens die internasionaal erkende beginsel van minderheidsbeskerming funksioneer, fokus AfriForum spesifiek op die regte van Afrikaners as ʼn gemeenskap wat aan die suidpunt van die vasteland woon. Lidmaatskap is nie eksklusief nie en enige persoon wat hom of haar met die inhoud van die organisasies se Burgerregte-manifes vereenselwig, kan by AfriForum aansluit.