Daar word na ʼn onlangse verskynsel in Suid-Afrika as staatskaping verwys. Dit is die byna algehele korrupsie van die staat, deur kader-ontplooiing. Tans is die Zondo-kommissie van ondersoek besig om hierdie bewerings te ondersoek. Tot dusver was die onthullings verdoemend. Elke faset van die openbare lewe is deur korrupte amptenare geïnfiltreer, wat voortgegaan het om hulself deur groot opgeblase verkrygingstenders en op ander maniere te verryk.
Alhoewel die kommissie se taak nog nie voltooi is nie, het die Zondo-kommissie verskeie gevalle van groot korrupsie blootgelê met ANC-amptenare wat belastingbetalers se geld onbeskaamd deur tenderkorrupsie geplunder het.
Een van die fasiliterende beleide is swart ekonomiese bemagtiging (SEB). Hierdie beleid dwing sekere rassekwotas op die regering se verkrygings of aankope af, byvoorbeeld 51% van jou verkrygings moet van firmas wees waarvan 51% deur swart vroue besit word. Indien iemand deel van die elite is, het SEB geleenthede geskep om pryse op te blaas, aangesien die betrokke staatsdepartement rassekwotas moet haal.
Wat veral skrikwekkend is, is die feit dat die voormalige sekretaris-generaal van die ANC, Ace Magashule, sterk geïmpliseer is in verskeie gevalle van ernstige bedrog. Hoewel aanklagte van korrupsie amptelik teen hom opgehef is, is hy in Mei 2021 tydelik uit die ANC geskors, meer as ʼn jaar nadat die eerste bewyse van die omvang van sy korrupsie aan die lig gekom het in ’n boek deur die joernalis Pieter-Louis Myburgh. Hierna was hy steeds sekretaris-generaal van die ANC, met baie onsekerheid oor wat presies sy posisie was. Ondanks sy “skorsing” het Ace Magashule voortgegaan om ANC-funksies by te woon en as ʼn ANC-amptenaar op te tree met geen amptelike berisping van die party nie.
Voormalige president Jacob Zuma is ook geïdentifiseer as iemand wat tydens sy ampstermyn groot voordeel uit korrupsie getrek het. Alhoewel hy formeel gedagvaar is om voor die Zondo-kommissie te verskyn, het Zuma eenvoudig verkies om nie aan die dagvaarding gehoor te gee nie. Die Zondo-kommissie het dus die howe genader wat ʼn hofbevel aan Zuma uitgereik het om voor die Zondo-kommissie te verskyn, maar weereens het Zuma eenvoudig besluit om nie aan die hofbevel gehoor te gee nie. Hy het eerder die ANC se militêre vleuel, uMkhonto weSizwe, gemobiliseer wat “veterane” gestuur het om sy herehuis in landelike Natal te bewaak.[1]
Alhoewel dit mag lyk asof daar ʼn goeie ANC en ʼn slegte ANC is, het staatskaping bewys dat dit nie die geval is nie. Tydens die covid-19-pandemie het ANC-amptenare noodfondse geplunder wat bedoel was vir die verkryging van persoonlike beskermende toerusting (PBT) en vir voedselverligting vir huishoudings wat die meeste geraak was. [2] [3]
Dié plundery is gedoen deur ANC-amptenare ná aan die huidige president van die ANC, Cyril Ramaphosa, insluitend sy eie woordvoerder, Khusela Diko. [4]
Suid-Afrika se voormalige minister van gesondheid, dr. Zweli Mkhize, was onlangs in ʼn skandaal gewikkel rakende onreëlmatige uitgawes deur sy departement in ʼn kontrak van meer as R150 miljoen wat aan ʼn goeie vriend toegeken is.[5] Dit het konsultantkostes van meer as R3 miljoen ingesluit wat aangewend is sodat die konsultant minister Mkhize na ʼn geskeduleerde nuusonderhoud kon vergesel om die publiek op hoogte te bring van die covid-19-pandemie.[6]
[1] https://www.iol.co.za/news/politics/mk-vets-ret-secure-jacob-zumas-home-to-prevent-possible-arrest-d8f31649-0b3a-490c-aba0-eedf0c2e68e5
[2] https://www.iol.co.za/news/politics/anc-outraged-embarrassed-at-looting-of-covid-19-funds-says-magashule-a6decd77-42b5-4087-8048-0c9976dde97c
[3] https://www.iol.co.za/the-star/opinion-analysis/covid-19-presented-chance-for-anc-to-loot-shamelessly-441c3994-1494-48ba-be5d-96f0aa3e24fb
[4] https://www.enca.com/news/covid-19-ramaphosa-vows-tackle-corruption
[5] https://www.dailymaverick.co.za/article/2021-05-26-department-of-healths-irregular-r150m-digital-vibes-deal-daily-mavericks-investigative-work-so-far-in-one-bundle/
[6] https://www.dailymaverick.co.za/article/2021-05-23-exposed-dohs-r150m-digital-vibes-scandal-zweli-mkhize-associates-charged-millions-for-covid-19-media-briefings/
